2016-nın axırıncı pisliyini edən məmurlar ölkəni uçuruma yuvarladır

“Azəriqaz” İB, “Azərişıq” ASC və Tarif Şurası əlbir olaraq manatı dəfn edən Maliyyə Nazirliyinin valyuta siyasətinə uyğun olaraq xalqı iqtisadi fəlakətə yaxınlaşdırdı: ölkə Nigeriya və Somali yolunda irəliləyir

Ərzaq, sərnişindaşınma, dərman və ümumilikdə bütün sahələrdə dəhşətli bahalaşma gedir; iş yerləri bağlanır, maaşlar kəsilir, işsizlər ordusu yaranır, ölkə 90-cı illərin ən ağır yoxsul dövrünə qaytarılır

Azərbaycan xalqına ilin sonunda dövlət qurumları tərəfindən ən ağır zərbə vuruldu. 2016-cı ilin sonuncu pisliyini edən məmurlar əhalinin əleyhinə növbəti qərarı çıxardı.

“Azəriqaz” İstehsalat Birliyi, “Azərişıq” ASC və Tarif Şurası əlbir olaraq manatı dəfn edən Maliyyə Nazirliyinin valyuta siyasətinə uyğun olaraq xalqı iqtisadi fəlakətə yaxınlaşdırdı.

Xalqa “terror” edənlər

“Gündəm-xəbər”in məlumatına görə, bu dövlət strukturları böhrandan zərərsiz çıxmaq üçün xalqın üstünə bütün ağırlığı yüklədilər. Onların qiymət artımına getməsinə deputatlar da haqq qazandırdılar.

Hələ bu azmış kimi, bəziləri bunun büdcəyə fayda verəcəyini bildirdi. Beləliklə, geridə qoyduğumuz həftə Azərbaycan üçün şok terapiyası idi. Cəmiyyət panika və ajiotaj içindədir. Çünki işıq və qazın bahalaşması bütün sahələrdə qiymət artımı ilə nəticələnib.

İstər sərnişindaşınma, istər ərzaq məhsulları, istərsə benzin və digər xərclər artmaqdadır. Hər şeyin bahalaşması hər yerdə kütləvi etirazların başlanacağına zəmin yaradır.

"Gündəm Xəbər"ə vətəndaşlar müraciət edərək bildirirlər ki, Azərbaycanın bir çox işığı, qazı kəsərək fasilələrlə verirlər. Demək olar ki, 4-5 saat fasilələr olur.

Üstəlik, vətəndaşların qaz sayğacı bir neçə il bundan öncə quraşdırılanda evlərə əlavə minumum 150 manat qeyri-qanuni yükləmə olunub. Bu hadisə ilə bağlı Goranboy rayon sakinləri müraciətində bildirirlər.

Bahadur Bilalov idə Bakıdan bizə yazır: Şikayətim "Azəriqaz"dandır. Əgər qazınız yoxdursa bunu birdəfəlik boynunuza alın. Tağı Əhmədov demişkən "burcutmayın"! yoxsa qiyməti qaldırırsınız, amma evlərə qaz vermirsiniz.

Bir aydan çoxdur ki, Yasamal rayonunda H.Zərdabi küç.71 A saylı binada insanların əsəbi ilə oynayırsınız. Bütün sutka qaz artır, azalır. Hətta kəsilir. Buna nə zaman son qoyacaqsınız?”

Əkbər Hacıyevlə Baba Rzayevin düşmənçiliyi

Tarif Şurası həmişə bildirir ki, qiymət artımı barədə müvafiq dövlət qurumundan müraciət daxil olduğu halda məsələyə baxılır Bu da o deməkdir ki, qaz və işığın bahalaşması ilə əlaqədar “Azəriqaz” İstehsalat Birliyi və “Azərişıq” ASC Tarif Şurasına müraciət ünvanlayıb. Hər iki qurum böhrandan mənfəətlə çıxmaq naminə anti-xalq addım atıb. Nəticədə bir gecənin içində əhalinin güzəranı birə beş ağırlaşdırılıb. Bu gün yaşanan panikanın səbəbkarı da məhz adıçəkilən dövlət qurumlarına rəhbərlik edən məmurlardır. Kəsəsi, Əkbər Hacıyev və Baba Rzayev xalqın qanını içməyə, dərisini soymağa yönəlik müraciətləri Tarif Şurasına ünvanlayıb.

Ölkə bahalaşmanın yaratdığı aqressiyaya bürünüb. Toplum qəzəbli və narazıdır; Əhali sosial şəbəkələrdə, çayxanalarda, işlədiyi kollektivlərdə qaz və işığın qiymətinin artırılmasına etirazını bildirir.

Artıq vəziyyət getdikcə pisləşməyə doğru inkişaf edir; Elektrik enerjisi və qazın qiymətinin qaldırılması ölkədə işsizliyin sayının artmasına təkan verəcək. Bu ölkə batır. Bu cənnət məmləkət uçurumun lap ucundadır. Bu ölkə batsa, hamımız batacağıq. İqtidarı da, müxalifəti də, naziri də, fəhləsi də.

Təəssüf ki, həm Tarif Şurası, həm də Tarif Şurasına müraciət edən qurumlar 2009-cu ildə prezidentin dövlət tərəfindən kommunal xidmətlərin tariflərinin maya dəyərinə uyğunlaşdırılması haqqında fərmanını yaddan çıxarıblar. Bu fərmanda qeyd olunurdu ki, müstəqil qiymətləndirmə aparılsın. Heç kəsə sirr deyil ki, Azərbaycanda bu tipli qurumlar, kommunal xidmət göstərən dövlət şirkətləri maya dəyərini şişirdirlər və ödəniləcək verginin məbləğini azaldırlar.

Bununla, əslində idarəetmənin necə bərbad olduğunu göstərirlər. Bundan sonra işsizlər ordusu yaranacaq və hökumətə etirazlar güclənəcək.

Dərman bazarı və uşaq yeməklərində dəhşət

“Gündəm-xəbər”in məlumatına görə, qaz və işıqla paralel dərman bazarında da bahalaşma oldu. Tarif Şurasının çıxardığı qərar bahalaşmaya yönəlikdir və xalqın başının altına yastıq qoymaqdır.

Neftin dünya bazarında ucuzlaşması milli valyutanı əldən saldı və indi bütün sahələrdə böhran, bahalaşma, işsizlik və ixtisarlar baş alıb gedir. Əslində, dərman bazarında çoxdan bahalaşma müşahidə olunurdu. Devalvasiya və dolların hər gün qalxması qiymətlərə təsir etməyə başlayıb.

Bir ildə bir neçə dəfə qiyməti artan dərmanlar yenə də bahalaşır. Xaricdən idxal olunan malların qiymətini endirmək mümkün olmur. Yalnız istisna preparatlarda cüzi ucuzlaşma var. Dərman bazarındakı monopoliya da qiymətlərə təsirsiz ötüşmür. Ölkənin birinci şəxsi səviyyəsində dərman bazarındakı özbaşınalığa etiraz olunub və tapşırıqlar verilib. Amma real mənzərə vəziyyətin dəyişmədiyini göstərir. Deputat Vahid Əhmədov da çıxışında qeyd etmişdi ki, bu sahədə inhisarçılıq var.

Bundan başqa, gənc ailələr üçün dəhşətli bir artım baş verib. Ölkəyə idxal olunan uşaq yeməklərinin qiymətində artım qeydə alınıb. Mağazalarda “Hipp”, “Heinse”, “Nutrlak”, “Nutrlon” qidaları bahalaşıb. İdxal rüsumlarının qalxması və dolların günbəgün bahalaşması uşaq yeməklərinin tariflərinə də birmənalı şəkildə təsir edib. Hər gün minlərlə ailənin istifadə etdiyi uşaq yeməkləri insanların ən yaralı yeridir. Əsasən də gənc ailələr bu qidaları almaqda maddi cəhətdən çətinlik çəkir. Bundan sonra qiymətin qalxması hökumətin körpələri böhran dövründə ac qoymasına bənzəyir. Minlərlə ailə olduqca ağır bir vəziyyətlə üzləşir. Dövlət rəhbərliyi təxirəsalınmaz antiböhran tədbirləri həyata keçirir. Amma bəzi yarıtmaz məmurların sayəsində ölkəni bahalaşma dalğası bürüyüb.

Uşaq yeməklərinin bahalaşması məcburi köçkün, aztəminatlı ailələri sınaqla üz-üzə qoyur. Məmurlar xalqı ac-yalavac saxlamaq, kişiləri uşaqlarının qarşısında başıaşağı etmək istəyirlər.

Qeyd edək ki, neftin ucuzlaşması və manatın dəyərdən düşməsi ölkəni iqtisadi fəlakətin kandarına yaxınlaşdırıb. Hər gün yüzlərlə insan işini itirir və minlərlə ailə çörəksiz qalır. İlin sonu yaxınlaşdıqca gedişat daha da pisləşir. Ərzaq məhsullarının qiymətinin qalxması, maaşların azalması, bank borclarının üstünə gəlməsi xalqın güzəranını çətinləşdirir.

Benzinin də bahalaşması gözlənilir - Somali

“Gündəm-xəbər” onu da bildirir ki, Azərbaycanda da benzin və dizelin qiymətinin artımı gözlənilir. Dünya bazarında neftin qiyməti qalxaraq 55 dolları keçsə, Azərbaycanda hökumət bu bəhanəni rəhbər tutaraq qiymətləri qaldıra bilər.

Ötən gün OPEC-in toplantısından sonra neftin qiyməti 52 dollaradək qalxıb. Çox güman ki, birdən-birə kaskin artıma risk edilməz. Amma təxminən 10-12 faizlik artım gözlənilir”

Ölkədə iqtisadi vəziyyətin çətinləşməsi dövlət rəhbərliyinin təxirəsalınmaz addımlar atmağa sövq edib. Azərbaycanın kompleks antiböhran tədbirlər görməsi üçün artıq çiban yetişib. Dolların 2 manata gəlib çatması ondan xəbər verir ki, məzənnə yuxarıya doğru irəliləyir. Manatın dəfn olunması nəticəsində ölkənin bütün strukturları böhran yaşayır. Yaxın aylarda və 2017-ci ildə neftin bahalaşması da gözlənilmir.

Hökumət təbii qaz və elektrik enerjisinin qiymətini artırıb. Bahalaşma güzəranı ağır olan əhalinin sosial vəziyyətinə daha da pis təsir edəcək. Bu sosial zülmə Azəristiliktəchizat” ASC də qoşulmağa hazırlaşır. Artıq qiymət artımına getməyi rəsmən etiraf edirlər.

Rayonlarda aksiyalar başlanır?

Hakimiyyətin sosial siyasəti insanların həyat tərzinə yeni əngəllər yaradır. İqtisadiyyatın tənəzzülündə, ictimai həyatın bütün sahələrində bu siyasətin təsiri güclənməkdədir.

Hökumət son qiymət artımına görə camaatdan əlavə 300 mln. manata yaxın vasait qoparacaq. Neft gəlirləri azalıb, qeyri-neft sektoru isə durğunluq dövrünü yaşayır.

Hər gün iş yerləri qapadılır, istər özəl, istər dövlət müəssisələrində ixtisarlar gedir, vergi bazası daralıb. Ölkə sürətlə böyük böhran dövrünə daxil olur. O biri tərəfdənsə, devalvasiya alıcılıq qabiliyyətini minimuma endirib, yoxsulluq və işsizliyin miqyası genişlənib.

İndi hökumətin əsas işi dövlət xərclərini azaltmaq, iqtisadi liberallaşdırmaya getmək, özəl sektoru dəstəkləmək, vergi yükünü azaltmaq və passiv vergi potensialını aktivləşdirmək olmalıdır.

Xalq hökumətin antiböhran tədbirləri keçirdiyini görmür. Əksinə, əhalinin əleyhinə olanlar qərarlar qəbul edilir. Mağazalarda və bazarlarda vermeşil, makaron, düyünün qiyməti dəyişib.

Aztəminatlı ailələrin və kasıbların gündəlik tələbatı olan bu məhsulların qiymətinin qalxması Azərbaycanın iqtisadi cəhətdən dərin bur uçuruma getdiyini xəbər verir.

Bu vəziyyət sosial gərginliyi artırır və insanları etirazlara sürükləyir. Belə gedişlə regionlarda, kəndlərdə və əyalətlərdə etirazların olacağı istisna olunmur.

Rafiq Qara