Politoloq Tufan Rzayevlə bu mövzu ətrafında müsahibəni təqdim edirik.

- Birinci görüşdə müəyyən razılaşmanın olduğu qeyd olunsa da, Rusiyanın daha sonra Xarkovu daha şiddətli şəkildə bombalaması, Belarusun da prosesə qoşulması göstərir ki, tərəflər arasında hər hansı bir razılıq əldə olunmayıb. İlk görüşdə ola bilsin Kiyev açıq şəkildə bəyan edib ki, rus qoşunları Ukraynanı tərk etməlidir. 

İkinci görüşün tez olmasının səbəbi isə tərəflər arasında müzakirə olunan məsələlərin rəhbərliyə çatdırılması və onların danışıqların davam etdirilməsinə tərəfdar olmaları ilə bağlıdır. Nəzərə alaq ki, müharibə hər iki ölkəyə ciddi zərbələr vurur. Ukrayna ərazisi xarabazarlığa çevrilib, Suriya və İraqı xatırladır. Rusiya isə sanksiyalar və siyasi təzyiqlərlə kifayət qədər təcrid olunub. Moskva prosesi təzyiq vasitəsilə yekunlaşdırmaq niyyətindədir. Kiyev isə müqavimət nəticəsində Rusiyanın həmləsinin uğurla başa çatmayacağını göstərmək istəyir. Hər halda ikinci görüşün baş tutması hər iki tərəfin danışıqlarda maraqlı olduğunu göstərir. Həm də son proses sonrası kimin daha üstün olacağını göstərməyə çalışırlar. 

- Öncə onu qeyd edim ki, görüşə gələn Ukrayna tərəfinin diplomatik deyil, hərbi geyimdə olması ondan xəbər verir ki, Kiyev danışıqlarda maraqlı olsa da, nəticə gözləmir. İkinci görüşün birinci görüşdən fərqlənəcəyini zənn etmirəm. Effektiv danışıqlara nail olmaq istəyirlərsə, tərəfsiz ölkədə görüşməlidirlər. 

Bu ölkələr Türkiyə və Azərbaycan ola bilər. Məhz bu iki ölkədə keçiriləcək görüşlərdə nəyəsə nail olmaq mümkündür. İndiki halda isə ikinci görüşdə də ortaq məxrəcə gələ bilməyəcəklər. Rusiya Krımı, ümumiyyətlə, müzakirə mövzusu kimi qəbul etmir. Donbasdan da əl çəkmək niyyəti yoxdur. Kiyev isə bunun əksini istəyir. Belədə danışıqlar olsa da, proses dalana dirənib. Sadəcə, hər iki görüşə danışıqların başlanma mərhələsi kimi baxmaq olar. Tərəflər bir-birinə öz kartlarını göstərir. 

- Mümkündür ki, yenə də bənzər formada görüşə qoşulacaqlar. Birinci görüş sonrası Xarkovun daha şiddətli zərbələrə məruz qalması və Belarusun da prosesə qoşulması ondan xəbər verir ki, Ukrayna nümayəndələri növbəti görüşdə də bənzər formada iştirak edəcəklər. Bununla Ukrayna tərəfi mesaj verir ki, döyüşmək istəyirsinizsə, sona qədər döyüşməyə hazırıq. Kieyvin arxasında Avropa iqtisadiyyatı, hərbi dəstəyi var. 

- Bunu söyləməklə mövcud vəziyyətdə müzakirələrin mənasız olduğunu demək istəyib. Hələlik tərəflər arasında atəşkəslə bağlı bir-birinin fikri öyrənilir. Real danışıqlar masa ətrafında olmalıdır ki, bunun üçün də öncə atəşkəs əldə edilməlidir. Zelenskinin vurğuladığı məqam da budur. İlk danışıqlar real diplomatik danışıqlar deyil. Müharibənin dayandırılması və tərəflərin bir-birinə tanımasına hesablanmış addımlardır. 

- Lukaşenko bununla əslində Putinin istəklərini dilə gətirir. Putin istəyir ki, Ukrayna Finlandiya kimi neytral ölkə olsun. NATO və AB ilə əlaqələrinə son versin. Güman ki, Lukaşenkonun qeyd etdiyi məsələ də məhz bundan ibarətdir./qaynarinfo.az/