Hər bir hay-küylü intihar hadisəsindən sonra olduğu kimi bu intiharın da ardınca çoxlu suallar

gundemxeber.az Ötən həftə Serbiyanın NATO-dakı səfiri Branislav Milinkoviç torpağa tapşırıldı. Belqradda keçirilən dəfn mərasimində general Hüseyin Diriözün başçılığı ilə şimal alyansının rütbəli nümayəndələri də iştirak edirdilər. Bundan bir qədər əvvəl isə Brüsseldə Avro-Atlantik Tərəfdaşlıq Şurasının iclasında səriştəli və istedadlı diplomatın xatirəsi yad edildi. Bu iclasda heç kəs intiharın səbəbini sual etmirdi...
Brüssel polisi isə səfir Milinkoviçin ölümünü dərhal “intihar” kimi protokollaşdırmışdı. Brüssel hava limanında gizli kameralar hara baxırdı? Bununla belə, Serbiya mediasında bu ölümlə bağlı ən müxtəlif versiyalar müzakirə olunmaqda davam edir. Sosial şəbəkələrdə bəzi serblər sadə bir sual verirlər: “Görəsən, Brüssel hava limanının maşın parkında gizli kameralar olmayıbmı?” Bu sual təsadüfən doğmur. Çünki bir qayda olaraq Avropa paytaxtlarının, o ki, qaldı Avropanın paytaxtı olan Brüsseldə, ən çox kamera ilə “yüklənmiş” hissəsi onların aeroportları olur. Aeroportların özündə isə ən çox gizli kameraların olduğu yerlərdən biri, bəlkə də birincisi, maşın parklarıdır, o ki qaldı, diplomatik maşın parkı ola. Milinkoviçin ölümü ilə bağlı heç bir polis və media hesabatlarında gizli kameraların adı çəkilmir. Halbuki, polis ən azı rəsmi “intihar” versiyasının möhkəmkləndirilməsi üçün bu məlumatın açıqlanmasında maraqlı olmalı idi.

Kefi kök idi, zarafat edirdi...

Lakin bununla belə, Belçika polisi hadisənin şahidi olmuş serb nümayəndə heyətindən ifadələr alıb. Bu barədə Serbiya hökumıəti də rəsmi açıqlama verib. Həmin gün səfir Branislav Milinkoviç Brüssel hava limanında Serbiyanın xarici işlər nazirinin təhlükəsizlik məsələləri üzrə müavini Zoran Vuyiçi və daha beş Serbiya diplomatını qarşılayırdı.
Bu nümayəndə heyəti NATO rəhbərliyi ilə danışıqlar üçün gəlmişdi. Nümayəndə heyətinin adlarının çəkilməsini istəməyən, lakin mərhumu yaxşı tanıyan üç diplomatının dediyinə görə, Milinkoviçin əhval-ruhiyyəsi yaxşı olub və o, hətta zarafat edirmiş. Lakin hava limanının diplomatik qarajında serblər maşınlara oturarkən, cənab Milinkoviç qəflətən onlardan ayrılıb və çoxmərtəbəli qarajın hasarına yaxınlaşaraq o tərəfə aşıb və özünü 10 metrlik hündürlükdən yerə atıb.Diplomatlar bildirirlər ki, onlar dərhal aşağı qaçsalar da, artıq gec imiş….

Milinkoviçin sağalmaz xəstə olduğu deyilir

Məsələnin belə qoyuluşu Serbiyada bir çoxları üçün əlavə suallar doğurur və Serbiya hökuməti bu kimi sualları cavablandırmağa çalışır. Məsələn, ötən cümə, yenə də adının çəkilməsini istəməyən hökumət rəsmisi “Reuters” agentliyinə bildirib ki, cənab Milinkoviçin ölümü, çox güman, onun öz səhhəti barədə aldığı pis xəbərdən qaynaqlanıb.
Milinkoviçin xanımı Sanya da, (yeri gəlmişkən, o da hökumət nümayəndəsidir və Serbiyanın Vyanadakı səfiridir) Belqraddakı bulvar qəzetlərindən birinə verdiyi müsahibədə bu versiyanı dəstəkləyib. O, deyib ki, ərinə qəfil və ağır xəstəlik diaqnozu qoyulub.
Xanım Milinkoviç xəstəliyin adını çəkməyib, lakin bildirib ki, bu xəstəlik insanı uzun müddət və ömrünün sonuna qədər yatağa sala bilərmiş.

Siyasi motivlər ola bilərdimi?

Bir sıra Britaniya qəzetləri, heç bir şübhə iddiası irəli sürmədən Branislav Milinkoviçin siyasi bioqrafiyasına müraciət edirlər. Xəbər verilir ki, o, Serbiyanın keçmiş millətçi lideri Solobodan Miloşeviçin ən böyük opponenti olub. Əksər qəzetlər vurğulayırlar ki, Milinkoviçin həyatdan könüllü getməsinə əsas verən əlamətlər olmayıb.
52 yaşlı diplomat 12 il müddətində, əvvəlcə ittifaq ölkəsi Serbiya və Çernoqoriyanın (qərbdə Monteneqro kimi tanınır), sonra isə Serbiyanın ATƏT və NATO-dakı səfiri kimi çalışıb. Branislav Milinkoviç öz karyerasına 1985-ci ildə “Beynəlxalq siyasət” jurnalının redaktoru kimi başlayıb və dörd kitab yazıb. Yuqoslaviya hələ parçalanmazdan əvvəl Milinkoviç analitik mərkəzlərdən birində çalışırmış. Lakin 1980-ci illərdə millətçi Miloşeviç hakimiyyəti ələ keçirəndə o, liberal müxalifətə qoşulub və keçmiş Yuqoslaviya millətlərinə qarşı Belqradın hərbi əməliyyatlarına qarşı çıxıb. 2000-ci ildə Slobadan Miloşeviç devrildikdən sonra, Branislav Milinkoviç ölkənin ATƏT-dəki səfiri təyin edilib. O, 2004-cü ildən Serbiyanın NATO-dakı xüsusi elçisi kimi çalışıb. Serbiya NATO alyansının üzvü olmasa da, onun tərəfdaşlıq proqramında iştirak edir və deyilənlərə görə bu, Milinkoviçin şəxsi təşəbbüsü əsasında mümkün olub.

Milinkoviç keçmiş separatçılarla mehriban olub

Lakin qəzetlər vurğulayırlar ki, Serbiyanın NATO ilə hər hansı əlaqələri hazırda hakimiyyətdə olan serb millətçilərini həddan artıq qıcıqlandırır. Serbiya hakimyyətindən fərqli olaraq, Milinkoviç ölkədən ayrılmış beş respublikanın - Bosniya, Xorvatiya, Makedoniya, Çernoqoriya və Sloveniyanın NATO-dakı elçiləri ilə yaxın münasibətlərdə olub.
Mətbuat xəbər verir ki, iki ay əvvəl Xorvatiyanın NATO-dakı nümayəndəsi Moskvaya keçiriləndə Milinkoviç onun şərəfinə dəbdəbəli ziyafət təşkil edib. Onu tanıyanlar bildirirlər ki, heç bir şəxsi problemi olmayıb.

Son zarafat

Rusiya mətbuatı qeyd edir ki, əgər ölüm hadisəsi baş verməsəydi, Milinkoviçin Serbiya xarici işlər nazirinin müavini Vuyiçlə birlikdə NATO rəhbərləri ilə müzakirə edəcəyi məsələlər Belqrad üçün heç bir həyati əhəmiyyət daşımırmış. Lakin bu görüşdə NATO və Belqrad Serbiya ilə Kosovo arasındakı sərhəddə yaranmış gərginlik məsələsini müzakirə etməli idi. Bu isə Serbiyanın millətçi hökuməti üçün, necə deyərlər, “qeyrət məsələsi”dir.
Beləliklə, hər bir hay-küylü intihar hadisəsindən sonra olduğu kimi bu intiharın da ardınca çoxlu suallar doğub. Bunların arasında çox “kiçik” suallar da var. Məsələn, görəsən, kefi kök olan, zarafat edən Milinkoviç, intihat etməzdən bir-neçə saniyə əvvəl həmvətənləri ilə nə barədə zarafat edirmiş?..

“Siyasət şöbəsi”