Dövlət əmlakını dədə malı kimi satan məmurlar kimlərdir?

“Azərbaycan Dəmir Yolları” Qapalı Səhmdar Cəmiyyətinə sədr təyin olunan Cavid Qurbanovdan sonra dəmir yollarına yeni nəfəs gəldi deyə bilərik. Artıq ölkə iqtisadiyyatında , nəqliyyat sistemində unudulmuş sahəyə çevrilən dəmir yolunda hərəkət başladı. Yenidənqurma işləri ilk öncə özünü Bakı-Sumqayıt istiqamətində bərpa olunaraq yeni bir görkəmdə istismara verilən elektrik qatarlarında özünü göstərdi. Daha sonra Azərbaycan Dəmir Yolları" QSC-nin sədri Cavid Qurbanov Azərbaycan Dəmir Yolunda yeni keçiriləcək islahatlara start verdi, bir sözlə , Azərbaycan iqtisadiyyatının bütün sahələrində, o cümlədən nəqliyyat sektoruna aid olan dəmir yolunda yeni dönəm başladı. Azərbaycan Dəmir Yolları" QSC-nin investisiya layihələrində aktiv iştirakı, gələcəkdə dəmir yolu infrastrukturunun, texniki vasitələrin müasirləşdirilməsinə imkan yaradılması çərçivəsində C.Qurbanovun əməyi hazırda danılmazdır. Hazırda əsas xidmətlərin keyfiyyətinin yüksəldilməsi, dəmir yolu sektoruna qoyulan investisiyaların rentabelliyinin artırılması, dəyişən cərəyanlı dartı sistemi ilə işləyən 50-yə qədər yük lokomotivinin vaxtında təchiz edilməsi və onlar üçün yeni depoların tikilməsi və digər məsələlər müzakirə olunmaqdadır. Bu "Azərbaycan Dəmir Yolları" QSC-nin hazırkı rəhbərliyi tərəfindən qarşıya qoyulan və həlli istiqamətində tədbilər görülən işlərdir.


Bəs, görək Cavid Qurbanovun yerlərdə təyin etdiyi kadrlar öz növbəsində qarşıda duran yeni işləri, dəmir yollarının müasir standartlara uyğun şəkildə qurulması vəzifəsini necə yerinə yetirirlər. Uzun illərdən bəri, daha dəqiqi, 90-cı illərdən etibarən unudulan, dağılmış dəmir yollarının yenidən qurulması təbii ki, ölkə iqtisadiyyatı üçün önəmli məsələdir. Son 25 ildə yalnız bir qrup məmurun maraq dairəsində olan "unudulan" dəmir yollarının yeni layihələr çərçivəsində canlanması, beynəlxalq standartlara uyğun bərpası yenə də köhnə qalıqlardan olan hansısa əllər tərəfindən qırmızı "stop kran"ı çəkməklə axsadılır. Buna səbəb nədir?

"Azərbaycan Dəmir yolları" QSC-nin bağlı qapıları arxasında nələr baş verdiyindən hələlik məlumatımız olmasa da ,hazırda Gəncə istiqamətində nələr baş verdiyini anlamaq üçün müşahidələrimizin nəticələrini paylaşa bilərik. Demək olar ki, bütün zamanlarda olduğu kimi hazırda da "Azərbaycan Dəmir Yolları" QSC-nin Gəncə istiqamətində fəaliyyətinin əsas yaralı yeri, eyni zamanda hamıya məlum gəlirli sahəsi Gəncə lokomotiv deposudur . Sanırıq ki, "Azərbaycan Dəmir Yolları" QSC-nin sədri Cavid Qurbanovun başı müasir sistemdə qurulacaq dəmir yoluna qarışdığından onun köhnə dəmir yolunun Gəncə lokomotiv deposunun kimlər tərəfindən talanaraq daşınmasından xəbəri yoxdur. Belə ki, hazırda müasir elektrik qatarlarının alınması ilə əlaqədar olaraq depolarda köhnə elektrovazlar doğranaraq müqavilə əsasında metal şəklində doğranılaraq təhvil verilir. Aldığımız məlumatda deyilir ki, bu proses hal-hazırda Gəncə lokomiv deposunun rəhbərliyi tərəfindən yerinə yetirilir. Daha doğrusu, depoya yeni təyin olunan İslam Əsgərov depodakı rəhbər vəzifələri "əməliyyatçılar"ı cəlb edərək bölüb. Buna səbəb nə ola bilər? Özünü gah Əlirza Süleymanovun, gah da Cavid Qurbanovun kadrı adlandıran rəisin isə dəmiryolçularla son zamanlar dil tapmaması elə təyinatların uğursuzluğu ilə xarakterizə olunur. Hələ 90-cl illərdən üzü bu yana Gəncə lokomotiv deposunun dəmir yolunda ən yeyintili sahə kimi gündəmə gəlməsində əsas rolu oynayanlardan bir qrupun "işbazlıq" fəaliyyəti bu gün də davam edir. Artıq hüquq-mühafizə orqanlarının belə durdura bilməyəcəyi hadisələr öz məcrasından çoxdan çıxsa da, "stop kran"ını çəkən tapılmır ki, tapılmır. Dövlətin malı isə lokomotiv deposunda göz görə-görə demək olar ki, hər gün talanır. Artıq bir ildən artıq olar ki, Gəncə Lokomotiv Deposuna yeni rəis təyin olunan İslam Əsgərovun depoya təyinatından dərhal sonra aparılan kadr siyasəti ilk öncə dəmiryolçuları sevindirdi. Belə ki, uzun müddət İslam Əsgərova qədər hər gələn müdirin özbaşınalıqlarından zara gələnlər ixtisarlaşma xəbərini eşitsələr də, gözləmə mövqeyində durdular. Təəsüflər olsun ki, bu hal uzun çəkmədi. Çox keçmədi ki, Gəncə lokomotiv deposuna məxsus idarə binasının pəncərələri sındırıldı...Və məlum hadisələr bundan sonra cərayan etdi. Daha sonra məmur özbaşınalığı, mütamadi dava-dalaş, kütləvi oğurluqlar baş alıb getdi. Baş vermiş hadisə ilə bağlı dərhal rəis İslam Əsgərovla əlaqə saxladıqda onun bu hadısədən sonra depressiya yaşaması açıq-aydın görünürdü. Burada haşiyəyə çıxaraq Süleyman Rəhimovun qələmə aldığı "Qanun naminə" əsərindəki prokurar Mehmanı xatırlatmaq istərdim. Deyəsən, elə prokuror Mehmanın da pəncərəsinə daş arılarkən əvvəl qorxması sonra isə əksinqilabçılara qarşı mübarizəsinin sonunda öldürülməsini mənim kimi deponun rəisi də xatırlamışdı. Lokomotiv deposunun idarə binasındakı pəncərələrin sındırılmasının təbii ki, rəhbərliyə, əsasən də kadrlar şöbəsinin rəisinə ultimatum xarakterli ismarıc olmasını adi fəhlədən tutmuş dəmir yoluna aidiyyatı olan istənilən məmura , hətta polisə kimi hər kəsə belə bəlli idi. Ancaq bu günə qədər hamı susur. Həmin zaman aldığımız məlumatda bildirilirdi ki, kadrlar şöbəsinin rəisi Səbuhi Həsəncanovun əlində çox sayda adı işdə, özü isə Allah bilir harada olan dəmiryolçuların bank kartları depo rəisi tərəfindən aşkar olunub. Buna görə o, işdən azad olundu. Daha sonra aldığımız məlumatda deyilirdi ki, bütün zamanlarda depoda qalmaqal salaraq hər zaman sudan quru çıxan Qasımov qardaşları hadisə ilə bağlı şübhəli bilinsələr də, sonda məsələ ört-basdır edildi. Baş vermiş hadisənin mahiyyətinin heç kimi, hətta hüquq-mühafizə orqanlarını belə o qədər də narahat etməməsi deponun "Qaloş"ların neçə deyərlər hızlı hərəkətə keçməsinə səbəb oldu. Bütün zamanlarda Gəncə lokomotiv deposunda dəmiryolçuların haqlı narazıqlarına səbəb olsalar da, Qasımovlar yenə də hakimiyyəti ələ ala bildi və nəinki dəmiryolçuların , eləcə də dəmir yolunun qara günləri başladı. Vaxtilə uzun müddət əvvəl Gəncə lokomotiv deposunda rəis vəzifəsində, daha sonra isə "Azərbaycan Dəmir Yolları" QSC-nin lokomotiv istismarı sahəsində sabiq rəisi olan Asim Qasımovun hətta özünün belə öhdəsindən gələ bilmədiyi Sabit Qasımov rəisi idarəetmə pultunu ələ aldı. Məlumatda bildirilir ki, hamını, hətta polis əməkdaşlarını belə görüntü, səs yazmaları ilə şantaj etməklə vahiməyə salmağı bacaran S.Qasımovun adı dəfələrlə "mis əməliyyatları”nın təşkilatçısı kimi hallandırılsa, əməlləri sübuta yetirilsə də, hansısa evinə yalnız çörək pulu aparan dəmiryolçu günahlandırılaraq işdən azad olunandan sonra Sabit Qasımov yenə də qalib çıxmağı bacarır. Dəmir yolu sahəsinin strateji əhəmiyyətli sahə olmasına baxmayaraq, həqiqi hərbi xidmətə yararsız olan, ancaq "Azərbaycan Dəmir Yolları" QSC-nin Gəncədəki xəstəxanasının işə yararlı, sağlam olması haqqında arayışını alan, ali təhsili olmadan birbaşa rəis müavini vəzifəsinə oturdulan Sabit Qasımovun hansı nailiyyətləri, qabiliyyətləri rəhbərlik tərəfindən diqqət çəkdi? Keşmişə nəzər salaq. Gəncə lokomotiv deposunda adı zaman-zaman baş verən "mis əməliyyatları”nın baş tutmasında hallanan, lakin hətta polisin belə sübuta yetirə bilmədiyi, bəlkə də nə vaxsa yetirsə də, göz yumduğu bir həqiqət var ki, o da onun iz qoymadan hərəkət etməsidir. 2000-ci illərdə özünün dediyi kimi Gəncə dəmir yolu xətti polis idarəsi tərəfindən (Yarmetovun rəis olduğu dövr) xeyli miqdarda mislə tutularaq sonradan azadlıqda olmağı bacaran Sabit Qasımov nəhayət, bu qənaətə gəlir ki, ya gərək əlin möhkəm ətəklərdə olsun, ya da...

S.Qasımovun deponun tam yaxınlığında kommunal şəraiti olmayan binanın arxa həyətində evi var. Orada yaşayanlarınəksəriyyətinin evində normal tualeti yoxdur. S.Qasımov isə ümumi tualeti sökərək orada ev tikdirib. Onun evinin kirəmitinin altındakı kontaktorları görmək kifayətdir ki, Qasımovun neçə “məharətli” işçi olması ortaya qoyulsun.

Hazırda Gəncə Lokomotiv Deposu ən gərgin anlarını yaşayır desək, yerinə düşər. Əslində gərginliyi rəhbərlik deyil, dəmiryolçular yaşayır desək, daha dəqiq olar. Belə ki, iş yerini hər an itirmək qorxusunda olan dəmiryolçunu iki cür aqibət gözləyir. Ya alnı açıq, üzü ağ işdən getmək, ya da deyilənlərə əməl edərək rəhbərliyin "tapşırıqlar"ını müzakirəsiz yerinə yetirmək. Elə bu səbəbdən dəmiryolçuların özləri demişkən, onlar hər gün səhər açılanda hansısa oğurluqla bağlı yeni bir olayla rastlaşaçaqlarına artıq tam əmindilər. Bundan əlavə dəmiryolçuları ən çox narahat edən bir məqam da var ki, o da depoda hazırda "edənə verilir təzə, görənə verilir cəza" məntiqinin hakim olmasıdır. Bu yaxınlarda baş verən hadisələrdən bezərək özünə qəsd etmək istəyən sıravi dəmiryolçunun sözlərindən bir sitat gətirmək istəyirik. O deyirdi ki, görəsən, bu hadisələrdən dövlətin xəbəri varmı? İlk öncə xəbəri olacaq şəxs varsa, o da Cavid Qurbanovdan öncə məslələrə aydınlıq gətirəcək şəxs - "Azərbaycan Dəmir Yolları" QSC-nin Qərb istiqamətindəki kordinatoru Qurban Nəbiyevdir. Depodakı problemlərlə bağlı Qurban Nəbiyevə dəfələrlə müraciət etsək də, sonda onun cavabı bu oldu ki, "siz mediya nümayəndələri gedin, öz işinizlə məşğul olun". Biz təbii ki, öz işimizlə məşğul olaraq dövlət mülkiyyətinin bir qrup tərəfindən açıq şəkildə, dəmiryolçuların gözü qarşısında demək olar ki, talanmasına münasibət bildirə bilərik. Əsas işin ağırlığı isə zənnimizçə, hüquq-mühafizə orqanlarının çiyninə düşür. Məlumat üçün onu da qeyd edək ki, Gəncə Lokotiv Deposunun yerləşdiyi ərazi iki ayrı-ayrı qurum tərəfindən mühafizə olunur. Arxa qapıları "Azərbaycan" kücəsinə açılan depodan edilən oğurluğa necə şərait yaradılır. Məsələ burasındadır ki, deponun mühafizəsi "Azərbaycan Dəmir Yolları" QSC-nin tərkibində fəaliyyət göstərən mühafizə idarəsinin deyil, yerli rəhbərliyin özünün işə qəbul etdiyi gecə növbətçilərinin ümidinə qalır.


Müasir dövrdə strateji əhəmiyyətli sayılan lokomotiv deposunun qorunması üçün onun ətrafında kameraların quraşdırılmaması təəcüb doğurur. Əvvəlki illərdə Gəncə Lokomotiv deposu "Azərbacyan Dəmir Yolları" QSC-nin mühafizə idarəsi tərəfindən qorunsa da, sonradan ali təhsili olmasa daŞ pul çıxan yeri yaxşı bilən sabiq depo rəisi Faxrəddin Məmmədov kiminləsə əlbir olaraq məsləhətləşib özünə xeyirli şəkildə onları gecə növbətçiləri ilə əvəzlədi. Ümumiyyətlə, hazırda depoda vəziyyət kritik nöqtədə olduğundan gərginlik yaşanır. Aidiyyatı qurumlar isə hələ də vəziyyətə münasibət bildirmək istəmir. Məlumat üçün bildiririk ki, hazırda İslam Əsgərovun deponu idarə etmək üçün müavinin sözü ilə ətrafına topladığı kadrlar adıgedən müəssisəni idarə etmək haqqında deyil, daha çox öz mənafeləri barədə düşünürlər.

Mehriban Əzizqızı

P.S. Böyük bir binanın tikintisinin sonunda dəhşətli uçqun olur, bina çökür. Araşdırma aparılaraq, sonda iş məhkəməyə verilir. Məhkəmənin sonunda kərpicə 5 il, quma 10 il, sementə isə 15 il iş oxunur. Cəzasının digərlərindən cox olduğunu görən sement qəflətən dilə gələrək bildirir ku, "mənə nəyə görə bu qədər iş kəsilməlidir, mən ki heç orada olmamışam".

P.S.S. Hazırda Nəqliyyatda Baş Polis İdarəsində və eyni zamanda Gəncə dəmir yolu xətti polis idarəsində
Gəncə Lokomotiv Deposunda mütamadi olaraq baş verən oğurluq hadisələrinin istintaqı aparılır. Mövzunu diqqətdə saxlayacağıq. Yazıda adı gedənlərin mövqelərini işıqlandırmağa hazırıq.