Təhsil eksperti: “Çox təəssüflər olsun ki, orta ümumtəhsil məktəblərində şagirdlərin şəxsiyyət kimi formalaşmasında ciddi boşluqlar və ciddi problemlər var”.

“Həmin qızın üzr istəmək, peşmançılıq keçirmək yerinə işlətdiyi ifadələr nə şagird davranışına, nə də təhsil mühitinə uyğun deyil”.

Bu sözləri təhsil eksperti Kamran Əsədov 11-ci sinif şagirdinin etdiyi əməli Poliqon-a şərh edərkən qeyd edib.

Xəbər verdiyimiz kimi, sosial şəbəkələrdə 156 nömrəli məktəbin XI sinif şagirdinin (müvafiq səbəbdən şagirdin adı qeyd olunmur) yanvarın 17-si məktəbdən kənarda 2023-cü ildə IX sinifdən məzun olmuş qıza qarşı uyğunsuz və qeyri-etik davranışına dair görüntülər yayılıb. Zorakılıq törədən və əməllərində xuliqanlıq olan 11-ci sinif şagirdi isə açıqlama verib ki, “nə olur olsun, vecimə deyil!”.

Bu hərəkəti edən sonra da heç peşman olmayan gənc qızın aqressivliyi yalnız tərbiyə məsələsidir? Bu məsələdə məktəbin və ailənin rolunu necə dəyərləndirmək olar? Belə gəncliklə cəmiyyətimiz haraya gedir?

Məktəblərdə baş verən bu kimi xoşagəlməz hadisələrin səbəblərini Poliqon-un əməkdaşı təhsil eksperti Kamran Əsədov ilə müzakirə edib.

Kamran Əsədov: “Bu kimi şagirdləri biz təhsil mühitindən uzaqlaşdırıb onları fərdi, evdə təhsilə cəlb etməliyik. Çünki onlar potensial təhlükədirlər”.

Gənclərimizin böyük əksəriyyətinin artıq sosial şəbəkələrdə, tik-tokda fenomeni olmaq istədiklərinə nəzər salan ekspert Poliqon-a bildirib ki, onlar yaxşı şeylərlə yox, fəaliyyəti qadağan olunan və yaxud da fəaliyyəti baş ucalığı gətirməyən işlərlə məşğul olurlar:

“İlk öncə qeyd edim ki, hal-hazırda ölkənin 4432 orta ümumtəhsil məktəbində 1.6 milyard şagird təhsil alır. Bu 1.6 milyard fərqi şəxsə, fərdi xarakterə, fərqi xüsusiyyətə malik olan insan deməkdir. Biz şagirdlərin hər birinə fərdi, invidual şəkildə yanaşmanı bilirik. Amma çox təəssüflər olsun ki, orta ümumtəhsil məktəblərində şagirdlərin şəxsiyyət kimi formalaşmasında ciddi boşluqlar və ciddi problemlər var. Ona görə ki, bizim ümumi təhsil məktəblərində şagirdlərin xarakterinin formalaşması məktəb mühitində yox, məktəbdəki mühitin təsirləri nəticəsində formalaşır.

Belə ki, biz pandemiya dövründə uşaqlara onlayn təhsilə qoşulması üçün planşet, kompüter, telefon verdilər. Onlar da dərs resurlarına yox, yaş xüsusiyyətlərinə və psixologiyalarına uyğun olmayan saytlara, portallara girdilər. Həmin portallardan da daha çox təsirlərə məruz qalmağa başladılar. Bu gün bizim uşaqlar kitablarla yox, seriallarla, sosial şəbəkələrlə, tik-tokla böyüyür. Bu da birmənalı şəkildə onların xarakterinə öz mənfi təsirlərini göstərir.

Son hadisə göstərir ki, bizim gənc nəsil birmənalı şəkildə hansısa serialların qəhrəmanlarının obrazlarına oxşamaq istəyir. Halbuki ki, Azərbaycanın istər 44 günlük müharibə dövründə, istərsə də ondan əvvəlki dövrlərində müsbət xarakterli obrazları var. Bizim gənclərimiz də onlara oxşamalı idi. Amma gənclər mafiya qəhrəmanlarına oxşamaq istəyirlər. Bu da gələcək üçün ciddi təhlükədir. Bu gün özünü hansısa cinayət üzvünə oxşamaq istəyən şagird sabahın anasıdır, atasıdır. Biz də onu yaşadığı yerdə potensial təhlükə törədə biləcəyini planlaşdıra bilərik.

Kamran Əsədov: “Biz şagirdlərimiz qarşı müəyyən qədər davranış qaydalarına ciddi dəyişikliklər etməliyik. Onların təhsil mühitində daha yaxşı davranmaları üçün qaydalarımızı müəyyən qədər sərtləşdirməliyik ki, onlar etik, şagird davranış qaydalarına, cəmiyyətə uyğun addımlar ata bilsinlər”.

Həmin qızın üzr istəmək, peşmançılıq keçirmək yerinə işlətdiyi ifadələr nə şagird davranışına, nə də təhsil mühitinə uyğun deyil. Cəmiyyətimiz artıq təhlükədədir. Çünki gənclərimizin böyük əksəriyyəti artıq sosial şəbəkələrdə, tik-tokda fenomeni olmaq istəyirlər. Amma onlar yaxşı şeylərlə yox, fəaliyyəti qadağan olunan və yaxud da fəaliyyəti baş ucalığı gətirməyən işlərlə məşğul olurlar. Belə bir şagird məktəb mühitində olmamalıdır. Hesab edirəm ki, bu kimi şagirdləri biz təhsil mühitindən uzaqlaşdırıb onları fərdi, evdə təhsilə cəlb etməliyik. Çünki onlar potensial təhlükədirlər. Onların davranışları, onların ifadələri məktəbin normal dərs mühitini birmənalı şəkildə pozur.

Hesab edirəm ki, biz valideynlərin məsuliyyətini artırmalıyıq, valideynləri bu prosesə cəlb etməliyik. Çox təəssüflər olsun ki, təhsil mühiti valideynlərin prosesdən kənarda qalması ilə nəticələnir. Yəni valideynlər heç ayda bir dəfə valideynlər iclasına gəlmirlər. Bu da yaxşı hal deyil. Məktəb-valideynlər əməkdaşlığı, məktəb-valideyn münasibətləri daha da sıxlaşmalıdır. Çox təəssüf ki, biz şagirdlərdən fərqli münasibət gözlədiyimiz halda, bu şagirdlər tamamilə fərqli addım atdılar.

Diqqət çəkən odur ki, hadisənin yayıldığı gün Azərbaycan məktəbliləri Rumıniyada olimpiada da çox böyük uğur əldə etmişdilər. Onlar da, bunlar da şagirdlərlər. Yəni mühit fərqli deyil, mühit eynidir, amma şagirdlər fərqlidir. Biz şagirdlərimiz qarşı müəyyən qədər davranış qaydalarına ciddi dəyişikliklər etməliyik. Onların təhsil mühitində daha yaxşı davranmaları üçün qaydalarımızı müəyyən qədər sərtləşdirməliyik ki, onlar etik, şagird davranış qaydalarına, cəmiyyətə uyğun addımlar ata bilsinlər”.

Gundemxeber.az