Yay mövsümünün ortasında bazarda bəzi meyvələrin qiyməti qışdakına yaxındır

Yay ayları gəldikcə mövsümi meyvə və tərəvəzlərin qiymətlərində ucuzlaşma olacağı gözlənilirdi. Adətən, yayda meyvə-tərəvəzin ucuzluğu digər ərzaq məhsullarının da qiymətinin aşağı düşməsinə səbəb olur.

Çünki ilin digər fəsilləri ilə müqayisədə məhz yayda bazarlar ərzaq məhsulları ilə bol olur. Bu isə nəticədə qiymətlərin enməsinə gətirib çıxarır. Amma bu yay mövsümündə paytaxt bazarlarında bunun tam əksi müşahidə edilir. Bu da bazarın tələb-təklif münasibətləri sisteminə zidd tendensiyadır.

Tələb-təklif qanunlarına zidd bazar

Məlum olduğu kimi, bahalaşma 2 halda olur - biri məhsul qıt olanda, digəri ona tələbat artanda. İndi bu iki halın heç biri müşahidə olunmur. Üstəlik, Ramazan ayının başlaması nəticəsində ərzaqlara tələbat müəyyən qədər azalıb. Lakin bu halda belə qiymətlər nəinki enmir, əksinə bahalaşır.

Son günlərdə paytaxtın bir neçə bazarında apardığımız müşahidələr zamanı aydın oldu ki, bu il bazarlarda son dövrlərdə ən bahalı ildir. Maraqlıdır, məhsul boldur, amma qiymətlər ucuz deyil...

Hazırda bazarlarda ən ucuz halda kələmi 1 manata, almanı 2-3 manata, xiyarı 40 qəpiyə, kartofu 50 qəpiyə, soğanı 70 qəpiyə, çiyələyi 3 manata, badımcanı 50 qəpiyə, lobyanı 1 manata, qozu, şabalıdı, fındığı 5 manata, pomidoru 80 qəpiyə, çuğundur, kök, turp kimi tərəvəzləri 80 qəpiyə, göyərtini 20 qəpiyə, gilası, əriyi, şaftalını 1-3 manata, limonu 20 qəpiyə, kənd yumurtasını 20 qəpiyə almaq olur.

“Bu il bu meyvələrə nə olub, bilmirəm...”

Bakıxanov bazarına öz məhsulunu satmağa gətirən Kamal adlı şəmkirli satıcı deyir ki, bazarlarda daimi alverçilər var, onlar məhsulu səhər tezdən bazara satmağa gətirən kəndlidən alıb 3-5 qat bahasına satırlar: “Əslində, rayonlarda elə də baha deyil, bahalığı yaradan alverçilərdir. Onlar olmasa, kəndlilər öz məhsullarını özləri gətirib satsa, qiymətlər ən azı 2 dəfə aşağı düşər”.
Buraya bazarlığa gəlmiş Tahir adlı alıcı deyir ki, bu il meyvə-tərəvəzə pul çatdıra bilmirlər: “Gilas, ərik, şaftalının kilosunu 3 manata alıram, keçən il isə 1 manatdan yuxarı deyildi. Qarğıdalının bir dənəsi 40 qəpikdir, halbuki keçən il 10-15 qəpik idi. Bu il nə olub bilmirəm, bütün meyvə-tərəvəz bahadır”.

Satıcılar qiymətlərin bahalılığını məhsulun az olması ilə izah edirlər. Deyirlər ki, onlar özləri yerindən baha alırlar. Deyirlər ki, bu il iqlimlə bağlı bir çox meyvə-tərəvəzlər qıt olub, ona görə bahalıqdır. Bəzi alıcılar isə bildirdi ki, pensiyalar və maaşların artacağı xəbəri indidən bahalaşmaya səbəb olub.

Bir alıcı isə bahalığı başqa səbəblə əlaqələndirdi. Onun sözlərinə görə, indi hamı qışa mürəbbə, kompot kimi konservlər hazırlayir. Ona görə də, meyvə-tərəvəz bahadır.

“Yeməyə meyvə ala bilmirik”

“8-ci kilometr” bazarındakı qiymətlər başqa bazarlara nisbətən bir az ucuz olsa da, yenə alıcılar bahalıqdan narazıdır. Burada kilosu 2 manatdan aşağı hər hansı bir meyvə tapmaq olmaz. Alma 2 manat, ərik və şaftalı 2-3 manat, çiyələk və gilas isə 3-4 manatdır. Qarpızın kilosu 40, yemişin kilosu 50 qəpikdir. Ən ucuz soğan 60-70 qəpikdir. Kartof isə 50 qəpikdən aşağı deyil.
Pensiyaçı olduğunu deyən Leyla xanım qiymətlərin bahalığından gileylənir: “İndi əriyin, çiyələyin, gilasın bol vaxtıdır, amma qiymətlər çox bahadır. Hər il qış üçün xeyli kompot, mürəbbə qoyurduq, bu il heç yeməyə belə ala bilmirik. Gilas 3 manatdan, şaftalı və ərik 2 manatdan aşağı düşmür. Televiziyada deyirlər ki, bu il ölkədə məhsul bol olub, həqiqətən də belədirsə, onda maraqlıdır bəs niyə qiymətlər ucuz deyil?”
Bu bazarda tərəvəzlər də ucuz deyil. Lobya, badımcan, kələm, pomidor, kök, çuğundur kimi tərəvəzlərin ən ucuzu isə 70-80 qəpikdən başlayır. Bazarda məhsulun bol, alıcıların az olması da diqqətimizi çəkdi....

Bakı bazarlarında qiymətlər

Ümumiyyətlə, bü gün Bakı bazarlarındakı meyvə-tərəvəz qiymətlərini ümumiləşdirsək belə bir mənzərə alınar.

Kartof - 40-50 qəpik,
Adi soğan - 70-80 qəpik,
Qırmızı soğan - 1.5-2 manat,
Gül kələmi - 2 manat,
Kələm - 1 manat,
Alma - 2-3 manat,
Armud - 1.5-2 manat,
Ərik - 2-3 manat,
Gilas - 3-4 manat,
Çiyələk - 3 manat,
Limon - 20 qəpik,
Pomidor - 0.8-1.2 manat,
Badımcan - 60-80 qəpik,
Lobya - 1-1.5 manat,
Göyərti - 20 qəpik,
Qoz, fındıq - 5 manat,
Meyvə quruları - 5-10 manat,
Kök - 1 manat,
Qarpız - 40 qəpik,
Yemiş - 50 qəpik,
Qarğıdalı - 40 qəpik,
Çuğundur - 80 qəpik,
Zeytun - 3 manat,
Brokoli - 3 manat.

Qeyd etmək lazımdır ki, mağazalarda qiymətlər bazardakından 2 dəfə bahadır. Ötən ilin iyul ayında olan qiymətlərlə müqayisə aparanda məlum olur ki, qiymətlər ortalama 2 dəfə yüksəkdir. Səbəbləri ümumiləşdirsək, iqlim şəraitinin əlverişli olmaması səbəbindən bəzi məhsulların qıtlığını, meyvə-tərəvəzlərin daha çox Rusiyaya ixrac edilməsini göstərmək olar. Deyilənə görə, qarşıdakı aylarda bazara daha çox meyvə-tərəvəz məhsulunun çıxarılması ilə ucuzlaşma olacaq. Payız məhsulunun bol olacağı gözlənilir.