Demokratik Qüvvələrin Milli Şurasının qurucularından olan Müsavat başqanı İsa Qəmbər “Media forum” saytına müsahibə verib. Həmin müsahibəni təqdim edirik:
- Milli Şura üzvlərinin Tiflis səfərini necə qiymətləndirmək olar – hər halda müsbət, yoxsa nəticəsiz?

- Tiflis müşavirəsi zərurətdən doğan bir müşavirə idi. Yaranmış vəziyyətdə belə bir məsləhətləşməyə ehtiyac vardı. Təklif olundu və biz bu müşavirəni keçirdik. Həm də Rüstəm müəllimlə ikili görüşümüz oldu. Təbii ki, bütün bunlar faydalı oldu.

- Şuranın sədri, prezidentliyə namizəd göstərilmiş Rüstəm İbrahimbəyova sizinlə birlikdə Bakıya gəlməyi təklif etmisiz. Sizdən başqa daha kimlər bu təklifi dəstəklədi?

- Birbaşa dəstək olmadı. Ancaq kifayət qədər ciddi çıxışlar oldu. Məsələyə kifayət qədər məsuliyyətli yanaşan müşavirə iştirakçıları vardı. Fakt odur ki, ciddi və məsuliyyətli çıxışlar oldu.

- Rüstəm İbrahimbəyov təklifinizə nə cavab verdi – özü razılaşmadı gəlməyə, yoxsa digər Milli Şura üzvləri qoymadılar?

- Əksəriyyətin fikri onun sənəd məsələsini həll edib sonra vətənə dönməsi fikri ilə üst-üstə düşdü. Rüstəm İbrahimbəyov müşavirədə dedi ki, mən ikili vətəndaşlıq məsələsini həll etməmiş Bakıya dönsəm və Azərbaycan hakimiyyəti saxta cinayət işlərini əsas gətirərək mənim Bakıdan çıxmağımı yasaqlasa, prosesə ciddi zərbə dəyər. Rüstəm müəllim deyirdi ki, Rusiya qanunvericiliyinə görə, vətəndaşlıqdan çıxmaq istəyən şəxsin müəyyən prosedurlarda şəxsən iştirakı vacibdir. Məntiq bu idi. Normal məntiqdir. Sadəcə olaraq indiki mərhələdə məntiqli təhlillə yanaşı sürətli və təşəbbüsü ələ almağa yönəlmiş addımlara ehtiyac var. Ona görə də mən Rüstəm müəllimə iyulun 31-də bizimlə geri dönməsini təklif etdim. Amma əksəriyyət onun sənəd işlərini həll etdikdən sonra geri dönməsinə tərəfdar çıxdığı üçün ümumi rəy belə oldu.

- Rüstəm müəllim sizinlə birlikdə Bakıya gəlsəydi, hakimiyyətin reaksiyası necə olardı, sizcə? Onu həbs edərdilərmi?

- Mən Rüstəm İbrahimbəyovun həbsini mümkün hesab eləmirəm. Hətta hər cür gözlənilməz addımları ilə cəmiyyəti təəccübləndirməyə davam edən bu rejim Rüstəm İbrahimbəyovu həbs etməyə cəsarət etməzdi. Sadəcə olaraq o məntiqli görünür ki, həbs etməzdilər, amma Kinematoqrafiya İttifaqına qarşı qaldırılan saxta cinayət işi kontekstində onu dindirib, Bakını tərk etməmək haqda iltizam ala bilərdilər.

- “Azadlıq” radiosuna müsahibənizdə demisiz ki, Azərbaycan cəmiyyətinə cəsarət nümunəsi göstərmək lazımdır. Rüstəm müəllim belə bir nümunəni göstərib Bakıya gəlsəydi, cəmiyyət azad seçki uğrunda mübarizəyə, nəhayət ki, həvəs göstərərdimi?

- Mən Tiflisdəki müşavirədə də, sonra Bakıda “Azadlıq” radiosunun qonağı olanda da demişəm ki, cəmiyyət ağıllı siyasətçilərə hörmət edir, cəsarətli siyasətçiləri isə sevir. Vətəndaşlıq məsələsi artıq sırf hüquqi məsələ deyil. Bu artıq siyasi məsələdir. İstər Azərbaycan hakimiyyətinin Rüstəm İbrahimbəyovun namizədliyini qeydə alıb-almaması, istərsə də Rusiya hakimiyyətinin Rüstəm İbrahimbəyovun Rusiya vətəndaşlığından çıxması üçün etdiyi müraciətə cavab verməsi hüquqi müstəvidə həll olunmur. Təbii ki, qanun var və o qanuna uyğun müəyyən prosedurlar olur və olacaq. Amma hər halda siyasi qərar verilib və veriləcək ki, məsələlər necə həll olunacaq. Rusiya qanunvericiliyi imkan verir ki, bu məsələ bir neçə ay uzansın. Bunun siyasi qərar olduğunu sübut etmək olar, amma hüquqi müstəvidə bununla bağlı mübahisə eləmək çətin olar.

Bu baxımdan yaranmış vəziyyətdə oturub gözləmək ki, Azərbaycan və yaxud Rusiya hakimiyyəti hansı addımlar atacaq, bu artıq düzgün deyil. Biz özümüz qərarlarımızı qəbul edib hakimiyyəti cavab gedişlərinə sövq etməliyik. Açıq şəkildə görünməlidir ki, hakimiyyət müxalifətin vahid namizədinin seçkiyə getməsindən qorxur, onun qarşısını almağa çalışır. O da açıq görünməlidir ki, Rusiya hakimiyyəti Azərbaycanda avtoritar rejimin davam etməsinə tərəfdardır, ya yox. Bunun üçün də Rüstəm İbrahimbəyovun tez bir vaxtda orda nə prosedur varsa həll edib Bakıya dönməsinə ehtiyac var. Mən əminəm ki, vahid namizədin Azərbaycanda olması və proseslərdə bilavasitə iştirak etməsi Azərbaycan cəmiyyətində Milli Şuranın yaranması ilə formalaşmağa başlanan ümid, inam hissinə böyük təkan verər.

- Rüstəm İbrahimbəyov gəlməsə və Milli Şura seçkini boykot qərarı versə, Müsavatın mövqeyi necə olacaq? Bu halda partiya sizin namizədliyinizlə bağlı qərar verə bilərmi?

- Mən hesab edirəm ki, Milli Şura məsələyə kifayət qədər ciddi və məsuliyyətli yanaşacaq, ona görə də boykot qərarının qəbul olunmasını real saymıram. Cəmiyyətdə dəyişiklik arzusu var. Cəmiyyət müxalifətin seçkini boykot etməsini yox, seçkidə iştirak edib qalib gəlməsini istəyir. Biz demokratik düşərgənin başqalarının qərarından, hakimiyyətin qərarından asılı vəziyyətə düşməsinə razı olmadığımız kimi Müsavat Partiyasını da başqa siyasi qüvvələrin qərarından asılı vəziyyətə salmamışıq və salmayacağıq.

- Müsavatın seçkiyə qatılmaq qərarının hakimiyyətin maraqlarına uyğun olduğunu düşünənlər var. Onlar hesab edirlər ki, sizin mümkün namizədliyiniz və seçkidə iştirakınız hakimiyyətə Rüstəm İbrahimbəyovun namizədliyini qeydə almadan real müxalifətin iştirak etdiyi bir seçki keçirmək fürsəti verir. Bu haqda siz nə deyərdiz?

- Əvvəlcədən bəlli idi ki, biz Milli Şuranın vahid namizədinin tam tərəfdarıyıq və Rüstəm İbrahimbəyovun vahid namizəd olmasına da razılaşmışıq. Bizim Milli Şuranın vahid namizədliyinə iddiamız yoxdur. Vahid namizədlə Müsavatın namizədini qarşı-qarşıya qoymaq ya səriştəsizlikdir, ya da qərəzdən irəli gələn bir hadisədir. Aydın məsələdir ki, Milli Şuranın vahid namizədi seçkidə iştirak edəcəksə, başqa namizəd olmayacaq, Milli Şuranın seçkidə vahid namizədini bütün gücümüzlə müdafiə edəcəyik.

- Gürcüstan prezidenti Mixail Saakaşvili Milli Şura üzvlərini Rusiya agentləri adlandırıb. Sizcə, onu bu cür sərt ifadələr işlətməyə vadar edən səbəb nədir? Azərbaycan hakimiyyəti təzyiq göstərə bilərdimi ona?

- Saakaşvilinin özünün Gürcüstanda düşdüyü mürəkkəb vəziyyət onu bu cür yanlış mövqelərə sövq edə bilər. Ötən parlament seçkisində Saakaşvili uduzub. O, formal olaraq prezident vəzifəsində qalır, Gürcüstanda isə real hakimiyyət parlamentdədir. Yaxın zamanlarda Gürcüstanda da prezident seçkisi keçiriləcək və Saakaşvili öz partiyasının qalib gələcəyinə əmin ola bilməz. O, kifayət qədər təcrid olunmuş vəziyyətə düşüb. Nəinki Rusiya ilə qarşıdurmadadır, eyni zamanda Avropa və Amerikanın da xeyli dərəcədə diqqətini itirib. Bu gün onun İlham Əliyev kimi avtoritar dövlət başçılarından asılılığı çoxdur və görünür ki, növbəti dəfə Azərbaycan hakimiyyətinə reverans edib.