Dəyərli dostlar!

1920-ci il aprelin 27-28-də Rusiyanın Azərbaycanı işğal etməsindən 100 il keçir. Bu münasibətlə sosial şəbəkədə çoxsaylı yazılar yayılır. Bəziləri həm də bu işğalın qanunvericilik aktı ilə təsbit edilməsi təklifləri irəli sürürlər. Təəssüflə deməliyəm ki, həmin şəxslər bu təklifləri ilə yaxın keçmişdə ölkəmizdə baş vermiş tarixi hadisələrdən belə xəbərsiz olduqlarını biruzə verirlər. Halbuki, 1991-ci il oktyabrın 18-də Ali Sovet (parlament) mənim təqdimatımda müstəqil Azərbaycanın dövlət quruluşunu, siyasi və iqtisadi quruluşunu, eyni zamanda 1920-ci ildə Sovet Rusiyası tərəfindən Azərbaycan Xalq Cumhuriyyətinə qarşı həyata keçirilən təcavüzü və ölkəmizin işğal edilməsini özündə təsbit edən tarixi sənəd -Azərbaycan Respublikasının Dövlət Müstəqilliyi haqqında Konstitusiya Aktı qəbul etmişdir.
Xatırladıram ki, uzun illər ərzində əldə etdiyim təcrübədən faydalanaraq və müzakirələrdə verilmiş təklifləri diqqətlə saf-çürük edərək hazırladığımız mükəmməl, Azərbaycanın dövlət müstəqilliyini təsbit və təmin edə biləcək zəruri müddəa və maddələrlə zəngin Konstitusiya Aktı layihəsini iki gün, oktyabrın 17 və 18-də Ali Sovetin canlı yayımla xalqa göstərilən iclaslarının müzakirəsinə təqdim etmişdim. Konstitusiya Aktının 1-ci maddəsində isə Rusiyanın Azərbaycanı işğal etməsi məsələsi öz əksini tapmışdı. Orada yazılırdı: “1920-ci il aprelin 27-28-də RSFSR-in XI ordusunun Azərbaycana təcavüzü, respublika ərazisini zəbt etməsi, beynəlxalq hüququn subyekti olan Azərbaycan Demokratik Respublikasını devirməsi Rusiyanın müstəqil Azərbaycanı işğal etməsi hesab edilsin”.
Gərgin müzakirələr zamanı mənə verilmiş çoxsaylı sualları, səsləndirilən təklifləri cavablandırmış, bəzi təklifləri məqbul, bəzilərini qeyri-məqbul hesab etdiyimi açıq şəkildə bildirmiş, eyni zamanda deputatların iradlarına, xüsusən Rusiyanın Azərbaycanı işğal etməsinə dair 1-ci maddəyə qarşı çıxışlara müvafiq cavablar vermiş, onları layihədə yer alan müddəaların dürüstlüyünə inandıra bilmişdim. Xüsusi olaraq vurğulamalıyam ki, o zaman xalq deputatlarının (cəmi 350 nəfər) mütləq əksəriyyətinin partiya və sovet orqanlarında yüksək vəzfələr tutan şəxslər, bəziləri hətta “KQB”-nin (DTK) əməkdaşları və ya agentləri olduqlarına rəğmən, biz, cəmi 43 nəfərdən ibarət istiqlalçı deputatlar Konstitusiya Aktının layihəsinin tam şəkildə, olduğu kimi qəbul edilməsinə nail olduq. Beləliklə, oktyabrın 18-də Ali Sovetin tribunasından təqdim etdiyim maddələrin hər biri ayrılıqda oxunduqdan (Akt Konstitusiya Qanunu olduğuna görə orada əksini tapmış maddələr bir-bir oxunmalı idi) və müzakirə olunduqdan sonra kiçik düzəlişlərlə səsə qoyuldu. Deputatlar bütün maddələrə yekdilliklə (bir-iki maddəyə, o cümlədən Rusiyanın işğalına dair 1-ci maddəyə cəmi 3-5 nəfər səs verməyib) səs verdilər. Bu iş başa çatdıqdan sonra isə Konstitusiya Aktı bütövlükdə səsə qoyuldu, səsvermədə iştirak edən deputatların hamısı (cəmi 258 nəfər) Konstitusiya Aktının layihəsinə səs verdi ( bunları bu videodan izləyə bilərsiniz https://www.youtube.com/watch?v=TsNEfjxRnm0&t=2718s) və bu Aktın qəbul edilməsindən sonra Azərbaycan müstəqil dövlət olaraq bütün dünyada tanındı. 1992-ci il martın 2-də Azərbaycan Respublikası BMT-yə üzv seçildi.



İstiqlalçı millət vəkili Hacıbaba Əzimov