Rusiya və Türkiyə prezidentləri telefon danışığında Rusiyanın enerji resurslarının tədarükü və Akkuyu AES-in tikintisi məsələlərinə də toxunublar.

Gundemxeber.az xarici mediaya istinadla bildirir ki, Rusiya və Türkiyə prezidentləri Vladimir Putin və Rəcəb Tayyib Ərdoğan telefon danışığında Ukrayna ətrafındakı vəziyyəti, eləcə də İstanbul razılaşmalarının icrasını müzakirə ediblər. Bu barədə cümə günü Kremlin mətbuat xidməti məlumat yayıb.

"Rusiya prezidentinin Rusiya Federasiyası Federal Məclisinə bu yaxınlarda etdiyi müraciətdə verdiyi fundamental qiymətləndirmələr kontekstində Ukrayna ətrafındakı vəziyyətlə bağlı fikir mübadiləsi aparılıb. İstanbul razılaşmalarının icrasına da diqqət yetirilib. Ukrayna taxılının ixracı və Rusiyanın kənd təsərrüfatı məhsulları və gübrələrinin ixracı haqqında."Rusiyadan daha çox ehtiyacı olan ölkələrə müvafiq çatdırılmalara maneələrin aradan qaldırılması ilə bağlı" paketin ikinci hissəsinin vicdanla yerinə yetirilməsi zərurəti. .

Ukraynadan ərzaq ixracı ilə bağlı müqavilələr ötən il iyulun 22-də İstanbulda 120 gün müddətinə bağlanıb. Müqavilələrdən biri Kiyevin nəzarətində olan Odessa, Çernomorsk və Yujnı limanlarından taxıl ixracı prosedurunu tənzimləyir. İstanbulda Rusiya, Türkiyə, Ukrayna və BMT tərəfindən yaradılan Birgə Koordinasiya Mərkəzi isə silah qaçaqmalçılığının qarşısını almaq və təxribatları istisna etmək üçün taxıl daşıyan gəmiləri yoxlamaq üçün nəzərdə tutulub. Bundan əlavə, Rusiya Federasiyası ilə BMT arasında Rusiya kənd təsərrüfatı məhsulları və gübrələrinin dünya bazarlarına ixracına müxtəlif məhdudiyyətlərin aradan qaldırılması üzrə dünya təşkilatının öhdəliklərini nəzərdə tutan memorandum imzalanıb. Noyabrda taxıl müqaviləsinin müddəti daha 120 gün uzadılıb.

Rusiya hakimiyyəti dəfələrlə sövdələşmənin müəyyən bəndlərinin, o cümlədən taxılın əsasən yoxsul ölkələrə getməsi barədə razılaşmanın yerinə yetirilməməsinə işarə edib. Onlar Rusiya gübrələrinin və ərzaq məhsullarının dünya bazarına çıxarılmasına maneələrin yaradıldığına da diqqət çəkiblər. Fevralın 13-də Rusiya xarici işlər nazirinin müavini Sergey Verşinin RTVI-ya müsahibəsində deyib ki, İstanbul paketi sazişləri konsepsiyası və taxıl sazişinin martda nəzərəçarpacaq nəticələri olmadan uzadılması Rusiya tərəfi üçün yersiz görünür.

Enerji sahəsində əməkdaşlıq

Söhbət zamanı digər məsələlərlə yanaşı, Rusiya-Türkiyə əməkdaşlığı, o cümlədən enerji sahəsində də müzakirə olunub.

“Rusiya enerji daşıyıcılarının gələcək tədarükünün və Akkuyu AES-in tikintisinin praktiki aspektləri əsaslı şəkildə nəzərdən keçirilib”, - Kremlin mətbuat xidmətinin bəyanatında deyilir.

Rusiya Türkiyəyə qaz tədarükçüsüdür, o cümlədən “Türk axını” boru kəməri vasitəsilə. 2022-ci ilin oktyabrında Rusiya Federasiyasının prezidenti Türkiyə ərazisində “Şimal axını” ilə itirilmiş tranzit həcminin yönləndirilə biləcəyi qaz qovşağının yaradılması ideyası ilə çıxış edib. Ankara bu təşəbbüsə müsbət reaksiya verdi və İstanbulda qovşaq və qaz ticarət mərkəzi yaratmaq üçün infrastrukturun əhəmiyyətli bir hissəsinə malik olduğunu bildirdi.

Akkuyu AES Türkiyədə tikilməkdə olan ilk atom elektrik stansiyasıdır. Layihə Rusiya Federasiyası ilə Türkiyə arasında 12 may 2010-cu il tarixli hökumətlərarası saziş əsasında həyata keçirilir. Elektrik stansiyasının Türkiyənin elektrik enerjisinə olan tələbatının 10%-ni qarşılayacağı proqnozlaşdırılır. Akkuyu AES-in birinci enerji blokunun tikintisinin 2023-cü ildə başa çatdırılması planlaşdırılır.

Zəlzələlərin nəticələrinin aradan qaldırılmasına köməklik

Ərdoğan zəlzələlərin nəticələrinin aradan qaldırılmasında Rusiyanın köməyinə görə Putinə təşəkkür edib, xilasedicilərin və həkimlərin peşəkarlığını qeyd edib.

İki ölkə prezidentləri şəxsi təmasları davam etdirmək barədə razılığa gəliblər.

Gundemxeber.az