Qarabağ qazisinə qarşı məhkəmə - vəkil özbaşınalığı davam edir

Bakı İnzibati Məhkəməsinin (hakim Elvin Əliyev) iddiaçı Qarabağ qazisinin DİN-ə qarşı iddiasını bir illik süründürməçilikdən sonra cavabdeh DİN -in vəkili Əlirza Həbilovun qeyri-prosessual basqısı ilə iddiaçını çağırmadan gizlincə 25.02.2021 -ci il tarixli qərardadla Şəki İnzibati-İqtisadi Məhkəməsinin (hakim İlqar Cabbarov) 2 il qabaqkı iddianın mümkün sayılmaması haqqında qərardadını “hüquqi presedent” kimi götürüb mümkün saymaması məhkəmə -hüquq sisteminə ən böyük ləkədir. Bakı İnzibati Məhkəməsi İnzibati Prosessual Məcəllənin (İPM) 1.2 maddəsinə əsasən, bu Məcəllə ilə başqa qayda müəyyən edilməsinə və bu Məcəllədə müəyyən edilmiş prosessual prinsiplərə zidd olmasına baxmayaraq , Mülki Prosessual Məcəllənin (MPM) maddəsini tətbiq edib və konkret maddəyə istinad etmədən belə nəticəyə gəlib ki , eyni tərəflər arasında eyni predmet və əsaslar üzrə Şəki İnzibati-İqtisadi Məhkəməsinin 15.02.2019-cu il tarixli qanuni qüvvəyə minmiş iddianın mümkün sayılmaması haqqında qərardadı olduğundan , hazırkı iddia da mümkün sayılmamalıdır. Özbaşınalığa baxın, başqa məhkəmənin qəbul etdiyi saxta, qanunsuz qərardad “hüquqi presedent” kimi tətbiq edilir! Belə çıxır, Qarabağ qazisinin məhkəmə təminatı hüququna qoyulan “iddianın mümkün sayılmaması” qərardadı digər məhkəmələr üçün də məcburidir. Axı, belə belə normativ -hüquqi akt heç bir qanunvericilikdə nəzərdə tutulmayıb. MPM -in heç bir maddəsində “qanuni qüvvəyə minmiş məhkəmə qərardadı əsasında iddianın mümkünsüzlüyü” yazılmayıb. Ali Məhkəmə Plenumunun 10 aprel 2015 tarixli 5 saylı “İnzibati məhkəmə icraatında iddianın mümkünlüyünə dair” Qərarının 8-ci bəndində yazılıb ki, iddianın mümkün sayılmaması haqqında qərardad məzmun baxımından mübahisənin predmetinə toxunmur və yalnız iddianın mahiyyəti üzrə qərar çıxarmaq üçün şərtin mövcud olmadığını müəyyən edir Buna görə də, iddianın mümkün sayılmamasına dair qərardad yenidən mümkünlük şərtlərinə əməl etməklə eyni predmet üzrə iddia qaldırmaq imkanını istisna etmir. Ali Məhkəmənin qərarına göz yumub, Şəki İnzibati Məhkəməsinin sifarişlə iclas keçirmədən köhnə tarixə qəbul etdiyi qərardadı “normativ-hüquqi akt”, “presedent” kimi qəbul etmək hansı qanuna, hansı vicdana uyğundur? Biz hələ onu demirik ki, DİN-in vəkili Əlirza Həbilov VK-da intizam komissiyasının üzvü olmasından sui-istifadə edərək Şəki Apellyasiya Məhkəməsinin qərardadından kassasiya şikayəti vermək üçün İsmayıllı hüquq məsəhətxanasından ayrılan Nəvahid adlı vəkilə də şikayəti yazmamağı tapşırıb və o da tapşırığa əməl edib. Ali Məhkəmə şikayətin gec yazılması səbəbindən baxmaqdan imtina edib. Məhkəmə qərarını icra etməyən Nəvahid adlı vəkil xəbərdarlıqla “cəzalandırılıb”.
Gözləmək olardı ki, Bakı Apellyasiya Məhkəməsi aşağı instansiyanın özbaşınalığına hüquqi qiymət verməkdə çətinlik çəkməz . Amma gözlənti doğrulmadı . 14 aprel 2021-ci il tarixli iclasda sədrlik edən hakim Xəyalə xanım Cəmilova da Şəki İnzibati Məhkəməsinin 15.02.2019-cu il tarixli iddianın mümkün sayılmaması haqqında qərardadını “hüquqi presedent” kimi qəbul edən Bakı İnzibati Məhkəməsini haqlı çıxarıb. İddiaçı Qarabağ qazisinə danışmağa imkan verməyən hakim cavabdeh DİN-in vəkilinin MPM-in maddəsinə əsaslanmasını qanuni sayıb. Maraqlıdır, nə birinci instansiya, nə apellyasiya instansiyası, nə də vəkil Əlirza Həbilov konkret MPM maddəsini qeyd edə bilir. MPM-də eyni tərəflər arasında eyni predmet və əsaslar üzrə qanuni qüvvəyə minmiş məhkəmə qətnaməsi olduqda iddianın yolverilməzliyi təsbit olunub. Bunu məhkəmənin diqqətinə çatdıranda sədrlik edən xanım hakim qətnamə və qərardadın eyni olduğunu bildirdi. Dəhşətdir, apellyasiya instansiyası “qətnamə” ilə “qərardad”ı ayıra bilmir (?) Bilmir ki, qərardad işə mahiyyəti üzrə baxılmadıqda qəbul edilir. Belə məhkəmədən nə gözləmək olar? Ali Məhkəmənin sədri bir ara öncə VK-dan narazılığını bildirmişdi ki, şikayət tərtib edə , “hökm”lə “qərar”ı ayırd edə bilmirlər. Məhkəmə Hüquq Şurasının üzvləri olan Ali Məhkəmənin və Vəkillər Kollegiyasının (VK) sədrləri “hakim və vəkillərin savadartırma kursları”nı təşkil etmələri daha məntiqli olardı.
İclasa qayıdaq. İddiaçı Qarabağ qazisi yalquzaq kimi 3 tərəflə ( cavabdeh DİN, məhkəmənin cəlb etdiyi 3-cü şəxs DSMF-in Xüsusi Şərtlərlə Təyinat İdarəsi və məhkəmənin özü) qarşı-qarşıya gəldiyindən, məhkəmənin açıq-aşkar DİN-in vəkili Əlirza Həbilova vəkillik etməsindən , iddiaçının danışmasına belə imkan verməməsindən, əlavə etdiyi sənədlər üzrə dinlənilməsinə imkan verilməməsindən Şəki və Bakı İnzibati Məhkəmələrinin iddianın mümkün sayılmaması haqqında qərardad(lar)ının hələ də qüvvədə olacağı qənaətinə gəlib və zalı tərk edib.