Əksəriyyət seçkidə iştirakın tərəfdarıdır;- “Demokratik qüvvələr nə etməlidir?”…
Milli Strateji Düşüncə Mərkəzi (MSDM) yanvarın 15-də parlament seçkilərinin müzakirəsinə həsr olunmuş dəyirmi masa keçirib. Musavat.com-un məlumatına görə, Müsavat Partiyasının qərargahında keçirilən tədbir “Gerçəkliklər və demokratik qüvvələrin hədəfləri” mövzusunda idi. MSDM sədri İsa Qəmbər bildirib ki, bu il keçiriləcək parlament seçkisi ölkənin və müxalifətin taleyinə ciddi təsir göstərə biləcək bir olaydır.

Onun sözlərinə görə, parlament seçkilərində içtirak vacibdir, imtina, “boykot” normal qərar deyil: “Ciddi siyasi qüvvələr, iddaçı qüvvələr parlament seçkilərində iştiraka hazırlaşmalıdır. Çünki seçkilərdə iştirak böyük və nəhəng bir prosesdir, imtina isə prosesin istənilən məqamında qəbul edilə biləcək bir qərardır”. O qeyd edib ki, seçkidə iştirakla bərabər, islahatlar məsələsi də qabardılmalıdır: “Qanunvercilikdə və Seçki Məcəlləsində köklü dəyişikliyə ehtiyac var”.

İ.Qəmbər qeyd edib ki, müxalifətin parlament seçkilərinə yanaşmasının vacibdir: “Biz mövqeyimizi daha aydın şəkildə ortaya qoymalıyıq ki, cəmiyyət müxalifətin bu seçkilərdə iştirak edəcəyini əvvəlcədən bilsin. Cəmiyyəti buna kökləməliyik”. O deyib ki, cəmiyyət siyasi qüvvələrin birləşib-parçalanmasından yorulub: “Ona görə də hədəfimiz seçki öncəsi blokların yaradılması deyil, səmərəli funksional əməkdaşlığın təmin edilməsi olmalıdır. Düşünürəm ki, parlament seçkiləri mövzusunu aktuallaşdırmaq, cəmiyyəti bu məsələyə cəlb etmək üçün addımlar ata bilərik”.

İ.Qəmbərin sözlərinə görə, bu mərhələdə beynəlxalq təşkilatlarla ciddi işə də ehtiyac var: “Düzdür, beynəlxalq təşkilatlara inam qalmayıb. Beynəlxalq təşkilatlardan öz missiyasına uyğun əməl etməyi tələb etməliyik. Bu ilki seçkilərdə fəaliyyətimiz Milli Məclisdə yer qazanmaq məsələsinə konsentrasiya olunmamalıdır. Biz parlamentdə demokratik düşərgənin ciddi fraksiyasının yaranmasını istəyirik. Bizim hədəfimiz eyni zamanda cəmiyyətin fəallaşması olmalıdır. Son seçkilər göstərir ki, seçkidə az sayda insan iştirak edir. Onları inandırmalıyıq ki, ölkədə vəziyyəti dəyişməyin yolu seçkidə iştirakdan gedir”.

VHP-nin sədr müavini Arif İsmayılbəyli isə bildirib ki, müxalifətin seçkilərdə iştirakı normal qərardır: “Düşünürəm ki, müxalifət seçkilərə gedəcək”. O, müxalifət düşərgəsindən seçkidə iştirak edəcək şəxslərin adlarını qısa müddətdə müəyyənləşdirib cəmiyyətə açıqlamağında vacib olduğunu bildirib.

“Aydınlar” Partiyasının rəhbəri Qulamhüseyn Əlibəyli isə qeyd edib ki, qarşıdan gələn seçki ilə bağlı perspektiv müxalifətə uğur vəd etmir: “Bu, bizə uğur vəd etmir. Amma imtina etmək də olmaz. Seçki siyasətin bir formasıdır. Seçkidən imtina edirsənsə, deməli siyasətdən də imtina etmiş olursan. Seçkidə heç bir şərtsiz iştirakı elan etməliyik. Əsas məsələ qanunvericiliyin dəyişdirilməsi deyil, hakimiyyətin siyasi iradəsi və seçkiqabağı mühitdir”.

Müsavatın Divan üzvü Almaz Əliqızı isə vətəndaşların seçkidə iştirakının zəifliyinə diqqət çəkib: “Buna səbəb müxalifətin zaman-zaman seçkilərdə məğlub olmasıdır. Biz indidən boykota çağırmalıyıq”.

REAL İdarə Heyətinin üzvü Natiq Cəfərli isə qeyd edib ki, qələbələri rəsmiləşdirmək üçün nə çatışmadığını müzakirə etmək lazımdır: “Seçkiyə vətəndaşı cəlb etməklə bərabər, sonrakı addımları da müzakirə etmək lazımdır. Yəni vətəndaş bilməlidir ki, səsləri necə qorunacaq”.

Müsavat başqanı Arif Hacılı da qeyd edib ki, seçkinin “boykot” edilməsini Müsavat Partiyası əlverişli yol hesab etmir. O, Müsavat Partiyasının parlament seçkilərinə xüsusi önəm verdiyini bildirib. Onun sözlərinə görə, ölkədə olan siyasi şəraitlə bağlı bir neçə partiya ilə müzakirələr də aparılıb və proses davam edir: “Seçkidə əməkdaşlıqla bağlı Xalq Cəbhəsinin sədri Əli Kərimli ilə də görüşmüşəm və gələcəkdə əməkdaşlıq perspektivi ilə bağlı müzakirələr aparmışıq. Müsavat Partiyası bir sıra siyasi partiyalarla görüş keçirib. Qarabağ Bloku, AXP, KXCP sədri ilə də görüşlərimiz olub. REAL İdarə Heyətindən müəyyən görüşlər keçirmək üçün təşəbbüslər olar . NİDA-çılarla da görüşmək niyyətimiz var”.

O, seçki hazırlığı çərçivəsində kütləvi aksiyaların keçirilməsinin də vacibliyini vurğulayıb və Müsavatın mart ayından başlayaraq aksiyalar keçirəcəyini diqqətə çatdırıb: “Mart ayından etibarən kütləvi aksiyalara başlamaq niyyətindəyik. Cəmiyyətin diqqətini cəlb etmək üçün vacib amillərdən biri də aksiyalar keçirməkdir”. A.Hacılı qeyd edib ki, 2015-ci il müxalifət və cəmiyyət üçün bir fürsət ilidir: “Biz öz resurslarımızı birləşdirməliyik”.

O, Azərbaycanda seçki atmosferi yaratmağa nail olmağın vacibliyindən danışıb və MSDM-nin tədbirini yüksək qiymətləndirib: “Siyasi spektrin mühüm bir hissəsinin nümayəndələrinin bu tədbirdə iştirak etməsi seçkilərə marağın olmasının təzahürüdür. Biz 2015- ci ilin parlament seçkilərinə xüsusi önəm veririk. Seçkilərin boykot edilməsini səmərəli addım hesab etmirik. Biz status kvonun dəyişməsinə nail ola bilərik. Siyasi şərait dəyişmədən hakimiyyət könüllü olaraq islahatlara getməyəcək”.

MSDM üzvü Rüfət Qaragözlü isə seçkidə iştirakla bağlı tezislərini dəyirmi masa iştirakçıları ilə bölüşüb. O qeyd edib ki, keçirilən mitinqlərə, aksiyalara daha çox qüvvəni cəld etmək lazımdır və bu, cəmiyyəti canlandıra, seçkilərdə iştirakı stimullaşdıra bilər. Bu fikir isə Natiq Cəfərlinin etirazına səbəb olub. O bildirib ki, seçkidə müxalifətə səs verəcək vətəndaşların hamısı aksiyalarda iştirak etmir və bu, onun borcu da deyil.

Politoloq Zəfər Quliyevin isə seçki ilə bağlı fikirləri o qədər də nikbin olmayıb. O qeyd edib ki, seçki ilə bağlı ortaya yeni yanaşma qoymaq çox çətindir: “Hakimiyyətin seçki strategiyasında ciddi dəyişiklik gözləmirəm. Acı həqiqət odur ki, demokratik düşərgədə də yeni bir yanaşma, yeni texnologiyalar qoyulması da o qədər də inandırıcı görünmür. Belə vəziyyətdə söhbət ondan gedir ki, ənənəvi saxta seçkilərdə, qələbə vəd etməyən seçkilərdə demokratik qüvvələr nə etməlidir? Bunu müzakirə etmək lazımdır. Cəmiyyətə inamı qaytarmaq lazımdır”.

Digər çıxış edənlər də müxalifət düşərgəsinin parlament seçkilərində iştirakla bağlı mövqelərini və təkliflərini bildiriblər. Sonda İ.Qəmbər deyib ki, konkret addımlar cəmiyyətin fəallaşmasına yönəlməlidir: “Bu istiqamətdə müzakirə və tədbirlərimiz davam edəcək”.

Röya RƏFİYEVA
Fotolar müəllifindir.