Azərbaycan Respublikası Xalq Cümhuriyyətinin varisi kimi 1918-ci il may ayının
29-dan 1991-ci ilə qədər Azərbaycan xalqının iradəsinin əleyhinə olaraq onun
əraziləri ilə bağlı qəbul edilmiş bütün qərarları ləğv etmək səlahiyyətinə malikdir

Milli Elmlər Akademiyasının Tarix İnstitutunun direktor müavini, professor Cəbi Bəhramov rəsmi dövlət qəzeti “Azərbaycan”da “Bir səhvin acı nəticələri və ya Azərbaycan torpaqlarının ermənilərə güzəşt edilməsi prosesi necə baş vermişdir” adlı yazısında təklif irəli sürüb. O deyib ki, ölkə Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin varisi kimi 1918-ci il may ayının 29-dan 1991-ci ilə qədər Azərbaycan xalqının iradəsinin əleyhinə olaraq onun əraziləri ilə bağlı qəbul edilmiş bütün qərarları ləğv etmək səlahiyyətinə malikdir. Alimin fikrincə, Milli Məclisin bu istiqamətdə atdığı hər hansı bir addımı Azərbaycan xalqı müdafiə edəcək”.
Professor Cəbi Bəhramovun təklifi gerçəkləşə bilərmi? “Media forum” saytı Milli Məclisin hüquq siyasəti və dövlət quruculuğu komitəsinin üzvü Azay Quliyevin və tarixçi alim Cəmil Həsənlinin rəyini öyrənib.
Azay Quliyev: “Məsələnin həm hüquqi, həm də siyasi tərəfi var. Həqiqətən də Azərbaycan Milli Şurasının 30 may 1918-ci il qərarı ilə İrəvan Ermənistana verilib və paytaxt şəhərinə çevrilib. Bu, hüquqi bir sənəddir və məsələnin bəlli bir hüquqi çözümü mümkündür. Çünki müasir Azərbaycan 1918-ci ildə yaradılmış demokratik cümhuriyyətin hüquqi varisidir. Həmin ərazilər 1918-ci ildə bəlli şərtlər çərçivəsində verilib. Beynəlxalq praktikada belə hallara rast gəlinir. Hesab edirəm ki, bu məsələyə hüquqi qiymət verib müəyyən bir qərar qəbul etmək olar.”
Siyasi tərəfdənsə biz bunu daima gündəmdə saxlamalıyıq. Bu faktı kifayət qədər ictimailəşdirərək təkcə Azərbaycan gündəminə deyil, həm də beynəlxalq müstəviyə çıxarmalıyıq. Biz bu sənədlə sübut edə bilərik ki, indiki Ermənistan Respublikasının ərazisi Azərbaycanın əzəli və əbədi torpaqlarıdır. Əlimizdə belə bir fakt varkən biz ondan tam şəkildə faydalanmalıyıq. Əgər oxşar sənəd ermənilərdə olsaydı, onlar bizi hətta beynəlxalq məhkəməyə də verərdilər. Buna görə də ekspertlər bir araya gəlməli, işçi qrupu yaradılmalı, məsələ tam şəkildə araşdırılmalıdır. Sonra Milli Məclisin və digər dövlət qurumlarımızın, diplomatik nümayəndəliklərin və cəmiyyətin bu istiqamətdə nə iş görə biləcəyi dəqiqləşər. Bu istiqamətdə həyata keçirilən tədbirlər sayəsində erməni təcavüzünün, xüsusilə də ermənilərin bizə qarşı apardığı informasiya müharibəsinin durdurulması üçün daha geniş imkanlar açılar.
Milli Məclisin 1918-1991-ci illər arası çıxarılan qərarları ləğv etməsi təklifinə gəlincə, məsələyə hüquqşünaslar qiymət verməlidir. Amma hər kəs bilməlidir ki, Azərbaycan parlamenti belə bir iradə sərgiləyə bilər. Mən hesab edirəm ki, tarixi faktlar mütləq üzə çıxarılmalıdır. Biz bu məsələdən həm siyasi proseslərdə, həm də informasiya müharibəsində maksimum yararlana bilərik, ermənilərin təbliğat maşının qarşısına bu cür ciddi dəlillər çıxartmaqla onların uduzmasına nail ola bilərik.
Cəmil Həsənli: “Mən hesab edirəm ki, biz ilk növbədə Ermənistanın son illərdə işğal etdiyi torpaqları azad etməliyik. Bu torpaqlar dünyanın Azərbaycan ərazisi kimi tanıdığı torpaqlardır və gücümüz varsa, həmin əraziləri geri almalıyıq. Həmin torpaqlar azad edildikdən sonra ayrı məsələlər haqqında düşünmək olar. 1918-ci ildə verilmiş qərarın ləğv edilməsi məsələsinə gəlincə, bilmək lazımdır ki, hüquqi baxımdan bu mümkündürmü? Parlamentin əvvəl verilmiş qərarları ləğv etmək səlahiyyətinə malik olub-olmadığı dəqiqləşəndən sonra bu haqda nəsə söyləmək olar.”
Sevinc