Ötən ay Hesablama Palatası bəzi dövlət qurumlarında kənar dövlət maliyyə nəzarəti tədbiri həyata keçirdiyini açıqladı. Hesabata görə dövlət qurumlarında keçirilmiş satınalmaların planlanmasında, satınalma prosedurlarında və satınalmaların il daxilində rüblər üzrə bölgüsündə yol verilmiş nöqsanlar aşkarlanıb. Dövlət qurumlarının bu kimi nöqsanları barədə Hesablama Palatası tərəfindən demək olar daim məlumatlar verilir. Maraqlıdır, Hesablama Palatası Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Agentliyi tərəfindən keçirilmiş dövlət  satınalmalarını yoxlasa nə kimi nöqsanlar üzə çıxara bilər?

 Azərbaycan Respublikasının Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Agentliyi publik hüquqi şəxsi tərəfindən 2024-cü ildə keçirilmiş dövlət satınalmaları ətrafında araşdırma aparmışıq. Araşdırmalarda QHT-lərə Dövlət Dəstəyi Agentliyi tərəfindən illik satınalma planlarına daxil edilmiş, onlara uyğun keçirilmiş tender və kotirovka sorğusu prosedurlarında ciddi qanun pozuntularına yol verildiyinə, “Dövlət Satınalmaları Haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununun tələblərinə əməl edilməməsinə şübhə yaradan bir sıra hallar məlum olmuşdur.

Bu istiqamətdəki araşdırmalarımızla aktualinfo.org olaraq bildiririk ki, QHT-lərə Dövlət Dəstəyi Agentliyi tərəfindən 13.10.2023-cü il tarixində dövlət satınalmalarının vahid internet portalında 2024-cü ildə satın alınacaq zəruri malların və xidmətlərin satınalma planları açıqlanmışdır. Satınalma planlarına 9 açıq tender və 5 kotirovka sorğusu daxil edilmişdir.

Buradan suallar yaranır.2024-cü ilin dövlət büdcəsi təsdiq edildikdə QHT-lərə Dövlət Dəstəyi Agentliyi tərəfindən satınalma planlarına salınmış, istehlak yönlü müxtəlif xidmətlər, avadanlıqların alınması və quraşdırılması, sair torpaq, tikili və avadanlıqlar,maşın və avadanlıqlar, beynəlxalq səviyyəli tədbirlərin keçirilməsi, əsas fondlara xidmət haqqı kimi 2024-cü ilin sonuna qədər keçirilməsi nəzərdə tutulmuş satınalmaların nəticələri barədə nə üçün satınalmaların portalına məlumat yerləşdirilməmişdir?

Dövlət satınalmalarının vahid internet portalına yerləşdirilmiş məlumatlardan da göründüyü kimi QHT-lərə Dövlət Dəstəyi Agentliyi 2024-cü ildə keçirilməsi nəzərdə tutulmuş kotirovka sorğularının təşkilini qanunla müəyyən edilmiş qaydada həyata keçirməmiş, dövlət satınalmalarının vahid internet portalı vasitəsi ilə iddiaçılara dəvət (e-kotirovka) elanı verməmiş, bağlanılan bir sıra müqavilələr barədə məlumatları portala yerləşdirməmişdir. Satın alınmasına büdcədən vəsait ayrılmış, lakin keçirilib, keçirilməməsi bəlli olmayan satınalmalarla bağlı qanunla müəyyən edilmiş qaydada heç bir bildiriş verilməmişdir.  Bu da keçirilmiş kotirovka sorğusu prosedurlarında saxtakarlıq hallarına yol verildiyinə əsaslı şübhələr yaradır.

Qeyd edək ki, QHT-lərə Dövlət Dəstəyi Agentliyi 2025-ci ildə də satınalmaların təşkilini qanunun tələblərinə uyğun şəkildə həyata keçirməmişdir. Məsələn Agentlik 3 aprel 2025-ci il tarixində tədbirin keçirilməsi ilə əlaqədər bir mənbədən satınalma metodu tətbiq etməklə “Bakı Konqres Mərkəzi” ilə 7.372,64 manat dəyərində, “Bakı Tədbirlər Agentliyi” ilə də 590.944 manat dəyərində satıanalma müqaviləsi bağlamışdır. Amma maraqlı orasıdır ki, QHT-lərə Dövlət Dəstəyi Agentliyi 3 aprel 2025-ci il tarixdə keçirilən tədbir üzrə tenderin nəticələrini satınalmaların portalında 03.07.2025-ci ildə dərc etmişdir. Sual yaranır. Niyə?

Daha maraqlısı odur ki, altı yüz min manat civarında vəsait ayrılmış,cəmi bir neçə saat çəkmiş tədbir barədə mediada kiçik bir xəbər yayılmışdır ki,2025-ci ilin aprelin 3-də Bakı Konqres Mərkəzində QHT-lərə Dövlət Dəstəyi Agentliyinin 2025-ci il üzrə qrant müsabiqələrinin qalibləri ilə görüş keçirilib. Görüşdə müsabiqə qalibləri təbrik edilib, QHT rəhbərlərinin sualları cavablandırılıb, gözləntilər diqqətə çatdırılıb. Görüşdə 400 nəfərə yaxın QHT rəhbərləri iştirak edib.