Başçının “park sevgisi” haradan qaynaqlanır?

Sirr deyil ki, modernləşmənin əsaslarından biri də sənayeləşmədir. Sənaye iqtisadiyyatın aparıcı sahəsidir. Dünya təcrübəsinə görə, bu sahə iqtisadiyyatın strukturunda o zaman ən optimal hesab olunur ki, emal sənayesi həmin iqtisadiyyatın 20 faizini təşkil etmiş olsun.

Vaxtilə ölkənin 4-cü böyük sənaye mərkəzi olmuş Mingəçevirin iqtisadiyyatında bu gün nəinki emal sənayesinin, ümumilikdə sənayenin payı elə də çox deyil. Mingəçevir şəhər İcra Hakimiyyətinin rəsmi saytına (mənbə: http://mingechevir-ih.gov.az/page/14.html) inansaq, hazırda şəhərin sənaye sahələrində cəmi 2000-ə yaxın insan çalışır ki, bu da iqtisadi fəal əhalinin cüzi bir hissəsini təşkil edir.

Bu gün ölkənin əsas problemlərindən biri olan işsizlik Mingəçevirdə özünü daha qabarıq göstərir. Gundemxeber.az savash.org-a istinadla bildirir ki, ali təhsilini başa vurmuş gənclər ixtisaslarına uyğun və ya ixtisaslarına yaxın bir sahəyə müraciət edərkən onlardan bir neçə illik iş təcrübəsi tələb olunur. Bu azmış kimi yerli-yersiz mükəmməl xarici dil biliyi, kompüterdən istifadə edə bilmək bacarığı və s. kimi şərtlər. Müşahidələr göstərir ki, müəssisələr daha çox tanışlıq, qohumluq, başqa sözlə, tapşırıqla işçi qəbuluna üstünlük verirlər. İnternet və başqa resurslar üzərindən verilən iş elanları ilin sonunda statistika idarəsinə sübut kimi təqdim etmək üçün formal bir şeydir.

3 ildir Mingəçevir şəhər İcra Hakimiyyətinin başçısı postunu tutan İlham İsmayılov bu günlərdə şəhərin “Energetik” qəsəbəsində keçirilən ağacəkmə kampaniyasına qatılıb. Tədbirdən sonra sakinlərlə görüşən icra başçısı onların problemləriylə maraqlanıb. Sakinlər SSRİ-nin süqutunadək iri sənaye şəhəri olmuş Mingəçevirdə bu gün üzləşdikləri ənənəvi işsizlik problemlərindən danışıb, başçıdan onların işlə təmin olunmalarına köməklik göstərməsini xahiş ediblər.

İlham İsmayılov da “ənənəvi” olaraq sakinlərə işlə təmin olunmaq üçün məşğulluq mərkəzinə müraciət edərək qeydiyyata durmağı tövsiyə edib. Sanki şəhərdə vakant iş yerləri yetərincəymiş – məşğulluq mərkəzində də oturub vətəndaşları gözləyirlər ki, ixtisası üzrə iş axtaranı işlə təmin etsinlər, işsiz qalanları da növbəyə götürüb müavinət təyin etsinlər.

Yeri gəlmişkən, İlham İsmayılov özü də sakinlərə etiraf edib ki, Mingəçevirdə hazırda mövcud olan ən aktual problemlərdən biri işsizlikdir. Ardınca onu da əlavə edib ki, ölkə başçısı İlham Əliyev bu problemin köklü şəkildə həll edilməsi ilə bağlı müvafiq göstəriş verib. Sitat: “Prezident İlham Əliyevin göstərişinə əsasən, yaxın vaxtlarda şəhərimizdə 4 yeni fabrik tikilib istifadəyə veriləcək və bundan sonra inanırıq ki, işsizlik problemi tamamilə aradan qalxacaq”.

Sakinlər bu sözləri şəhərdə “Kür” Olimpiya Tədris-İdman Mərkəzi, “KÜR” Kompüter Zavodu, “Akkord-Mingəçevir Maşınqayırma Zavodu” ASC (zavodda 85 nəfər işçi çalışır – http://mingechevir-ih.gov.az/page/14.html), əsaslı şəkildə yenidən qurulmuş “Mingəçevir İZOLİT” ASC (müəssisədə 75 nəfər işçi çalışır – http://mingechevir-ih.gov.az/page/14.html) və nəhayət, ən son Mingəçevir Sənaye Parkında “Mingəçevir Tekstil” MMC-nin iplik istehsalı üzrə iki müəssisəsinin (işçi sayı 750 nəfər – http://scip.az/az/page/mingecevir) açılışı zamanı da eşidiblər. Demək olar ki, adları sadalanan bütün müəssisələrin açılışında prezident İlham Əliyev və 1-ci vitse-prezident Mehriban Əliyeva iştirak edib. Adları sadalanan müəssisələr bu gün nəinki tam, heç yarı gücüylə belə fəaliyyət göstərmir.

Yeri gəlmişkən, prezident İlham Əliyevin iştirakı ilə gerçəkləşən Mingəçevir Sənaye Parkının təməlqoyma mərasimində layihənin rəhbəri Mehriban Axundova bildirmişdi ki, parkın ərazisində ümumilikdə 9 fabrik – pambıq iplik (460 iş yeri), akril və yun iplikləri (800 iş yeri), corab məhsulları(650 iş yeri), ayaqqabı istehsalı (300 iş yeri), toxuma (450 iş yeri), parça boyama (260 iş yeri), tikiş (2 mindən artıq) və tibbi kosmetika (270 iş yeri) fabrikləri inşa edilib istifadəyə veriləcək. Bundan başqa, ilkin mərhələdə 2 min yeni iş yerinin yaradılması, park tam gücü ilə fəaliyyətə başladıqdan sonra isə iş yerlərinin sayının ümumilikdə, 5,5 minə çatdırılacağı söylənilsə də, bu baş vermədi. Park üzrə orta əmək haqqı 450 manat (fəhlə heyəti üçün 350 manat, operator heyəti və ustalar üçün 450 manat, sahə rəhbərləri üçün 800 manat, istehsalat rəhbərləri üçün 1500 manat orta əmək haqları) nəzərdə tutulmuşdu.

5,5 min işçi bir yana, dövlət başçısının gedişindən sonra açılışı baş tutan iki müəssisə işçilərini bəzi hallarda öz hesablarına məzuniyyətə göndərə-göndərə fəaliyyət göstərməkdən o yana gedə bilmədi.

Qayıdaq Mingəçevirin icra başçısı İlham İsmayılovun sakinlərlə görüşünə. İcra başçısı bildirib ki, gələcəkdə Heydər Əliyev prospektinin “KÜR” Kompüter zavodu ilə Avtovağzal arasında olan hissəsində, yolun hər iki tərəfində geniş “park” salınacaq. Qeyd edək ki, şəhərin Xaldan şossesi tərəfindən giriş hissəsində salınmış “Nəsimi” “parkı”nın təşəbbüsü də İ.İsmayılovun icra başçısı kimi təyinatının ilk aylarına təsadüf edir.

Park sözünü nədən dırnaq arasında yazdığımızı açıqlayaq. Artıq uzun illərdir Mingəçevirdə şəhər rəhbərliyinin o qədər də böyük olmayan ərazidə gül kolları basdırıb bir neçə küknar tingi əkməyi, yerə tamet döşəyib bir neçə skamya və işıq dirəyi quraşdırmağı sakinlərə “park” kimi təqdim etmək “ənənəsi” yaranıb. Halbuki parkın milli sərvət kimi öz statusu olur. Park “Təbiəti mühafizə və təbiətdən istifadə haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununa uyğun olaraq xüsusi mühafizə olunur. Bu mühafizə rejimini pozan şəxslər Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyinə uyğun olaraq məsuliyyət daşıyırlar. Parkın öz strukturu olur. Yerli icra hakimiyyəti parkın ərazisində tikintisi qanunvericiliklə nəzərdə tutulmuş qaydada razılaşdırılmış obyektlərin tikintisindən başqa, bütün növ tikintilərin dayandırılmasını və parkın funksiyalarına zidd olan obyektlərin dərhal oradan çıxarılmasını təmin edirlər və s.

İndiki halda isə bütün bunların heç birinə əməl edilmir.

Ümumiyyətlə, bu gün işsizliyin, yoxsulluğun baş alıb getdiyi Mingəçevirdə (bunu biz demirik, rəsmi statistikaya əsasən işsizlərin sayına görə, Mingəçevir uzun illərdir ölkə üzrə ilk 5-likdədir – A.) insanların işə, bir parça çörəyə daha çox ehtiyacı var, nəinki “park”a.

Mingəçevirin, eləcə də başqa şəhər və rayonlarda icra başçılarının “park sevgiləri”nin haradan qaynaqlandığı haqda növbəti yazılarımızda.

GUNDEMXEBER.AZ