Şahmar Mövsümov 2018-ci ilin vəsaitini xərcləyir

“Dünya Bankının metodologiyası əsasında aparılan hesablamalar göstərir ki, Dövlət Neft Fondu hazırda 2018-ci ilin vəsaitini xərcləyir. 2013-cü ilin vəsaiti isə 2011-ci ildə xərclənib. Xərclər bu sürətlə davam etsə, neft və qaz gəlirləri 10 ildə tükənə bilər”. Bu haqda İctimai Təşəbbüslər Mərkəzinin rəhbəri Qubad İbadoğlu məlumat verib.
Ekspert qeyd edib ki, dövrü yenilənən nisbi transfertlər vasitəsilə xərcləmələri 9 milyard dollar məbləğində limitləşdirməklə gəlirlərdən istifadə müddətini 15 ilədək artırmaq olar: “Dövlət Neft Fondunun diversifikasiya olunmuş investisiya qoyuluşları, xüsusilə də qızıla qoyuluşlar idarəetmə riskini daha da artırıb. Yeni investisiya siyasəti fondun qarşısında yeni tələblər qoyur”.
Ekspert neft gəlirlərinin xərclənməsininin fiskal qaydalara uyğunlaşdırılmalı olduğunu vurğulayıb: “Neft Fondundan dövlət büdcəsinə transfertlər dövrü yenilənən sabit transfertlər əsasında limitləşdirilməlidir. Qeyri-neft büdcə kəsirinin qeyri-neft ÜDM-də xüsusi çəkisi yaxın və orta müddətli dövr üçün azalan qaydada aşağı salınmalı və uzunmüddətli dövrdə miinimuma endirilməli, fondun vəsaitlərinin idarə olunması zamanı yığım və istehlak arasında optimal balans yaradılmalı, vəsaitlərin gələcək nəsillər üçün saxlanması və nəsillərarası ədalətli bölgüsü təmin edilməli, fondun büdcəsindən sosial, infrastruktur və investisiya layihələrinin birbaşa maliyyələşdirilməsi praktikasına son qoyulmalıdır”.
Qubad İbadoğlu bildirib ki, Neft Fondunun Müşahidə Şurasında ictimai təşkilatların nümayəndələri təmsil olunmalı və Hesablama Palatasının Neft Fondunun büdcəsinin layihəsinə dair rəy verməsi təmin edilməlidir. Ekspert neft gəlirlərinin idarə olunmasının tənzimlənməsi üçün təkliflər verib: Daimi dəyişməz gəlirlər (Dünya Bankının dövrü olaraq sabit xərcləmə prinsipi ilə orta illik 5,9 milyard dollar xərcləmə); Nisbi dəyişən transfertlər (Norveç təcrübəsi, idarəetmədən əldə edilən gəlirlərin 4 faizinə qədər məhdudiyyət); Sabit bazaya və dəyişən göstəricilərə əsaslanan transfert tənzimlənməsi (Qazaxıstan təcrübəsi, 8 milyard dollar +,- 15 faiz); Dövrü yenilənən nisbi transfertlər (cari maliyyə ili, 5 ötən və 5 sonrakı ilin orta gəlir səviyyəsinin 75%-i həcmində gəlirlər büdcəyə transfert olunur, bu halda 2013-cü il üçün xərcləmələr 9 milyard manat səviyyəsində məhdudlaşdırılmalıdır); Neft gəlirlərini xərclənməsi səviyyəsinin qeyri-neft sektorunun artım tempi ilə uzlaşdırılması.

“İqtisadiyyat şöbəsi”