Heydər Əliyev Mərkəzindəki yanğının ilk qurbanı bəlli olur

gundemxeber.az Heydər Əliyev Mərkəzində baş verən yanğın və məlum yanğınla bağlı araşdırma davam edir. Özəl mənbədən redaksiyamıza daxil olan məlumata görə, yanğınla bağlı «DİA Holdinq»in 3 əməkdaşı məsuliyyətə cəlb edilsə də, əslində bütün bunlar diqqəti əsas məsələdən yayındırmaq, əsl müqəssirlərlə bağlı məlumatların ictimailəşməsinin qarşısının alınmasına yönəlib. Mənbənin sözlərinə görə, mərkəzdəki yanğınla bağlı cəzalandırılacaq məmurlar arasında Dövlət Əmlak Komitəsinin sədri Kərəm Həsənovun adı çəkilir ki, bu da mərkləzin inşası zamanı onun tərəfindən yol verilən səhlənkarlıqlarla bağlıdır.

Kabel keyfiyyətsizliyi

İyulun 30-da Londondan qayıdan ölkə başçısının Mərdəkandakı bağ evinə dəydikdən sonra birbaşa H.Əliyev Mərkəzinə baş çəkdiyini bildirən mənbə, İ.Əliyevin hələ hadisə baş verdiyi zaman K.Həsənovu sərt şəkildə hədələdiyini bildirib. Mənbənin sözlərinə görə, barmağı ilə bütün nazir kontingenti qarşısında komitə sədrini hədələyən İ.Əliyev, baş verənlərə görə onun müqəssir olduğunu qeyd edib: «Ölkə başçısı ilk olaraq olayın baş vermə səbəbləri ilə bağlı FHN şefi K.Heydərovun məruzəsini dinləyib. Bundan sonra üzünü sırada dayanan K.Həsənova tutan İ.Əliyev baş verənlərə görə bilavasitə onun təqsirkar olduğunu bildirib».
Mənbənin bildirdiyinə görə, K.Heydərovun məruzəsində yanğının kabellərin elektrik gərginliyinə davam gətirməməsi ilə bağlı faktlar yer alıb ki, məhz bu amil ölkə başçısının K.Həsənova qəzəblənməsinə səbəb olub: «Yanğının səbəbləri ilə bağlı prezidentə açıqlama verən K.Heydərov hadisənin gəginliyə davam gətirməyən kabellərdən birinin sıradan çıxması nəticəsində baş verdiyini söyləyib. K.Heydərovun izahından bəlli olub ki, vaxtilə komitə sədrinin mərkəzin elektrik sistemini aşağı keyfiyyətli, yüksək gərginliyə davam gətirməyən kabel və ötürücülərlə təchiz etməsi, sonda məlum olayın baş verməsinə gətirib çıxardıb. Fövqəlnazirin məhz bu açıqlaması ölkə başçısının komitə sədrinə qəzəblənməsinə səbəb olub. Adi bir səhlənkarlıq nəticəsində yüz milyonlarla vəsaitin sərf olunduğu mərkəzin yanğın və yanğına müdaxilə məqsədilə olay yerinə axıdılan su nəticəsində sıradan çıxmasına görə ölkə başçısı K.Həsənovu ittiham edib».

Siqnalizasiya qüsuru

Mənbənin sözlərinə görə, K.Heydərovun izahatı və ölkə başçısının qəzəbi qarşısında özünü müdafiə etmək üçün söz tapa bilməyən K.Həsənov bütün ittihamları sükut içində dinləməyə məcbur olub: «Yanğının səbəbləri ilə bağlı K.Heydərovun açıqlaması və ölkə başçısının qəzəbli ittihamları o qədər sarsıdıcı olub ki, komitə sədri bu ittihamlar qarşısında özünü qismən də olsa müdafiə etməyə söz tapa bilməyib. Hədə və qınaqları başıaşağı şəkildə dinləyən komitə sədri ölkə başçısı ərazini tərk edənə qədər bir kəlmə də olsun danışmayıb».
Mənbənin bildirdiyinə görə, ölkə başçısını qəzəbləndirən əsas məqamlardan biri də yanğın baş verən zaman iki siqnalizasiya sistemindən heç birinin işləməməsi olub. Hər birinin dəyəri milyonlarla ölçülən bahalı sistemlərin son anda işə yaramaması İ.Əliyevin qəzəbini artırıb: «K.Heydərovun açıqlamasından bəlli olub ki, yanğının qısa müddətdə geniş əraziyə yayılmasına səbəb mərkəzdəki siqnalizasiya sistemlərinin işə düşməməsi olub. Ümumiyyətlə, H.Əliyev Mərkəzində iki siqnalizasiya sistemi mövcud olub ki, bunlardan biri yanğın, digəri isə qəza siqnalizasiyaları olub. Lakin yanğın və tüstü yığını mərkəzi bürüyən zaman siqnalizasiya sistemlərinin heç biri işə düşməyib. Halbuki, bu siqnalizasiya sistemlərinin alınması və quraşdırılmasına milyonlarla manat vəsait sərf olunub ki, bu vəsait də xalqın cibindən, ondan tutulan vergilər hesabına formalaşan birbaşa dövlət büdcəsindən ayrılıb. Bu, ölkə başçısının K.Həsənova olan qəzəbini artıran ikinci mühüm amil olub. Çünki məlum sistemlərin alınması və quraşdırılması komitə sədri tərəfindən həyata keçirilsə də, bu sistemlər də həlledici məqamda öz yeganə və həyati funksiyalarını yerinə yetirə bilməyib».
Mənbənin qənaətincə, siqnalizasiya sistemlərinin quraşdırılmasının tam olaraq başa çatmaması və bu səbəbdən də işə düşməməsi ilə bağlı söylənilənlər də həqiqəti əks etdirmir: «Yanğından dərhal sonra KİV-ə açıqlama verən əlaqədar qurumlar, o cümlədən mərkəz rəhbərliyi bildirdi ki, yanğın sisteminin işə düşməməsinə səbəb onun tam olaraq quraşdırılıb başa çatdırılmaması olub. Halbuki, məlum sistemin quraşdırılıb başa çatdırılmaması ilə bağlı söylənilənlərin heç biri gerçək deyil. Həqiqətdə sistemin quraşdırılması bir müddət bundan öncə başa çatıb. Sadəcə, sistemin yanlış quraşdırılması, ondakı hər hansı nasazlıq və problemin mövcud olub-olmaması ilə bağlı heç bir sınaq testinin keçirilməməsi yanğın zamanı sistemin olaya müdaxiləsinə imkan verməyib».


Komitə sədrinin canfəşanlığı

Komitə sədri ölkə başçısı tərəfindən hədələndiyi günün səhərisi özünü bağışlatmaq məqsədilə İ.Əliyevlə görüşməyə cəhd etsə də, prezident komitə sədri ilə görüşməkdən imtina edib: «Ölkə başçısı tərəfindən tənqid olunan və hədələnən K.Həsənov hadisənin səhərisi günü özünü bağışlatmaq və öz kariyeriyası üçün yaranmış təhlükəni aradan qaldırmaq üçün prezidentlə görüşməyə can atsa da, İ.Əliyev komitə sədrinin məlum təşəbbüsünü etirazla qarşılayıb. Komitə sədrinin görüş xahişini rədd edən ölkə başçısı bununla da K.Həsənova olan münasibətini yenidən ortaya qoyub».
Məlum olaydan sonra K.Həsənovun bir qədər də qorxuya düşdüyünü bildirən mənbə, komitə sədrinin situasiyanı öz xeyrinə dəyişmək üçün fəaliyyətə başladığını bildirdi: «Prezidentin xəbərdarlığından ciddi narahatlıq keçirən komitə sədrinin ölkə başçısı tərəfindən görüşlə bağlı rədd cavabı alması onu bir qədər də təlaşa salıb. Komitə sədri anlayır ki, bugünə qədər yol verdiyi nöqsanlara görə onsuz da diqqətdə olduğu bir məqamda belə bir olayın baş verməsi və ölkə başçısının bu kəs əsla güzəştə getməməsi onun daşıdığı vəzifə ilə həmişəlik vidalaşmasına gətirib çıxarda bilər. Buna görə də komitə sədri yeidən ölkə başçısının etimadını qazanmaq məqsədilə bəzi addımlar atmağı zəruri hesab edib. Bu məqsədlə iyulun 31-i tarixində yenidən H.Əliyev Mərkəzinə yollanan komitə sədri burada gedən təmir-bərpa işlərinin vəziyyəti ilə tanış olub. Uzun müddət mərkəz ərazisində qalan komitə sədri yalnız bir neçə saatdan sonra hadisə yerini tərk edib. Mərkəz inşa edilən zaman həyata keçirilən təmir-tikinti işlərinin gedişi ilə maraqlanmayan komitə sədri ümid edir ki, yanğından sonra təmir işlərinin vəziyyəti ilə tanış olmaq məqsədilə mərkəzə etdiyi səfər ölkə başçısının ona olan qəzəb hissini bir qədər yumşaldacaq, onun işgüzar obrazının formalaşmasına kömək edəcəkdir».

Mərkəzdə daha ciddi problemlər var

Mənbə isə hesab edir ki, K.Həsənovun bütün səylərinə baxmayaraq, komitə sədrinin öz postunu qoruyacağı o qədər də inandırıcı görünmür. Buna səbəb yanğınla yanaşı mərkəz ərazisinin bir hissəsində müşahidə edilən çökmə faktı ilə bağlıdır. Mənbənin sözlərinə görə, artıq çoxdan bəridir ki, H.Əliyev Mərkəzinin ərazisinin bir hissəsi çökür ki, bu barədə də də ölkə başçısına lazımi informasiyalar verilib: «Komitə sədri vəziyyəti nəzarət altına alacağına ümid etsə də, əslində mövcud reallıqlar tamamilə fərqlidir. Bu reallıqlardan biri də H.Əliyev Mərkəzinin bir tərəfinin çökməsi ilə bağlıdır. Bugünə qədər ərazinin bir hissəsinin çökməsi ilə bağlı xəbərlər K.Həsənova çatdırılsa da, komitə sədri bu məlumatları gizlədir və bununla da özünü ölkə başçısının qəzəbindən qorumağa çalışırdı. Lakin son günlər mərkəz ərazisindəki çökmənin miqyas və sürəti o qədər artıb ki, bunu kimsədən gizlətmək mümkün deyil. Məhz çökmə nəticəsində mərkəzə Səttarxan adına zavod tərəfindən daxil olan yol sıradan çıxıb. Nə edəcəyini bilməyən komitə sədri isə həmin yolun qeyri-müəyyən vaxta qədər qapadılmasına qərar verib. Artıq bəlli bir müddətdir ki, həmin yol nəqliyyatın üzünə bağlıdır. Yanğın olayı və ondan sonra baş verən proseslər komitə sədrinin bugünə qədər gizli saxladığı məlum problemi də gün işığına çıxardıb. Bu barədə ölkə başçısına məlumat verən bəzi yetkililər çökmə ilə bağlı problemi aradan qaldırmaq üçün əsaslı təmir-bərpa işinin zəruriliyinin vaciblyini qeyd edir ki, bu da milyonlarla manat vəsait deməkdir».
Mənbənin bildirdiyinə görə, mərkəz ərazisindəki çökmə ölkə başçısını yanğından heç də az qəzəbləndirməyib: «Mərkəz ərazisindəki çökmə və onun miqyası yanğınla bağlı kifayət qədər narahatlıq keçirən ölkə başçısının daha da qəzəblənməsinə səbəb olub. Yanğından sonra bütün diqqətin mərkəz üzərinə yönəlməsi nəticəsində bəlli olub ki, əslində mərkəz və onun ərazisində aparılan heç bir işdə lazımi keyfiyyət mövcud deyil. Bütün işlər başdangetmə, keyfiyyət deyil, kəmiyyət xatirinə aparıldığı üçün hələ istifadəyə verilməyən mərkəzin bir tərəfində yanğın, digər tərəfində çökmə müşahidə edilməkdədir. Bu isə o deməkdir ki, K.Həsənovun rəhbərliyi altında mərkəzə ayrılan milyonlar əslində boş yerə axıdılıb və indi həmin milyonlar nəticəsində ortaya qoyulan keyfiyyətsiz işin arzuolunmaz nəticələrini ləğv etmək üçün daha bir neçə yüz milyon vəsait lazımdır. Bu vəsaitin isə yenidən K.Həsənovun rəhbərliyi altında ayrılacağı və işlərin başına yenidən komitə sədrinin gətiriləcəyi əsla inandırıcı görünmür. Ümumiyyətlə, komitə sədrinin lüzumsuz sürprizlərindən cana doyan hakimiyyətin nəticəsinin aradan qaldırılması milyonlar tələb olunan yeni bir sürprizə çətin ki, ehtiyacı olsun».

Elnur Cabbarov