Xəbər verdiyimiz kimi dünən sentyabrın 21-də İrəvanda “İsgəndər-M” operativ-taktiki raketlərinin də nümayiş olunduğu hərbi paraddan bir neçə saat sonra Azərbaycan Müdafiə Nazirliyinin rəhbərliyi xidməti müşavirəyə toplaşıb. Müdafiə Nazirliyindən yayılmış qısa rəsmi məlumatda deyilir ki, müşavirə prezident, Silahlı Qüvvələrin Ali Baş Komandanı İlham Əliyevin tapşırığı əsasında keçirilib. Müşavirədə “regionda yaranmış hərbi-siyasi vəziyyət” təhlil edilib.

Virtualaz.org qeyd edir ki, nazirliyin kifayət qədər diplomatik dildə yazılmış bu rəsmi bəyanatında yer alan “regionda yaranmış hərbi-siyasi vəziyyət” ifadəsi heç şübhəsiz ki, Rusiyanın Ermənistana “İsgəndər-M” raketlərini ötürməsi, yaxud hələ 3 il əvvəl bu ölkədə yerləşdirilmiş raketlərin indi Ermənistan ordusunun kamuflyajında rəngələnərək nümayiş etdirilməsi ilə bağlı yaranmış vəziyyəti nəzərdə tutur. Bəli, hərbi deyil, məhz hərbi-siyasi vəziyyət. Çünki Rusiyanın bu raketləri Ermənistana ötürməsi təkcə hərbi məsələ deyil, eyni zamanda regionda yeni siyasi situasiya da yaradır və Azərbaycan bu situasiyaya uyğun olaraq çevik şəkildə öz addımlarını müəyyən etməlidir.



Bəs prezidentin göstərişi ilə təcili xidməti müşavirəyə toplaşan müdafiə naziri Zakir Həsənov və ordunun generalları hansı sonrakı addımları müəyyən ediblər? Ermənistanın “İsgəndər”ləri İrəvan küçələrinə çıxarıb bu raketlərin Dağlıq Qarabağın müdafiəsinə xidmət edəcəyini təntənə ilə elan etməsinə qarşı Azərbaycanın hərbi planda görə biləcəyi tədbirlər nədən ibarət ola bilər?

Şübhəsiz ki, Müdafiə Nazirliyi bu kimi suallara detallı cavabları öz bəyanatında əks etdirməyib, əks etdirə bilməz. Lakin bəyanatda yenə də diplomatik dillə ifadə olunmuş bir neçə cümlənin arxasında hansı tədbirlərin dayana biləcəyinə dair bəzi təxminlər irəli sürmək olar.

Bəyanata əsasən müşavirədə “əsas istiqamətlər” üzrə kəşfiyyatın “bütün növlərinin” gücləndirilməsi, düşmən ərazisindəki yeni hədəflərin aşkar olunması, onların əhəmiyyətinin qiymətləndirilməsi və məhvetmə ardıcıllığının müəyyən edilməsi xüsusi diqqət mərkəzində olub.



Diqqət yetirmək gərəkdir ki, bu cümlədə işğal altındakı Azərbaycan ərazilərində deyil, məhz düşmən ərazisindəki, yəni Ermənistandakı yeni hədəflərdən və bu hədəflərin koordinatlarını müəyyənləşdirmək üçün kəşfiyyatın dərinləşdirilməsindən söhbət gedir. Bu yeni hədəflər nədən ibarət ola bilər? Təxmin etmək çətin deyil ki, Ermənistan ərazisindəki strateji və hərbi obyektlər, o cümlədən “İsgəndər” raketlərinin dislokasiya bazası bundan sonra Azərbaycan ordusunun raket qüvvələrinin hədəfində olacaq.

Dünya hərb praktikasından məlumdur ki, raket təhlükəsini neytrallaşdırmağın ən effektiv metodu həmin raketləri start meydançasında, yaxud dislokasiya olunduğu bazada məhv edə bilməkdir. Məsələn, İsrail İranın ballistik raket hədələrinə qarşı məhz bu metod üzrə hazırlıqlar aparıb. İsrail hərbçiləri əvvəllər dəfələrlə deyiblər ki, əgər İran ballistik raketləri start meydançasına çıxarsa onlara birinci zərbə elə orada endiriləcək. Bu zərbədən yayınıb havaya qalxmağa imkan tapan raketlərə qarşı isə İsrailin güclü raketdən müdafiə sistemi döyüşə girməliydi.



Deməli, Azərbaycan ordusunun da mümkün cavab tədbirlərindən biri məhz “İsgəndər” raketlərini startdan əvvəl dislokasiya yerində məhv edə bilmək imkanları olmalıdır və bu, tamamilə məntiqli görünür.

Müşavirədə habelə müdafiə naziri, general-polkovnik Zakir Həsənov ölkəmiz üçün yarana biləcək istənilən hərbi təhdid ehtimalını nəzərə alaraq düşmənin bütün ərazisindəki (!) strateji və hərbi təyinatlı obyektlərə nəzarətin gücləndirilməsi, zərurət yaranarsa onların əhəmiyyətinə görə dərhal məhv edilməsinə hazır olmaq üçün müvafiq əmrlər verib. Nazir xüsusi vurğulayıb ki, Silahlı Qüvvələrin sərəncamında olan raket-artilleriya qurğu və sistemləri bu tapşırıqları dəqiqliklə yerinə yetirməyə imkan verir.

Nazirin bu əmri o deməkdir ki, bundan sonra nəinki Qarabağdakı erməni qüvvələrinin baza və obyektləri, eləcə də bütün Ermənistan ərazisindəki strateji və hərbi təyinatlı obyektlər Azərbaycan kəşfiyyatının diqqət mərkəzində olacaq, raketlər bu obyektlərə tuşlanacaq.



Bəs Azərbaycan ordusunun imkanları Ermənistanın bütün ərazisində strateji və hərbi təyinatlı hədəfləri məhv etməyə imkan verirmi? Birmənalı olaraq, hə!

Birincisi, Naxçıvan istiqamətindən Azərbaycanın hədəfi yüksək dəqiqliklə vuran raketlərinin və reaktiv yaylım atəşi sistemlərinin İrəvanı və ətrafını vurmağa imkan verdiyi məlumdur. Ermənilər özləri də təsdiq ediblər ki, Azərbaycan Naxçıvanda İrəvanı vura biləcək silahlar yerləşdirib. Əgər Ermənistan “İsgəndər” raketlərini Bakının neft-qaz infrastrukturuna və digər strateji obyektlərə tuşlayacaqsa o zaman Azərbaycanın öz raketlərini İrəvana, o cümlədən Metsamor AES-ə tuşlamasına nə mane ola bilərdi?

Digər tərəfdən Azərbaycan ordusu təkcə Naxçıvan istiqamətindən deyil, cəbhənin digər istiqamətlərindən də Ermənistan ərazisinin dərinliklərindəki obyektləri hədəf ala bilər. Ordumuz İsraildən alınan, 150 km radiuslu “Extra Lynx” raket sistemlərinə, Türkiyədən alınan eyni mənzilli “Kasırga” reaktiv sistemlərinə və digər yüksək dəqiqlikli raket-artilleriya sistemlərinə malikdir.



Nəhayət Azərbaycanın raket qoşunları öz arsenalını 500 kilometrə qədər radiuslu, yüksək dəqiqlikli ballistik raketlərlə genişləndirməyə hazırlaşır. Və belə raketlər imkan verəcək ki, Ermənistanın istənilən nöqtəsi elə Bakıdan uzağa getmədən hədəfə alınsın.

İndiyə qədər Azərbaycan bəyan edirdi ki, onun hərbi strategiyası müstəsna olaraq işğal edilmiş ərazilərin azad edilməsi üçün döyüş əməliyyatlarının aparılması üzərində qurulub. Lakin indi MN-nin bəyanatında deyildiyi kimi, regionda yeni hərbi-siyasi situasiya yaranıb. Ermənistan “İsgəndər” raketləri ilə təchiz olunub və bu raketləri öz ərazisindən Azərbaycana tuşlayıb. Deməli, Azərbaycan hərbi komandanlığı da indiyə qədər masa üzərində olan əməliyyat planlarında dəyişiklik edib mümkün hərbi əməliyyatlar teatrını Ermənistanın bütün ərazisini hesaba almaqla genişləndirməlidir. Bunun siyasi məsuliyyəti isə Ermənistana “İsgəndər” raketlərini verənlərin üzərinə düşür.

Fərhad Məmmədov