Əlillər dövlətin hesabına mənzillə təmin olunurlar. I və II qrup əlillərə yaşadıqları dövlət və ictimai mənzil fonduna məxsus mənzilləri pulsuz şəxsi mülkiyyətinə keçirmək hüququ verilir

Hər kəsə bəllidir ki, bütün müharibələr dövründə əsas məsuliyyət yükü, məhz silahlı qüvvələrin şəxsi heyyətinin üzərinə düşür. Davam edən müharibələrin qanlı-qadalı anlarında yaralananlar da, dünyasını dəyişənlər də, bu və ya digər səbəblər üzündən əsir düşənlər də, bir sözlə bütün məhrumiyyətlərin ağrılı-acılı anları ilə üz-üzə qalanlar, əksər hallarda hərbiçilər olurlar. Belə bir səbəblər üzündən də, dövlətin müəyyən qurumları tərəfindən silahlı qüvvələrə verilən bir çox təminolunmalar və güzəştlər, cəmiyyətin digər üzvlərinə verilən təminolunmalardan və güzəştlərdən hər zaman xeyli fərqlənib. Adicə bir missal çəkək. Qardaş Türkiyə Respublikasında silahlı qüvvələrə yanaşma olduqca yetərincədir, qonşu İran İslam Respublikasında şəhid ailə üzvlərinə göstərilən diqqət və qayğının bənzəri yoxdur. Ümumiyyətlə, bu yöndə misalları çox çəkə bilərik. Bəli, Azərbaycan Respublikasında da silahlı qüvvələrimizin üzvləri ilə, ordudan təxris olunanlarla, müharibə illərində əlil olanlarla, itgin düşənlərlə, şəhid ailəsi üzvləri və s, ilə bağlı mükəmməl qanunların varlığına baxmayaraq, bu gün onların icrası zamanı qanunsuzluqlara yol verilməsi üzündən, əksər hallarda xoşagəlməz problemlər də əmələ gəlir. Dəfələrlə Dağlıq Qarabağ müharibəsinin odu-alovu içərisindən keçən, olmazın iztirablarla üz-üzə qalan, bu gün də bədənində qəlpə gəzdirən Nəcəfov Rafiq Əsgər oğlunun danışdıqlarını dinlədikcə öz-özlüyümüzdə təəssüflənirik, sanki gələcəyə bəslədiyimiz ümidimizi itiririk.



Hal-hazırda adı çəkilən şəxs Bakı şəhəri, Pirallahı rayonu Səməd Vurğun küçəsi ev-54, mən-4 ünvanda qeydiyyatdadır və 2-ci qrup Qarabağ müharibəsi əlili olmaqla bərabər, həm də müharibə veteranıdır. Vaxtilə Azərbaycan Respublikasının ərazi bütövlüyünün qorunması uğrunda gedən döyüşlərdə yaralanan, bu gün isə bir çox təminolunmaların və imtiyazların şamil olunduğu Nəcəfov Rafiq Əsgər oğlunu bir kimsə eşitmir, problemləri həll olunmur, aidiyyəti qurumlara ünvanladığı müraciətləri isə sanki “divara dəyib sifətinə yapışır”. Belə bir səbəblər üzündən də, bir neçə gün bundan əvvəl adı çəkilən şəxs “Gündəm Xəbər”ə ünvanladığı müraciətində yazır ki, “2015-ci ilə kimi bizim ailə həyat yoldaşım Nəcəfova Esmira İmamverdi qızının adına olan və yuxarıda qeyd olunan ünvanda yerləşən evdə yaşadı. Həmin ilin oktyabr ayında Pirallahı rayon İcra Hakimiyyəti başçısının birinci müavini Vəzir Səfixanov bir neçə nəfərlə yaşadığımız ünvana gələrək “yaşadığınız evin bir otağı ölkə rəhbəri cənab İlham Əliyevin müvafiq sərəncamı əsasında, yeni çəkilən maqistral yola düşdüyü üçün mütləq sökülməlidir” dedi. Həmin vaxt ona bildirdim ki, əgər belə bir addım atılarsa o zaman yaşadığımız evin cəmi 7 kvm sahəsi qalacaq. Heç düşünürsünüzmü ki, ümumi sahəsi 7 kvm olan otaqda 9 nəfərlik ailə üzvləri yaşaya bilərlərmi? Dərhal Vəzir Səfıxanov ünvanladığım suala “Ola bilsin ki, ölkə rəhbəri cənab İlham Əliyev sizin 2-ci qrup Qarabağ müharibəsi əlili olmağınızı nəzərə alacaq və sizə ya kompensasiya, ya da ki, yeni mənzil verilməsi barədə müvafiq tapşırığını verəcək. O halda həmin mənzildə ailənizlə birlikdə rahat yaşaya biləcəksınız” deyə cavab verdi. Təəssüflər olsun ki, Pirallahı rayon İcra Hakimiyyəti səlahiyyətlisinin söylədiklərindən iki ildən bir qədər çox vaxt keçsə də, bu günə kimi mənə nə kompensasiya, nə də mənzil veriblər.



Ötən müddət ərzində dəfələrlə aidiyyətı üzrə dövlət qurumlarına müraciətlər etmişəm. Hər dəfə mənə ya kompensasiya, ya da ki, mənzil veriləcəyi vədini versələr də, verilən vədlər boş-boş illüziyalardan başqa bir şey olmayıb. Baxmayaraq ki, Azərbaycan Respublikasının ərazi bütövlüyünün, müstəqilliyinin və konstitusiya quruluşunun müdafiəsi ilə bağlı əlil olmuş şəxslərin də, sosial-məişət şəraitinin yaxşılaşdırılmasına dair əlavə tədbirlər haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin müvafiq sərəncamı var. Yəni, sərəncamda həmin şəxslərin dövlət hesabına mənzillə (fərdi evlə) təmin olunmaq üçün yaşadıqları rayon (şəhər) İcra Hakimiyyətlərində mənzil növbəsinə götürülmələri qeyd olunub. Bu kateqoriyadan olan şəxslərin mənzil növbəsinə götürülməsi, növbələrinin dəyişdirilməsi və ləğv olunması, müvafiq rayon (şəhər) İcra Hakimiyyətlərinin səlahiyyətinə aid olan məsələdir. İmzalanmış belə bir sərəncamın varlığına baxmayaraq, hələ 2016-cı ildə mənzillə bağlı deyil, adicə fərdi yaşayış evinin tikintisi məqsədilə torpaq sahəsinin ayrılması üçün, Pirallahı rayon İcra Hakimiyyəti Aparatına etdiyim müraciətimə 29 iyun 2016-cı il tarixdə N-13-113 saylı məktubla cavab verilmişdi. Həmin məktub RİH başçısının birinci müavini Vəzir Səfixanovun imzası ilə təsdiq olunmuş və torpaq sahəsinin ayrılması üçün, məhz qanunvericilikdə nəzərdə tutulmuş sənədləri icra hakimiyyətinə təqdim etməyim də tövsiyyə olunmuşdu. Təəssüflər olsun ki, həmin vaxt istənilən sənədləri RİH Aparatına təqdim etsəm də, ötən müddət ərzində qarşı tərəfdən nə bir səs çıxdı, nə də ki, bir soraq eşidildi. Bu da onu söyləməyə əsas verir ki, qarşı tərəfin mənim müraciətimə yanaşması olduqca səthi, olduqca lüzumsuz yanaşma olub.



Bundan əlavə, əlillərin sosial müdafiəsi haqqında Azərbaycan Respublikasının Qanunu da qəbul olunub ki, həmin qanunun 43-cü maddəsində qeyd olunur: Əlillər dövlətin hesabına mənzillə təmin edilirlər. I və II qrup əlillərə yaşadıqları dövlət və ictimai mənzil fonduna məxsus mənzilləri, pulsuz şəxsi mülkiyyətə keçirmək hüququ verilir. Mənzil bölgüsü zamanı yerli hakimiyyət orqanları, müəssisələr, idarə və təşkilatlar əlillərin iş yerlərinin, qohumlarının yaşayış yerlərinin, bərpa müəssisələrinin yaxınlığında mənzillər ayrılmasına olan tələbatı nəzərə alırlar. Tibbi göstərişlərə və arzularına uyğun olaraq əlillərə yaşayış evlərinin aşağı mərtəbələrində mənzil verilir (və ya dəyişdirilir). Əlillərə verilən mənzillər əlillərin səhhəti nəzərə alınmaqla müəyyən edilən sanitariya texniki tələblərə uyğun gəlməlidir.



Əlillərin mənzil şəraitinin yaxşılaşdırılmasına ehtiyacı olan şəxslər hesab edilməsinin əsasları, onlara mənzil verilməsinin növbəliyi Azərbaycan Respublikasının mənzil qanunvericiliyi ilə müəyyən edilir. I və II qrup əlillər mənzil-kommunal xidmətləri haqqının 50 faizini, III qrup əlillər isə 75 faizini ödəyirlər. Müharibə əlilləri, onlara bərabər tutulanlar və I qrup işləməyən əlillər ev kirayəsi verməkdən azaddırlar. Bütün bunlardan əlavə, 1996-cı ildə imzalanmış “Torpaq İslahatı Haqqında” Qanunun 14-cü maddəsində də qeyd olunur ki, Azərbaycan Respublikasının ərazi bütövlüyü uğrunda döyüşlərdə həlak olanların ailələrinə, əlil olmuş müharibə veteranlarına və Çernobıl qəzasının ləğvində iştirak etmiş və həmin qəza nəticəsində zərər çəkmiş şəxslərə əlavə bir torpaq payı verilir. Hər bir subyekt yalnız bir dəfə torpaq payı ala bilər. Azərbaycan Respublikasının ərazi bütövlüyü uğrunda aparılan döyüşlərdə əlil olmuş şəxslərə və həlak olanların ailəsinə, ehtiyata və ya istefaya buraxılmış hərbi qulluqçulara fərdi yaşayış evinin tikintisi üçün torpaq sahələri də bir dəfə pulsuz verilir.
Qanunun belə bir tələbinə baxmayaraq, hazırda mənim nə kompensasiya, nə mənzil, nə də ki, hər hansı torpaq sahəsi ilə təminolunmağımdan söhbət belə getmir. 1992-ci ildə müharibənin ağrılı-acılı çağlarında güllə yarası aldığımdan, bu gün səhhətim günü-gündən ağırlaşır. Mütəmadi olaraq müalicə olunsam da, bədənimdəki qəlpə yarası sağalmır. Ötən 25 il ərzində bədənimdə olan qəlpələrin bir neçəsi çıxarılsa da, bu gün birini çıxartmaq müşkül məsələyə çevrilib. Yəni, həkimlər nə qədər çalışsalar da heç bir əlac edə bilmirlər. Hətta, onlar “bu qəlpəni çıxartmaq heç cür mümkün deyil, o sənin həyatının sonu ola bilər” deyirlər. Bu yaxınlarda müalicə olunmuşam, evimiz olmadığından ailə üzvlərimiz pərən-pərən düşüblər və kirayələrdə yaşayırlar. Mən bu gün nə edəcəyimi heç cür müəyyən edə bilmirəm. Bildiyim həqiqət isə ondan ibarətdir ki, əgər mənə qarşı haqsızlıq edən vəzifəli ºəxslər öz bürokratik əməllərindən əl çəkərlərsə, o halda haqqım-hüququm tapdanmaz. Axı, mən nə günah etmişəm? Zamanında Vətən torpaqlarının bütövlüyü uğrunda vuruşmuşam, soyuq səngərlərdə yatmışam, bəzən az-susuz qalmışam, bədənimin müxtəlif hissələrindən yaralanmışam. Bəlkə də, bu gün mənə qarşı haqsızlıq edən vəzifə sahiblərinin əksəriyyəti, DQ müharibəsinin davam etdiyi bir zamanda bu ölkədə olmayıblar. İndi isə vəzifə başındadırlar”.
Bəli, bu gün atəşkəs dövründə yaşayırıq, amma DQ müharibəsi tam başa çatmayıb. Belə bir səbəb üzündən də, hələ bundan sonra Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin atacağı addımlar çox olacaq. Düzdür, Azərbaycan tərəfi hər zaman problemin sülh yolu ilə, danışıqlar masası arxasında həllinə tərəfdar olsa da, düşmən tərəf hələ ki, çirkin niyyətindən əl çəkmək fikirində deyil. Lazım gəldikdə problemin ədalətli həlli, növbəti müharibədən də keçə bilər. Ona görə də bu gün “isti kreslo”larında əyləşən vəzifə sahibləri 1992-1993-cü illərin qanlı-qadalı anlarında iştirak edən hər bir əlilə, veterana, şəhid ailəsinə və s. diqqətlə yanaşmalıdır ki, sonrakı nəsllərdə ruh düşkünlüyü yaranmasın, inamsızlıq hissi formalaşmasın. O halda sual oluna bilər ki, sağlamlığını torpaqlarımızın bütövlüyü uğrunda qurban verən, əlil olan, DQ müharibəsi veteranı adını daşıyan Nəcəfov Rafiq Əsgər oğluna qarşı Pirallahı rayon İcra Hakimiyyəti Aparatı tərəfindən bəslənilən ögey münasibətin, sayğısızlığın kökündə nələr dayanır? Bəlkə bu şəxs bu Vətənin oğlu olmayıb, torpaqlarımızın bütövlüyü uğrunda sağlamlığından keçməyib? Əziz dostlar! Odur ki, gəlin birlikdə düşünək, yaşananlara birlikdə münasibətimizi bildirək. Bəlkə...
Mövzunu diqqətdə saxlayacağıq.

Cəfər
gundemxeber.az