Gundemxeber.az » Siyasət » “Noyabrda Türk Dünyası Birliyi elan oluna bilər” – Komsomolskaya Pravda
Bu ilin noyabr ayında Türk Şurasının növbəti 8 -ci Zirvə toplantısı İstanbulda keçiriləcək və sammitdə strukturun adı məsələsinə də baxılacaq.
Xəbəri Rusiyanın “Komsomolskaya Pravda” nəşri yayıb.
Nəşrin iddiasına görə, Türk Şurasının yeni adı "Türk Dövlətləri Birliyi" ola bilər.
“Və bu, düşündüyünüz kimi, yalnız ad dəyişikliyi ilə qalmayacaq. Bu, həm də Türkiyənin genişlənməsinin yeni mərhələsi və subregional gücə çevrilmək cəhdidir. 2019 -cu ilin son zirvəsində Türkiyə Prezidenti Rəcəb Ərdoğanın "arzum altı dövlət və bir millətin yaranmasıdır" deməsi əbəs deyildi. Söhbət Türkiyədən başqa, Azərbaycan, Özbəkistan, Qazaxıstan, Qırğızıstan və bəlkə də müşahidəçi qismində Türkmənistandan gedir”, - məqalədə qeyd olunur.
Nəşr xatırladır ki, əvvəllər bu konsepsiya daha müxtəsər formada idi - "iki dövlət, bir millət" və yalnız Türkiyə ilə Azərbaycan ittifaqını nəzərdə tuturdu: “Ancaq indi demək olar ki, köhnə konsepsiya yenidən işə düşüb. Türkiyənin Azərbaycan tərəfində iştirak etdiyi və qələbə çaldığı Dağlıq Qarabağ müharibəsi Ankara və Bakı ittifaqını gücləndirdi. Eyni zamanda, bu qələbə Türkiyənin və Ərdoğanın şəxsən Türk dünyasında nüfuzunu bu dövlətlərin müasir tarixində görünməmiş yüksəkliklərə qaldırdı. Orta Asiya ölkələri Türkiyənin əsl gücünü gördülər. Və Ankara Zaqafqaziya, Orta Asiya və Yaxın Şərqdəki potensial müttəfiqlərini məyus etməməyə çalışır.
Məsələn, bu ilin yazında Qırğızıstan və Tacikistan sərhədində sərhəd münaqişəsi başlayanda Türkiyə hadisəyə ildırım sürəti ilə reaksiya verdi və Qırğızıstana Batak bölgəsindəki dağılmış evlərin bərpası üçün maddi və mənəvi yardım göstərdi. Təbii ki, Ankara Türk Şurasının üzvü və müşahidəçi ölkəsi olmayan Tacikistana bu cür dəstək vermədi.
Digər tərəfdən, Türkiyədə baş verən yanğınların söndürülməsi üçün Azərbaycan Fövqəladə Hallar Nazirliyinin 700 -dən çox əməkdaşı həmin ölkəyə ezam olundu və Prezident İlham Əliyev hətta bu cəbhədə fərqlənən xilasediciləri və yanğınsöndürənləri mükafatlandırdı. Türkiyə ilə Azərbaycanın Dağlıq Qarabağdakı qələbəni təmin edən "qardaşlıq əməkdaşlığı" Ərdoğanın indi türk dünyasındakı həmkarları arasında hər cür təbliğ etdiyi modelə çevrilib.
Və bu model eyni anda bir neçə istiqamətdə tətbiq olunur. Məsələn, Türkiyə İşbirliyi və Koordinasiya Agentliyi (TİKA) Azərbaycanın dövlət qurumları ilə bir neçə birgə proqramı təşviq edir. Xüsusilə, TİKA -nın təşəbbüsü ilə Azərbaycan miqrasiya xidməti üçün təlim mərkəzi yaradılıb. Türkiyə tərəfi Azərbaycanın siyasi və işgüzar elitası ilə də işləyir. Türkiyənin Ədalət və İnkişaf Partiyası ilə Yeni Azərbaycan Partiyası arasında əməkdaşlıq haqqında protokol imzalanıb və indi hər iki tərəf mütəmadi olaraq partiya nümayəndə heyətləri arasında fikir mübadiləsi aparır. Azərbaycan və Türkiyənin yerli idarələrinin nümayəndələri arasında da təmaslar daimi xarakter daşıyır. Və cəmi bir neçə gün əvvəl Prezident Ərdoğan bu ilin aprelində Bakıda imzalanan Anlaşma Memorandumunu təsdiq edib.
Müəllif iddia edir ki, Türkiyə Azərbaycanda öz hərbi bazalarını yaratmaq niyyətindədir və bunu rəsmi Ankara ən yüksək tribunalardan səsləndirir: “Türkiyə Prezidenti Azərbaycan ərazisində Türk hərbi bazasının yaradılmasını istisna etmədi və Azərbaycan Müdafiə Nazirliyi isə öz ərazisində üç türk hərbi hava bazasının inşası ilə bağlı xəbəri təkzib etsə də, bu yalandir, bir Sovet cizgi filminin qəhrəmanının dediyi kimi, “məlum səbəbdən”. Üstəlik, Türkiyə parlamentinin spikeri vahid türk ordusu yaratmaq məsələlərinin Bakı ilə müzakirə edildiyini bildirir. Bir sözlə, Ankara Bakının NATO ilə əməkdaşlığa cəlb olunması çərçivəsində əlaqələrin qurulmasının Azərbaycanda hərbi varlığını möhkəmləndirməyə yönəldiyini gizlətmir”.
Müəllif yada salır ki, Azərbaycanın hərbi doktrinası öz ərazisində xarici hərbi qüvvələrin yerləşdirilməməsini nəzərdə tutur və Türkiyənin sözügedən planları bu doktrinaya uyğun gəlmir: “Bu, Azərbaycanın Qoşulmama Hərəkatının təşkilatının sədri olmasına və NATO-ya üzv bir dövlətin bazasının bu statusa, habelə Xəzər dənizinin hüquqi statusu haqqında Konvensiyaya ziddir”.
“Komsomolskaya Pravda” nədənsə onu da vurğulamağı yaddan çıxarır ki, Rusiya ordusunun “sülhməramlı” adı altında Qarabağı işğal etməsi əsl Qoşulmama Hərəkatının və Azərbaycanın suverenlik hüquqlarını pozur. Azərbaycan məhz bu səbəbdən öz starteji müttəfiqləri ilə hərbi əməkdaşlıqlarını gücləndirməyə və yeri gələndə onların ölkəmizdəki hərbi bazalarının yaradılmasına yaşıl işıq yandırmağa məcburdur./pia.az/
23-03-2021, 12:19
15-10-2019, 15:24
10-04-2020, 12:33
4-03-2021, 10:34
29-12-2017, 11:50
Sorğu
Yeni dizaynımız necədir?