ABŞ Prezidenti Co Bayden çərşənbə axşamı gecəsi ilk illik hesabat məruzəsində avtokrat rəqiblərinə qarşı sərt sözlər sərf etdi və ağır pandemiya, artan qiymətlər və siyasi fikir ayrılıqlarına çözümlər irəli sürdü.

Bayden Konqres palatasına alqışların sədası altında və son iki ildir davam edən pandemiya zamanı görünməmiş bir vəziyəttə maskasız bir şəkildə daxil oldu.

“Ötən il COVID bizi ayırdı. Bu il nəhayət yenidən birlikdəyik,” Bayden dedi.

Bayden çıxışından başında “Bu gün biz Demokratlar, Respublikaçılar, Müstəqillər olaraq. Amma ən önəmlisi amerikalılar olaraq. Bir-birimizə, Amerika xalqına, Konstitusiyaya borcumuzla. Azadlığın həmişə tiraniya üzərində zəfər çalacağına dair sarsılmaz qətiyyətlə bir araya gəlirik,” söylədi.

O, çıxışı boyu inaqurasiya nitqində olduğu kimi amerikalıları birlik olmağa çağırdı.

“Biz Yer üzündə yeganə xalqıq ki, hər zaman üzləşdiyimiz hər bir böhranı imkana çevirmişik,” Bayden Ukrayna böhranından tutmuş ABŞ iqtisadiyyatı, pandemiya, silah hüquqları və səsvermə hüquqları kimi məsələlərdə qanunvericilik islahatları kimi bir sıra mövzuları əhatə edən bir saatdan çox davam edən çıxışının sonunda dedi. “Biz bu gün bir il öncə ilə müqayisədə daha güclüyük. Bir il sonra da bu gündən daha güclü olacağıq. İndi bizim üçün zəmanəmizin çətinlikləri ilə üzləşib, onları aradan qaldırmaq vaxtıdır.”

Ukrayna məsələsi

Konqres üzvləri əllərində kiçik mavi-sarı Ukrayna bayraqları dalğalandırırdı. Bayden çıxışında Rusiya ilə Ukrayna arasında eskalasiya edən münaqişə ilə başladı və ABŞ hava hövzəsini dərhal Rusiya uçuşlarına bağladığını elan etdi. Nitqinin növbəti 10 dəqiqəsini Bayden bu məsələyə həsr etdi.

"Rusiya Prezidenti Vladimir Putin altı gün öncə azad dünyanın bünövlərəni sarsıtmağa çalışdı və onu öz qorxulu yoluna çəkə biləcəyini düşündü,” deyən Bayden həm Demokratlar həm də Respublikaçılar tərəfindən alqışlandı. “Lakin o, çox səhv hesab etdi. O düşünürdü ki, Ukraynaya daxil olacaq, dünya da kənara çəkiləcək. Amma bunun əvəzinə o heç vaxt təsəvvür etmədiyi güclü bir divarla qarşılaşdı. O Ukrayna xalqı ilə qarşılaşdı,” Bayden dedi.

SEE ALSO:

"Putin heç vaxt azad dünyanın qətiyyətini zəiflətməyəcək"

Baydenin çıxışını birinci ledi Cill Baydenin yanında Ukraynanın Birləşmiş Ştatlardakı səfiri Oksana Markarova da izləyirdi. Ağ Ev bildirmişdi ki, birinci ledinin hesabat məruzəsinə geyindiyi mavi libasın biləyinə Ukraynanın milli çiçəyi olan kiçik günəbaxan naxışı vurulub.

Baydenin çıxışında koronavirus pandemiyası və həmişəki kimi iqtisadiyyata böyük diqqət ayırıldı. O daha öncə Konqresin birgə sessiyası önündə çıxış etsə də, bu onun ilk illik hesabat məruzəsi idi.

Bayden pandemiya ilə bağlı “Bizim əldə etdiyimiz irəliləyiş səbəbilə, sizin qətiyyətiniz və bizim əlimizdə olan alətlər səbəbilə mən bu gün deyə bilərəm ki, biz təhlükəsiz bir şəkildə irəliyə doğru gedirik, daha normal vəziyyətə qayıdırıq.”

Ancaq Ukraynadakı dəyişkən vəziyyət son həftələrdə Vaşiqntonda əsas diqqət mərkəzinə çevrilib. ABŞ və NATO müttəfiqləri Rusiya valyutası və birja bazarlarının çökməsinə gətirib çıxaran sanksiyalar tətbiq ediblər, eyni zamanda isə Ukrayna hökumətinə silah və yardım vəd ediblər. Ancaq Bayden ABŞ qoşunlarının Ukraynada döyüşməyəcəyini deyib.

"Ukraynalılar tam cəsarətlə mübarizə aparırlar. Ancaq növbəti bir neçə gün, həftə, ay onlar üçün çətin olacaq," o dedi.

Baydenin ən sərt amerikalı tənqidçiləri ona qarşı iradlarını bildiriblər. Sabiq Prezident Donald Tramp çərşənbə axşamı deyib ki, “indi Ukraynada müharibə aparılmamalıdır və Bayden, NATO və Qərbin onun başlamasına imkan verməklə bu qədər uğursuz olmaları bəşəriyyət üçün dəhşətlidir.”

Bayden nitqindən sonra Ayovanın qubernatoru Kim Reynolds Respublikaçılar partiyasının cavabını təqdim etdi.

“Daha yaxşı Amerika qurmaq”

İqtisadiyyat məsələsində Bayden diqqəti atmağı planlaşdırğını dörd addıma yönəltdi. Bunlar ABŞ-da istehsalı artırmaq və təchizat zəncirlərini gücləndirilmək, malların qiymətlərini aşağı salmağa çalışmaq, kiçik biznesləri qorumaq üçün ədalətli rəqabəti təşviq etmək və yaxşı maaşlı işlərə maneələri aradan qaldırılmaq daxildir.

Onun iqtisadiyyatla bağlı bəyanatları Konqresdə bəzi dərin fikir ayrılıqlarının olduğunu göstərdi. Belə ki, Konqres üzvləri Bayden Amerika Xilasetmə Planı kimi tanınan pandemiya ilə mübarizə qanun layihəsindən bəhs etdiyi zaman onu fitə basdılar.

“Məncə mənim inflasiyaya mübarizə aparmaq üçün daha yaxşı ideyam var: maaşları deyil, xərcləri azaldın,” o dedi. “Amerikada daha çox avtomobil və yarımkeçiricilər istehsal edin və ya Amerikada infrastruktur və innovasiyalar hazırlayın, malların Amerikada daha sürətli və ucuz hərəkət etməsini təmin edin. Xarici təchizat zəncirlərinə arxalanmaq əvəzinə Amerikada yaxşı dolanışıq təmin edən daha çox iş yeri açın. Gəlin bunları Amerikada edək. ”

Bu nitq adətən təmtəraq göstərişi olur və amerikalı olmağın nə demək olduğunu əks etdirir. Bu il də heç bir fərq olmadı. Birinci ledinin yanında Ağ Evin bildirdiyinə görə, “prezidentin nitqində qeyd etdiyi siysət və ya mövzuları təmsil etdikləri üçün” seçilən səkkiz qonaq oturmuşdu.

Onlar arasında həmkarlar ittifaqını təmsi edən amerikalı, universitetdə oxuyan valideyn, səhiyyə işçisi, texnoloji yenilikçi, hərbçi ailəsi, Amerika hindusu və Amerikanın gələcəyini təmsil edən bir uşaq var idi.

Onlar arasındakı ən gənc insan Virciniya ştatından yeddinci sinif şagirdi Coşua Deyvis idi. Coşuaya körpə ikən 1-ci tip şəkərli diabet diaqnozu qoyulub. O, 4 yaşında ikən Virciniya Baş Assambleyasını məktəbləri 1-ci tip şəkərli diabeti olan uşaqlar üçün daha təhlükəsiz edən qanun layihəsini qəbul etməyə çağırıb.

İllik hesabat məruzəsində adət olduğu üzrə Bayden prezidentlik səalhiyyətindən istifadə edərək bir açıqlama etdi və palatadakı insanlara dedi ki, Coşuanın bir gün öncə 13-cü ad günü olub.

“Bu arada, ad günün mübarək, dostum,” Bayden dedi./amerikanınsesi.org/