Həsən Toku barədə yeni hökm çıxarıldı; bu ilin yayında o, Rüstəm İbrahimbəyovla görüşən diaspor təmsilçiləri arasında görünmüşdü

1993-cü ildə Azərbaycanda o vaxt Ali Sovetin sədri olan Heydər Əliyevə sui-qəsdə cəhd edən Türkiyə vətəndaşı barəsində daha bir məhkəmə hökmü verilib.

Virtualaz.org saytı Türkiyə qaynaqlarına istinadən xəbər verir ki, məhkəmə Həsən Toku barəsində xarici ölkə prezidentinə sui-qəsdə cəhd ittihamı ilə 15 il həbs cəzası çıxarıb.

Bu, Türkiyə məhkəməsinin Heydər Əliyevə sui-qəsd cəhdinə görə Həsən Tokuya çıxardığı ikinci hökmdür. 2009-cu ildə məhkəmə onu bu ittiham üzrə 30 il həbsə məhkum edib. Lakin 2012-ci ildə yüksək məhkəmə olan Yarğıtay H.Toku barəsində çıxarılmış hökmü məhkumun eyni ittiham üzrə cəzasını çəkdiyini əsas gətirərək ləğv edib.

Buna baxmayaraq Türkiyənin ədliyyə sistemi bozqurdçudan əl çəkməyib və Yarğıtayın hökmündən şikayət verilib.

Həsən Toku - Heydər Əliyevə qarşı sui-qəsddə iştirak edən, Türkiyənin Ülkücü (Bozqurd) dərnək və təşkilatları ilə əlaqəsi olan şəxsdir. O, Ərzurum Atatürk Universitetində fizika fakultəsinin III kursunda oxuduğu vaxt, SSRİ dağılandan sonra Naxçıvana gəlir. Naxçıvan Universitetində laborant olan Aydın Qasımovla tanış olur. Aydın Qasımov Heydər Əliyevə qarşı sui-qəsddə onun da köməyin istəyir.

Bakıya gedən Həsən Toku və digər 3 azərbaycanlı 30 sentyabr, 1993-cü il tarixində axşam saatlarında AzTV-nin binasının qarajında Əliyevin binadan çıxmağını gözləyərkən polis tərəfindən yaxalanırlar. Azərbaycan məhkəməsi Tokuya 10 il həbs cəzası verir.

Lakin Heydər Əliyevin 13 mart, 2002-ci ildə verdiyi əfv fərmanı ilə Həsən Toku da azadlığa çıxır. Təxminən 8 il yarım həbsdə qalır.

Azərbaycanda həbsdən buraxılandan sonra Həsən Toku Türkiyəyə gedir və İstanbulun Atatürk hava limanında təyyarədən düşən kimi həbs edilir. Ancaq məhkəmədə sorğulanandan sonra buraxılır.

Türkiyədə AKP-nin iqtidara gəlişindən sonra Həsən Toku yenidən təqib olunur. 2006-cı ildə o vaxtkı ədliyyə naziri, indiki parlament spikeri Cəmil Çiçəyin icazəsi ilə İstanbul məhkəməsində onun barəsində ömürlük həbs cəzası tələbi ilə cinayət işi qaldırılır. H.Toku barəsində həbs-qətimkan tədbiri seçilmir və o, azadlıqda qalır.

Məhkəmə prosesi 2009-cu ilin iyun ayında yekunlaşır, H.Toku barəsində daha yumşaq - 30 il həbs cəzası çıxarılır.

Həsən Toku o vaxt məhkəmənin hökmü ilə bağlı belə deyirdi: “Azərbaycandakı hadisələr üzündən universiteti yarımçıq buraxmalı oldum. Həyatımın ən gözəl illəri həbsxanada keçdi. Azərbaycanda istintaq altında olduğum 6 ay boyunca işgəncə gördüm. İndi məni gözələyən 30 illik həbs cəzası var. Hər şeyi unudub yeni həyata başlamaq istəyirdim. Etdiklərimə görə çox peşmanam. Yarğıtay cəzanı qüvvədə saxlasa, Avropa İnsan Haqları Məhkəməsinə müraciət edəcəyəm. Çünki mən cinayəti işlədiyim ölkədə cəzamı çəkmişəm. Əliyevin əfvi ilə azadlığa buraxıldım. Ancaq “bir şəxs eyni cinayətdən iki dəfə mühakimə oluna bilməz” hökmü Türkiyədə heçə sayılır. Vətən torpaqlarını parçalamağa çalışan terrorçuları əfv edirlər, ancaq mənə qarşı PKK-çılara belə rəva görülməyən ömürlük həbs cəzası çıxarılır”.

2012-ci ildə Yarğıtay H.Toku barəsində çıxarılmış hökmü ləğv edib, lakin ittiham tərəfi qərardan protest verib.

H.Toku barəsində çıxarılmış həbs cəzasının ləğvi üçün mübarizə aparmaqla yanaşı ülküçülərin də sıralarında fəaliyyətini davam etdirməkdədir. Bu il iyul ayının 15-də isə onu Azərbaycanda yaradılmış müxalifətçi Milli Şuranın sədri və prezidentliyə namizədi kimi irəli sürülmüş Rüstəm İbrahimbəyovun Avropadakı Azərbaycan diaspor təmsilçiləri ilə görüşündə görmüşdülər. R.İbrahimbəyovun Azərbaycan hakimiyyətinə qarşı müxalif mövqedə olan Avropa Azərbaycanlıları Milli Birlik Şurasının sədri Qabil Rzayev və bir sıra şəxslərlə görüşündə Milli Şuranın dəstəklənməsi müzakirə olunub.

Məlum olub ki, görüşə qatılanlardan biri də Azərbaycan hakimiyyətinə müxalif mövqedə olan digər diaspor təşkilatı - İsveçrədə bir qrup müxalif azərbaycanlı tərəfindən yaradılan Beynəlxalq Haqq və Ədalət Assosiasiyasının Türkiyə təmsilçiliyinin üzvü olan Həsən Toku da yer alır.

Bu fakt mətbuata çıxandan sonra H.Toku Avropa Azərbaycanlıları Milli Birlik Şurasından çıxarılıb. Təşkilatın sədri Qabil Rzayev bildirib ki, H.Toku Beynəlxalq Haqq Ədalət Təşkilatının Türkiyə təmsilçiliyində sıravi üzvdür: “Moskvada olarkan onun adı tam bir təsadüf nəticəsində, kimliyini bilmədiyim bir nəfər tərəfindən siyahiya salınıb. Buradan hər kəsə bəyan edirəm ki, Həsən Tokunu təşkilatımızdan uzaqlaşdırdıq”.