Azərbaycanda bir qrup var ki, beynəlxalq yarışmaları tanışlıq çatı kimi görür. Hara qatılırıqsa, deyirlər, “Azərbaycanı dünyaya tanıdırıq”.

Eşidən, görən də elə bilər ki, Azərbaycan şirkətdir, reklamı aparılır.

Bir də görürsən, əlaqəsi olmayan bir yarışmada “Qarabağ həqiqətlərini dünyaya yayacağıq”, deyirlər. Misal üçün “Avroviziya”. Adama sual verərlər, ay bala, ay insan, musiqi yarışmasında Qarabağ həqiqətlərini necə yayacaqsan? Ora söz demək üçün tribuna deyil axı, oxuyub, oynamaq üçün yerdir. Heç ora ölkə tanıtımı üçün də deyil axı. Uzağı ölkənin musiqi mədəniyyətini göstərə bilərsən. Heç o da mümkün deyil. Xarici dildə, tam fərqli formatda mahnı oxumalısan. Muğam oxunsa, milli geyim geyinilsə, deyərsən, əşi nəysə. Bunların heç biri yoxdur axı.

Qarabağ həqiqətlərini “Avroviziya”da yaymaq istəyənlər

Dünyanın ən böyük, ən yekə təşkilatı hansıdır? Bildiyim qədər, dünyada BMT-dən yekə təşkilat yoxdur. O təşkilat elə sizin həqiqətlərini yayacağınız problemlə bağlı 4 qətnamə qəbul edib. Nəticəsi? Boş çoxluq.

Yeri gəlmişkən, “Azərbaycanı tanıdırıq” dedikləri “Avroviziya”da öncə texniki səhv deyərək bayrağımızı tərs asdılar, sonra Quba-Qusarı xəritəmizdən sildilər. “Qarabağ həqiqətlərini yayacağıq” dedilər, xəritədən Qarabağ, bonus olaraq da Naxçıvanı sildilər. Bu idi sizin Azərbaycanı dünyaya tanıtmağınız? Maraqlısı ondadır ki, həmin bu ölkəni tanıdırıq deyən qrup bu məsələdə etiraz da etmir. Niyə? Bəs buna qarşı çıxanları dövlət düşməni adlandırmırdınız? Adlandırırdınız! Niyə görə həmin yarışda dövlətinizə qarşı təxribat edildiyi halda səsiniz çıxmadı? Yenə, yenidən həmin yarışma haqqında mənfi fikir səsləndirənlər, “texniki səhv”lərə qarşı çıxdı.

“Azərbacanı dünyaya tanıdırıq” deyənlər konkret olaraq “Avroviziya”nı sevməyənlərə düşmən münasibəti bəsləyir, hətta qanlarında qarışıq axtarırlar. Məncə, bu, dəlilik əlamətidir. Hər kəsin eyni məsələdə eyni cür düşünməsi imkansızdır. Biri “Avroviziya”nı sevə bilər, biri sevməz, biri futbolu sevə bilər, biri sevməz, biri F1-i sevə bilər, biri sevməz. Ancaq bu qrup konkret olaraq dirəşib ki, hamımız bu yarışları sevməliyik. Niyə? Sevmədiyim şeyi niyə dəstəkləməliyəm ki? Azərbaycan hansısa yarışmaya qatılıbsa, məcburuq onu sevməyə? Qardaşım, sevmirəm. Mənim doğal haqqıma niyə qarışmalısan ki? Bu doğal haqqı anlamamaq yer haqqı, göy haqqı, dəlilik əlamətidir.

Ölkənin siyasi arenası da məhz belədir, “bizim kimi düşünməyən bizdən deyil” münasibəti var. Ona görə də, kos-koca partiyalarda sıravi üzv tapmaq olmur, hansı qərargaha girirsən, sədr müavinidir. Məcburam sənin kimi düşünməyə? Robotam?

Elə bir təbliğat qurulub ki, Avropa Oyunlarına, F1-ə, “Avroviziya”ya qarşı bir söz demək, dövlətçiliyə qarşı söz demək kimidir. Yuxarıda yazdığım kimi, dövlətçiliyə qarşı təxribata reaksiya verən də bu qrupun düşmən elan etdikləri oldu. Gəlin görək kim daha yaxşı dövlətçidir?

Dünyada G8-dən böyük toplantı yoxdur. Ancaq elə G8 olan zaman toplantının keçirildiyi ölkələrdə mitinqlər, etiraz aksiyaları olur. Sabah belə bir toplantı Azərbaycanda keçirilsə və biri etiraz etsə, yəqin ki, vətənə xəyanətdə ittiham ediləcək.

Yaxşı, hesab edək ki, ölkəni tanıdıb, xaricdən investisiya gəlməyini istəyirsiniz. Azərbaycanda xarici şirkətlər azdı məgər? Dünyada BP-dən yekə şirkət var? Ölkənin şah damarlarının üstündə illərdi oturub.

Bəlkə turizm?

Azərbaycanın turizm potensialı varmı? Var. Ölkədə dəniz desəniz var, dağ, daş, çay, şəlalə var. Hətta soyuq iqlimdən gələnləri Kürdəmirdə aparıb isitmək də olar. Adın qoyun isti turizm.

Ancaq bu məsələnin bir əmması var. Turistlərin kefləri istəyən kimi dincəlməsi üçün şərait varmı? Bar filan demirəm ha. Zatən buna görə adımız bədnam olub. Dəniz təmizdirmi? Yox! Türkiyədə bir dəfə dənizə girən gəlib Xəzərə qətiyyən girməz. Xidmət hansı səviyyədədir? Xidmət sahəsi aşağı-yuxarı belədir: Özünü daha yüksək postlarda görən ofisiantlar müştəri ilə mırıldaya-mırıldaya, özünü icra başçısı kimi təsəvvür edən inzibatçılar isə işçilər və müştəri ilə kalxoz sədri kimi davranır. Adama deyərlər, sənin gedib deputat ola bilməməyin mənim günahımdır?

Turistlərə xidmət göstərən yerlərdə turistlər rəsmən soyulur. Turistlərin aparıldığı yerlərdə ikili menyuların olduğu heç kimə sirr deyil. Azərbaycanlı turistlərin ən çox səfər etdiyi ölkə Türkiyədir. Türkiyədə ikili menyu ilə kim qarşılaşıb? Yəqin ki, heç kim. Dünya Azərbaycana qarşı ikili standartla yanaşır deyirlər, xidmət sahəsində ikili menyuların olması ikili standart deyil? Elə bil dünyadakı Azərbaycana qarşı olan ikili standartın heyfini turistlərə ikili menyu tətbiq etməklə çıxırıq. Turistlərə qarşı ən böyük hörmətsizlikdən biri də onların şəhərdə uzun yollarla aparılmasıdır. 10 dəqiqəlik yolu 1 saata çıxararaq gələnləri yollarda pərişan edirlər. Dünyada şəhər gəzintisi deyə bir şey var, ancaq bunun adı var da “şəhər gəzintisi”. Bir çox turistlər bundan yararlanır, elə biz də xaricə səfər edəndə şəhəri görmək üçün bu xidmətdən istifadə edirik. Ancaq bizdə turistlərin dolanbac yollardan aparılması şəhər gəzintisi yox, məhz vaxt öldürüb, pul qoparmaqdır.

Turizm şirkətlərinin rəhbərləri ilə söhbət edərkən hamısı deyir ki, ölkəyə gələn bir turist gedəndə “bir də gəlməyəcəm” deyib, gedir. Çünki, hər addım başı turistlər aldadılır, yolunmağa hazır qaz kimi görünür.

Madrid “Atletiko”sunun yaxasında milyonlar verib “Land of Fire Azerbaijan” yazdırdıq. Adam bir iş görəndə qarşılığın gözləyər, düzmü? “Düz” deməyənlərin ağlından şübhəm var. Sual çıxır, bax o “Land of Fire Azerbaijan” Azərbaycana nə gətirdi? Yaxşı, anladıq, qarşılığında qazanc gözləmirdik. Xaricilərdən kim o yazıya baxıb da internetdə axtarış etdi və Azərbaycanla bağlı məlumat əldə etdi? Ümumiyyətlə, o bizə nə verdi? Verdisə deyin, biz də bilək.

Sən infrastruktur qurmadan turisti niyə cəlb edəsən ki?

İllərdi milyonlar xərclənir, tədbirlər həyata keçirilir, ancaq Qarabağla bağlı ən uğurlu təbliğatı məhz işğal altındakı bölgənin adını daşıyan klub etdi. Dünya məcbur oldu ki, “Qarabağ” haqqında yazsın, həm də həqiqətləri. Çünki, “Qarabağ” “divlər arenası”na çıxmışdı. Ancaq “Qarabağ” klubuna belə azarkeşlik etməyən Azərbaycan insanını anlamaq lazımdır. Sevmir də. Tərəfdarı olduğu başqa klub var. Bunu anlamaq, qəbul etmək belə çətindir məgər?

Yəni, oturub ha fikirləşirsən, hesablayıb, götür-qoy edirsən, yenə də “Azərbaycanı tanıdırıq” məntiqinin cavabını tapa bilmirsən.

Qarabağ həqiqətlərini dünyaya yaymaq yox, Qarabağı işğaldan azad etmək lazımdır. Ölkəni dünyaya tanıtmaq yox, ölkəni ölkə etmək lazımdır. Yaxşı məhsulun reklama ehtiyacı olmur.//yenicag.az