ABŞ prezidenti Cozef Baydenin administrasiyası İsraildən İranın nüvə və sənaye infrastrukturunun qisas əməliyyatına məruz qalmayacağına dair şifahi təminat ala bilib. Baş nazir Benyamin Netanyahunun ofisi aydınlaşdırıb ki, hərbi ssenarinin seçimi yalnız İsrailin maraqlarının qorunmasından asılıdır. Yəhudi dövlətinin hərəkətləri artıq Vaşinqtonun regional siyasətinə düzəlişlər edib.
Gundemxeber.Az xəbər verir ki, bu barədə “Nezavisimaya qazeta” yazıb.
Rusiya nəşrinin təhlilində qeyd olunur:
Netanyahunun ofisi oktyabrın 15-də İrana hücumla bağlı İsrail və ABŞ arasında aparılan danışıqlara dair bəyanat yayıb:
"Amerika administrasiyasının mövqeyini nəzərə alırıq, lakin İsrailin maraqlarına uyğun yekun qərarlar verəcəyik".
“Kan” Dövlət Teleradio Şirkəti səhər saatlarında Netanyahunun İrana hücum variantı ilə bağlı əsas nazirlərlə razılaşdığını bildirib.
Müzakirəyə səbəb kimi “The Washington Post” qəzetinin xəbəri göstərilib. Nəşrin yazdığına görə, İsrail baş naziri ABŞ prezidenti ilə söhbətində yəhudi dövlətinin yalnız İranın hərbi infrastrukturuna zərbələr endirəcəyini vəd edib. Sənaye və ya nüvə obyektləri toxunulmaz qalacaq.
“The Washington Post” iddia edir ki, Netanyahu hökuməti “tammiqyaslı müharibənin qarşısını almaq üçün düşmənə qarşı daha məhdud cavab zərbəsi endirməyə” hazırlaşır. Vaşinqton Netanyahunun planını “rahatlıqla qəbul edib”.
İranın biznes elitasına yaxın olan “Amwaj media” Amerika tərəfinin ona THAAD raketdən müdafiə batareyası göndərəcəyini vəd etməsindən sonra İsrailin yanaşmalarını yumşaltmağa razı olduğu versiyalara diqqət çəkir.
Pentaqon bildirib ki, THAAD batareyasının ilk komponentləri ABŞ hərbi operatorları qrupu ilə birlikdə ölkəni və oradakı amerikalıları “İrandan gələn istənilən ballistik raket hücumundan” qorumaq üçün oktyabrın 14-də İsrailə gətirilib. Yaxın vaxtlarda Yaxın Şərqə əlavə komponentlərin və hərbi mütəxəssislərin gəlməsi gözlənilir. Pentaqon əlavə edib ki, batareya “yaxın gələcəkdə istifadəyə hazır olacaq, lakin təhlükəsizlik səbəbi ilə” konkret tarixlər açıqlanmır.
Bu, ABŞ-nın Yaxın Şərqdə THAAD-ı ilk dəfə yerləşdirməsi deyil - bu, sistematik şəkildə baş verir. Məsələn, Ağ ev 2023-cü il oktyabrın 7-də HƏMAS-ın İsrailə qurudan hücumundan sonra bölgəyə THAAD batareyasının yerləşdirilməsinə göstəriş verib.
“Financial Times” mənbələri iddia edir ki, İsrail hazırda raketdən müdafiə sistemi üçün ələ keçirən raket çatışmazlığı yaşayır. Sənaye liderləri və ekspertlər deyirlər ki, yəhudi dövləti bu problemlə “ölkəni İran və onun regional müttəfiqlərinin hücumlarından qorumaq üçün hava hücumundan müdafiəni gücləndirmək zərurəti ilə” üzləşir.
"İsrailin bu cür silahlarla bağlı ciddi problemi var", - bunu Pentaqonun keçmiş baş qərargah rəisinin Yaxın Şərq məsələləri üzrə köməkçisi Dana Strol deyib.
O bildirib: “İran İsrailin hücumuna cavab verərsə və “Hizbullah” da qoşularsa, İsrailin hava hücumundan müdafiəsi son həddə çatacaq”.
Strolun sözlərinə görə, Amerika tərəfi bu fonda Ukrayna və İsrailə tədarükü “eyni tempdə” saxlaya bilməyəcək.
“Amwaj media” qeyd edib ki, İran rəsmiləri İsraildə THAAD batareyasının görünüşünə çox həssas yanaşıblar. Bunun fonunda İranın xarici işlər naziri Abbas Əraqçinin Bayden administrasiyası ilə Omanda keçirilən dolayı danışıqların dondurulduğunu elan etməsi illüstrativdir.
“Məsqət prosesi hazırda regiondakı konkret vəziyyətə görə dayandırılıb. İndi biz danışıqlar üçün əsas görmürük. Mövcud böhrandan çıxa bildikcə, bu işə qayıdıb-qayıtmayacağımıza qərar verəcəyik”, - deyə nazir Məsqətə səfəri zamanı vurğulayıb.
Belə bir fikir var ki, İslam Respublikası Kamala Harrisin ABŞ prezidentliyinə keçəcəyi təqdirdə danışıqlar prosesini canlandırmaq istəyir. Çünki İran rəsmiləri keçmiş prezident Donald Trampın hakimiyyətə gəlməsini mənfi ssenari kimi qiymətləndirirlər: Respublikaçı Tehrana “maksimum təzyiq” doktrinasının tərəfdarıdır.
Öz növbəsində, Bayden administrasiyası diplomatik kanallar vasitəsilə Tehrana xəbərdarlıq edib ki, Trampın həyatına hər hansı cəhdi müharibə aktı kimi qiymətləndirəcək. Amerika kəşfiyyatı bu yaxınlarda İslam Respublikasını bir neçə dəfə belə bir ssenari hazırlamaqda ittiham edib. Bu ilin iyulunda Pensilvaniyada Trampa qarşı uğursuz sui-qəsd bu cür qorxuları daha da artırıb.
“Reuters”-in həmsöhbətlərinin sözlərinə görə, prezident Bayden mütəmadi olaraq müvafiq təhdidlərlə bağlı situasiya hesabatları alır. Ağ ev rəhbəri, bu məlumatlara görə, artıq öz komandasına Amerika yurisdiksiyasında İranın iddia edilən sui-qəsdlərinə qarşı durmağı tapşırıb.
Rusiyanın ABŞ-dakı səfirliyinin keçmiş əməkdaşı, beynəlxalq əlaqələr üzrə ekspert Vladimir Frolov NG ilə söhbətində qeyd edib ki, Amerika tərəfi Netanyahunun indi Qəzza və Livandakı vəziyyətdən çıxmaq üçün əlavə strategiyasının olmamasından dəhşətə gəlib.
Frolov xatırladıb ki, Vaşinqton ayrıca yəhudi dövlətinin 2006-cı ildə İkinci Livan müharibəsi zamanı olduğu kimi “Sidrlər ölkəsi”ndə ilişib qala biləcəyindən narahatdır: "Netanyahunun reytinqinin indi yüksəlməsi ABŞ-a nikbinlik əlavə etmir".
Ekspertin sözlərinə görə, Baydenin siyasi strategiyası Səudiyyə Ərəbistanı ilə strateji müttəfiqlik bağlamaq, İsraillə münasibətləri normallaşdırmaq, Misir və Körfəz ölkələri tərəfindən Qəzza zolağında yeni özünüidarə sistemini işə salmaqdan ibarət olub. Bölgədə iki dövlət yaratmaq qərarına gəlmək isə uğursuzluqla nəticələnib.
NG-nin həmsöhbətinin qeyd etdiyi kimi, həm Ağ ev, həm də Dövlət Departamenti bununla bağlı ciddi məyusluq yaşayır, Netanyahu isə əsas müttəfiqinin bu barədə nə düşündüyünə məhəl qoymağa meyllidir.
Sorğu
Yeni dizaynımız necədir?