Vəkillər Kollegiyası istintaq – ittiham orqanına vəkilliklə Qarabağ əlilinin məhkəmə təminatı hüququna qadağa qoyub 

İcra hakimiyyəti qanunverici hakimiyyətin aktlarına məhkəmə hakimiyyəti ilə qadağa qoyub

12 dekabr 2022-ci ildə Bakı İnzibati Məhkəməsinin hakimi Orxan Həsənov 8 aylıq süründürməçilikdən sonra 1-ci dərəcəli Qarabağ əlilinin ƏƏSMN tabeliyində DSMF-in Xüsusi Şərtlərlə Təyinat üzrə Mərkəzi Filialına və DİN -ə qarşı iddiasının mümkün sayılmaması haqqında qərardadını növbəti dəfə  “Şəki dövləti” adından elan etdi. Fərdi vəkil, Vəkillər Kollegiyasının intizam komissiyasının üzvü Əlirza Həbilov etibarnaməsi olmadan DİN-in vəkili və nümayəndəsi kimi Şəki İnzibati – İqtisadi Məhkəməsində iddianın mümkün sayılmaması haqqında qərardad qəbul etdirib və bu qərardadı ölkədə ən yüksək hüquqi qüvvəyə malik olan qanun kimi məhkəmələrə tətbiq etdirir. Sözügedən qərardadın saxtalığı bir yana  ( 15.02.2019-cu ildə qərar qəbul edilmədiyi, iclasın növbəti tarixə təyin edildiyi e-məhkəmə portalından üzə çıxır) , axı iddianın mümkün sayılmaması haqqında qərardad, yenidən mümkünlük şərtlərinə əməl etməklə, eyni predmet üzrə iddia qaldırmaq imkanını istisna etmir!  Azərbaycan Respublikası Ali Məhkəməsi Plenumunun 10 aprel 2015 tarixli “ İnzibati məhkəmə icraatında iddianın mümkünlüyünə dair” 5 saylı qərarının 8.3 bəndində belə yazılıb. Di gəl, məhkəmə hakimiyyəti Ali Məhkəmənin qərarını yox, cavabdeh dövlət qurumlarının qeyri-prosessual sifarişini tətbiq edib, 1-ci dərəcəli Qarabağ qazisinin Konstitusiyanın 60-cı maddəsi ilə təminat verilən inzibati və məhkəmə təminatı hüququna qadağa qoyub . Nə Məhkəmə Hüquq Şurası, Konstitusiya Məhkəməsi , nə Ali Məhkəmənin özü,  nə Konstitusiyanın qarantı olan Prezident , nə qanunverici orqan,  nə Ombudsman insan hüquqlarına qadağaya son qoyur. Dünən mərhum prezident Heydər Əliyevin anım günündə məhkəmə lap “gül vurdu”. Cavabdeh ƏƏSMN tabeliyində DSMF-in Xüsusi Şərtlərlə Təyinat üzrə Mərkəzi Filialının nümayəndəsi 2015-ci ildən bu yana 1-ci dərəcəli Qarabağ qazisinin ƏƏSMN -ə qarşı çoxsaylı iddialarının, DİN-in etibarnaməsini göstərməkdən imtina edən  “vəkili” (vəkil istintaq, təhqiqat, ittiham orqanına vəkillik edə bilməz! -M. B. ) Orxan Babayev  isə 50 -dən (?) çox iddianın mümkün sayılmaması haqqında qərardadın hazırkı iddia tələbinin də “bəxtinə” mümkünlük yazılmadığına” əsas verdiyini hakimin  (göstərişi ilə onun) diqqətinə sırıdılar. Təsəvvür edin, iddia tələbinin ƏƏSMN -ə aid hissəsində Prezidentin 23.12.2021 tarixli 1525 saylı saylı fərmanı ilə hərbi qulluqçuların vəzifə maaşlarına müəyyən edilən aylıq 20 faizlik əlavənin “Əmək pensiyaları haqqında” qanunun 29.2 maddəsinə əsasən pensiyaya əlavə edilməsi tələbinin 2015 -ci ildən mümkün sayılmaması bildirilir! (?) Belə sosial təminat, məhkəmə təminatı hüququ olar? Fərmanın ili çıxmamış 7 il qabaq qərardad qəbul edilməsini yalnız ƏƏSMN sırıya, Azərbaycan məhkəmələri bu sırımanı Konstitusiya aktı kimi qəbul edə bilər. DİN-in saxta vəkili və nümayəndəsi Əlirza Həbilov bu yol məhkəməyə VK -dan Orxan Babayevi göndərmişdi. İnzibati hüquq üzrə ixtisaslaşmayan 3 ilin vəkili ilə nazir Vilayət Eyvazov necə müqavilə bağlayıb? İddiaçı Qarabağ qazisinin tələbinə baxmayaraq nə vəkil özünün dediyi kimi, nazirin ona verdiyi etibarnaməni göstərdi, nə də hakim adaşı. 

Qarabağ qazisinin hakimə, vəkilə “qərar” ilə , “qətnamə” ilə  “qərardad”ın fərqini anlatmaq çabası da sonuc vermədi və beləcə növbəti dəfə döyüşlərdə desant-hücum taburunun komandiri vəzifəsində iştirak edən iddiaçının olmayan kimya müdafiə bölüyünün komandir müavini olması,  Prezidentə şikayətinə görə 1-ci dərəcəli Qarabağ əlilindən Daxili Qoşunların 30 milyon tələb etməsi, Maliyyə Plan İdarəsinin 40 ilin zabitinin Azərbaycan Silahlı Qüvvələrində sıravi xidmətdə olması, məhkəmə təminatı hüququna “Şəki dövləti” adından qadağa qoyulması  absurdluğuna hüquqi qiymət verilməsindən imtina edildi. İddiaçının hüquqlarının qorunması isə birbaşa qanunlardan irəli gəldiyindən, Ali Məhkəmə Plenumunun 10.04.2015 tarixli 5 saylı qərarının 5.3 bəndinə görə, iddia mümkün sayılmalıdır. Prezidentin 26.12.2001 tarixli 613 saylı fərmanı, 29.12.2000 tarixli 597 saylı sərəncamı, NK-nın 09.01.2013 saylı ərzaq payının artırılması haqqında qərarı, “Əmək pensiyaları haqqında” qanunun 2019-cu ilin aprelinə kimi qüvvədə olan 19.1.4 maddəsi (hazırda Prezident təqaüdü ilə əvəz edilib ), “Hərbi qulluqçuların statusu” haqqında qanunun 11-13 -cü, “Hərbi xidmətkeçmə haqqında” Əsasnamənin 180-ci, “Hərbi qulluqçuların pensiya təminatı haqqında” qanunun 15v və 23b maddələri , NK-nın 23.11.1992 tarixli “Zabit heyətinə mənsub şəxslərə. ..xidmət ilinin hesablanması” qaydası, NK-nın “Polis əməkdaşının maddi və sosial təminatları haqqında” 20.04.2000 tarixli 73 saylı qərarı  ( 04.12.2001 tarixli 190 saylı qərarla Daxili Qoşunlar əməkdaşlarına və digərlərinə də şamil edilib), 

Prezidentin hələ ili tamam olmamış 23.12.2021 tarixli 1525 saylı fərmanı ilə iddiaçı 1-ci dərəcəli Qarabağ qazisinin haqq etdiyi hüquq və güzəştlərə cavabdeh ƏƏSMN və DİN qadağa qoyub. Konstitusiyanın 149-cu maddəsinə görə, qanunların, Prezident fərmanların, NK qərarlarının icrası məcburidir.  Məhkəmə təminatı hüququna  da Vəkillər Kollegiyasını qanunsuzluğuna vəkil etməklə qadağa qoyulub. Vəkillər Kollegiyası və məhkəmə 1-ci dərəcəli Qarabağ qazisinə vəkil ayrılmasından da imtina edir. İcra hakimiyyətinin qanunverici hakimiyyətin normativ hüquqi aktlarını icra etməkdən imtinasından iddianı məhkəmə hakimiyyəti mümkün saymır. Bu saymazlıq hüququn özünün mümkünsüzlüyünü ortaya qoyur. Belə çıxır, məhkəmə də, Konstitusiya da formal xarakter daşıyır.  Məhkəmənin “Şəki dövləti” adından məhkəməyə müraciət etmək hüququna qadağa qoyması belə deməyə əsas verir. Bakı İnzibati Məhkəməsinin  “inhisarçı hökmranlığı”na son qoyan olacaqmı? 

Məğrur Bədəlsoy