«Anonymous» haker qrupunun «Azərerenerji» ASC-nin saytını dağıdaraq ələ keçrdiyi sənədlərə diqqət yetirdikdə işıq pullarının nə üçün baha, ASC-nini isə daim büdcəyə borclu qalmasının səbəbləri məlum olur. İnternetdə yerləşdirilən məxfi sənədlərin arasında «Azərenerji»nin bir əməkdaşına çəkdiyi ezamiyyə xərcləri mətbuat diqqətini çəkdi.
ASC-nin yüksək çinli məmurlarından birinin Dubaya ezamiyyəti büdcəyə nə az, nə çox 35 min manata başa gəlib. Belə ki - «Jumeirah Dubay» hotelində qalma xərci 327 dollara başa gəlib; -«Salmontini Dubai - Restaurant» restoranında şam yeməyi 1127 dollar; - «Bürc Xəlifə»dəki ticarət mərkəzinin lüks saunasda bir günlük istirahət 487 dollar; - «Louis VUITTON», «İF boutique», «Harvey NİCHOLS», «FALCON Gallery», «HOME CENTRE» və digər mağazalardan alış-verişinə 20000 dollar; -Biznes-klass sinfindən olan avtomobilin icarəsinə isə 780 dollar xərc çəkilib.
Çox maraqlıdır ki, sənəd internert portallarında yayılsa da, məmurun adı göstərilmir. Hər kim olmasından asılı olmayaraq, dövlət şirkəti üçün bir məmura çəkilən bu cür ezamiyyət xərci israfçılıqdır.
Qeyd edək ki, «Azərenerji» ASC iri vergi ödəyicisidir. Qurum izafi xərcləri azaltmaq hesabına büdcəyə olan vergi borclarını ödəməyi düşünsəydi dövlət üçün daha faydalı olardı. Məlumdur ki, ASC illərdi ki, büdcə proqnozunu yerinə yetirə bilmir və ən böyük borc sahiblərindən biridir. Üstəlik, abonentlərdən ödəmələri 98 faizə çatdırsalar da, büdcədən asılılıqları da davam edir.
Yeri gəlmişkən, 2007-ci ildə elektrik enerjisinin topdansatış və pərakəndə qiymətlərinin artırılmasından sonra 1 kVt/s elektrik enerjisi üçün 0,043 manat (üç dəfə artım), bütün qrup istehlakçılar üçün 0,06 manat (əhali üçün üç dəfə, büdcə və sənaye obyektləri üçün 2,3 dəfə, kommersiya obyektləri üçün 20 faiz artım) qiymət müəyyən edilib. O zaman bahalaşma subsidiyaları azaltmaqla dövlət büdcəsini yükdən azad etmək,eləcə də əhalini keyfiyyətli enerji ilə təmin etməklə əsaslandırılmışdı. Maraqlıdır, ötən müddət ərzində nə subsidiyalar azalıb, nə də əhali keyfiyyətli enerji ilə təmin olunub.
Enerji qiymətləri 3 dəfə artırılarkən əsas arqument kimi borca görə yaranan dolayı subsidiyaların aradan qaldırılması gətirildi. Hökumət bildirirdi ki, dolayı subsidyaların qalması yanacaq-energetika sektorunda şəffaflığa ağır zərbədir. Beləliklə 2007-ci ildəki bahalaşmadan sonra bu sahəyə ayrılan vəsaitlərin həcmi daha da artıb:
2007-ci ildə 116,8 mln. 2008-ci ildə 318,1 mln. 2009-cu ildə 240,5 mln. 2010-cu ildə 72 mln. 2011-ci ildə 180 mln. 2012-ci ildə 141,7 mln. 2013-cü ildə isə 72 mln. Bu il isə 72 milyon manatın sırf ASC-nin nizamnamə kapitalıın artırılmasına yönələcək.
Bunda əlavə, Prezidentin Ehtiyyat Fondundan da bu quruma iri məbləğli vəsaitlər ayrılıb. 2010-cu ildə qədər müxtəlif sərəncamlarla təqribən 16 milyon manatdan çox vəsait yönəldilib. Habelə 2011-ci ildə isə təqribən səhmdar cəmiyyətin büdcəyə olan 230 milyon manata yaxın borcu silindi. Bu borcların böyük hissəsi isə dövlət qurumlarının «Azərenerji»yə ödəməli olduqları pullar idi. Lakin hökumət heç bir sorğulama keçirmədən onları əfv etdi və borcunu büdcə hesabına sildi. Məhz bunun nəticəsində 2012-ci ildə «Azərenerji»nin büdcəyə olan proqnozu artıqlaması ilə yerinə yetirdiyi göstərilir.
Maliyyə Nazirliyinin 2010-cu ilə olan məlumatına görə, xarici borcların 1,7 milyard dolları da yalnız «Azərenerji»yə məxsusdur. Ekspertlər bu rəqəmi kifayət qədər böyük sayırlar. Onların hesablamalarına görə, 6 iri vergi ödəyicindən biri olan «Azərenerji»nin büdcəyə borclu və büdcədən asılı vəziyyətdə olması məntiqə sığmır. Belə ki, ASC ildə orta göstəriciyə əsasən, 21-22 milyard kilovatsaat elektrik enerjisi hasil edir. Onun 18-19 milyard kilovatsaatını müəssisə və əhali qrupuna satır. Bununla qurumun ildə təxminən 1 milyard manata qədər vəsait əldə etdiyi məlum olur. Bu vəsaitdən dövlət büdcəsinə 2012-ci ildə 140,4 milyon manat ödənilib. Əvəzində isə 141,7 milyon manat subsidiya alıb. Həm büdcə, həm beynəlxalq kreditlər, həm də elektrik enerjisinin satışı hesabına bu qədər gəlir əldə etməsinə baxmayaraq, Nazirlər Kabineti bir neçə dəfə «Azərenerji»nin daxili borclarının silinməsi ilə bağlı qərar qəbul edib. Hansı ki, bu da «Azərenerji»yə dolayı olaraq maliyyə vəsaitinin verilməsi kimi də dəyərləndirilə bilər.
ASC-nin bir məmurunun Dubaydakı lüks istirahətinə çəkilən xərclər iri məbləğli dövlət vəsaitlərin korrupsioner məmurlar tərəfindən dağıdılmasının bariz sübutudur.
Sorğu
Hansı nəqliyyat növündən daha çox istifadə edirsiniz?