İcra başçısının fəaliyyəti rayonda böhranlı vəziyyət yaradıb

Ölkənin ayrı-ayrı bölgələrinin məmurlar tərəfindən az qala özəlləşdirilərək xüsusi mülkiyyət kimi idarə olunması haqqında dəfələrlə yazılıb. Məhz belə məmurların fəaliyyəti nəticəsində yerlərdə korrupsiyanın və rüşvətxorluğun inkişafı özünün “çiçəklənmə” dövrünü yaşayır. Nəticədə həm büdcənin milyonlarla vəsaitinin taleyi qaranlıq qalır, həm də insanlar arasında inamsızlıq və narazılıq formalaşır. Ölkənin regionlarının sosial-iqtisadi inkişafını təmin etmək üçün xüsusi proqramların qəbul edilməsi, bu məqsədlə büdcədən iri həcmli vəsaitlərin ayrılması razılıqla qarşılanır. Lakin, bir çox hallarda reallıqlara nəzər saldıqda görmək olar ki, əksər məmurlar öz əməlləri ilə görülən işlərə kölgə salır, onlara göstərilən etimadı doğrultmurlar.

Qax, Zaqatala və Balakən rayonlarının “Melorasiya və Su Təsərrüfatı” ASC-nin rəhbəri Əhməd Əhmədzadənin nəzarəti altında olması faktı da yeni deyil. Bu rayonların rəhbərləri də məhz onun “kadrları” hesab olunur. Mətbuatda gedən informasiyalara nəzər salsaq, qeyd olunan bölgədə bütün biznes strukturlarının da onlara aid olduğunu görərik. Bu baxımdan Qax rayonu da istisna təşkil etmir. Rayonun mövcud durumu ilə icra başçısı Musa Şəkiliyevin verdiyi rəsmi açıqlamaları tutuşdurduqda bütün mənzərə üzə çıxır. Belə ki, “xərclənən” dövlət vəsaitlərinin məbləği ilə Qaxın real mənzərəsi tamamilə ziddiyyət təşkil edir. Əgər icra başçısının təqdimatına inansaq, rayon tamamilə yenidən qurulan, müasir infrostruktura malik bir region təsiri bağışlayar. Əslində isə Qaxın problemləri illərdir ki, yerində saymaqdan qaxaca dönüb.

“Yola verilən” büdcə vəsaitləri və rayon yollarının real vəziyyəti

Kağız üzərində dəfələrlə əsaslı təmir olunmasına, tamamilə yenidən qurulmasına baxmayaraq, rayon mərkəzində və bir çox kəndlərində yollar pis vəziyyətdədir. Şəhər daxilindəki təmirsiz küçələr isə baxımsızlıqdan uçulub dağılır, yalnız bir neçə əsas küçələr istisna olmaqla.

Qismən də olsa, normal vəziyyətdə olan Oğuz-Qax kəsə yolunu nəzərə almasaq digər rayon daxili yollar bərbad vəziyyətdədir. Halbuki, qeyd etdiyimiz kimi əslində bu yollar sənədlərdə tamamilə “yenidən qurulub”. Verilən məlumatlarda isə yolların təmir olunmasının hansı “meyarlarla” həyata keçirildiyi aydın olur.

“Gündəm xəbərə” daxil olan informasiyalara əsasən, yol təmiri işlərində icra başçısı nədənsə daha çox fiziki şəxslərə etibar edir. Dövlət Satınalmaları Agentliyinin məlumatına görə, fiziki şəxs Kazım Hümmətov Aşağı Malax kəndinə gedən yolun təmiri üzrə tenderi udub. İş büdcəyə 157 min 175 manata başa gəlib. Lakin diqqət yetirdikdə bunun özəl sahibkarlarla olan ilk işbirliyinin olmadığını görərik. 2005-ci ildən onun yol tikintisi sahəsində 8 ərizəsinin olduğu məlumdur. Şəhərin bir sıra küçələrini (Dağıstanlı, C. Əhmədzadə, İ.Mustafayev, V. Eyvazov, S.Qocayev və s.) Hümmətov təmir edib. İşin keyfiyyəti barədə isə danışmağa dəyməz. Verilən xəbərlərə görə, əslində bu tenderlərdə “qalib olma” formal xarakter daşıyır. Bilavasitə rayonda görülən bütün işlər icra başçısı Musa Şəkiliyevə yaxın olan şəxslər və şirkətlər tərəfindən həyata keçirilir.

Qaxın illərdir həll olunmayan problemlərindən biri də içməli su ilə təminatdır. Qaxın rayon mərkəzində yağışlı günlərdən

sonra içməli su mənbələrinin çirklənməsi problemi uzun illərdir ki, qaydaya salınmır. Su kranlarından bəzən palçıq-lil axır. Belə antisanitariya vəziyyəti isə sakinləri daima qorxu içərisində saxlayır, lakin rayon rəhbərliyi hələ ki, hansısa tədbir görmək niyyətində deyil.

Qaxda “ərzaq böhranı” yoxsa...

Əslində isə Qaxın sosial-iqtisadi inkişafını təmin etmək üçün dövlət büdcəsindən yetərincə vəsait ayrılıb. Təkcə 2014-cü ildə Prezidentin Ehtiyat Fondundan Qax rayonuna 5 milyon manat pul ayrılıb. Bu vəsait il ərzində 2 dəfəyə verilib. Biri 2014-cü ilin 22 fevral tarixində, 3 milyon manat olmaqla, ikinci dəfə isə 21 avqust 2014-cü ildə ayrılıb. Əgər nəzərə alsaq ki, Qax rayonunun yerli büdcəsinin də vəsaitləri bu təyinatların bir hissəsidir, deməli, rayonun sosial-iqtisadi inkişafında müsbət irəliləyiş olmalıdır və şikayətlər üçün əsas axtarılmamalıdır. Amma real vəziyyət isə tamamilə başqadır. Belə ki, sakinlər bu vəsaitlərin haraya sərf olunmasından xəbərsizdirlər. Çünki, rayonda elə bir əməli iş yoxdur ki, bu “xərclənmələrə” nümunə göstərilsin.

Lakin, ayrılmış vəsaitlərin xərclənməsi statistikasına diqqət yetirsək sanki, rayonda ciddi “ərzaq böhranının” olduğunu düşünmək olar. Belə ki, Qax kimi kənd təsərrüfatı, xüsusən də heyvandarlığın inkişaf etdiyi rayonda icra nümayəndələrinin rayona ayrılmış büdcə vəsaitini “ərzaq məhsulları” almaq adı altında xərclədiyinin şahidi olmaq olar. Aşağıdakı rəsmi arayışa diqqət edin (arayış 2014-cü ilə aiddir):

-Qax rayon İcra Hakimiyyəti başçısının Qaxingiloy kənd inzibati ərazi dairəsi üzrə icra nümayəndəliyi, Ərzaq

məhsullarının satın alınması, “Qaxbaş-14” MMC, 23 min 476,58 manat.

-Qax RİH başçısının Qaxingiloy kənd inzibati ərazi dairəsi üzrə icra nümayəndəliyi, Ət və süd məhsullarının satın alınması, “Qaçqaçay” kəndli fermer təsərrüfatı, 13 min 683,64 manat.

-Qax RİH başçısının Almalı kənd inzibati ərazi dairəsi üzrə icra nümayəndəliyi, Ərzaq məhsullarının satın alınması, “Qaxbaş-14” MMC, 13 min 932,94 manat

- Qax RİH başçısının Almalı kənd inzibati ərazi dairəsi üzrə icra nümayəndəliyi, Ət və süd məhsullarının satın alınması, Qaşqaçay kəndli fermer təsərrüfatı, 8 min 121,01 manat.

-Qax RİH başçısının Əlibəyli kənd inzibati ərazi dairəsi üzrə icra nümayəndəliyi, Ət və süd məhsullarının satın alınması, Qaşqaçay kəndli fermer təsərrüfatı, 6 min 899,61 manat.

-Qax RİH başçısının Əlibəyli kənd inzibati ərazi dairəsi üzrə icra nümayəndəliyi, Ərzaq məhsullarının satın alınması, “Qaxbaş-14” MMC, 11 min 837,44 manat.

-Qax RİH başçısının Ləkit kənd inzibati ərazi dairəsi üzrə icra nümayəndəliyi, Ərzaq məhsullarının satın alınması, “Qaxbaş-14” MMC, 11 min 089,29 manat.

-Qax RİH başçısının Ləkit kənd inzibati ərazi dairəsi üzrə icra nümayəndəliyi, Ət və süd məhsullarının satın alınması, Qaşqaçay kəndli fermer təsərrüfatı, 6 min 463,59 manat.

-Qax RİH başçısının Tasmalı kənd inzibati ərazi dairəsi üzrə icra nümayəndəliyi, Ət və süd məhsullarının satın alınması, Qaşqaçay kəndli fermer təsərrüfatı, 5 min 986,52 manat.

-Qax RİH başçısının Tasmalı kənd inzibati ərazi dairəsi üzrə icra nümayəndəliyi, Ərzaq məhsullarının satın alınması, “Qaxbaş-14” MMC, 10 min 270,86 manat.

-Qax RİH başçısının Güllük kənd inzibati ərazi dairəsi üzrə icra nümayəndəliyi, Ərzaq məhsullarının satın alınması, “Qaxbaş-14” MMC, 9 min 723,44 manat.

-Qax RİH başçısının Güllük kənd inzibati ərazi dairəsi üzrə icra nümayəndəliyi, Ət və süd məhsullarının satın alınması, Qaşqaçay kəndli fermer təsərrüfatı, 5 min 667,48 manat.

-Qax RİH başçısının Zəyəm kənd inzibati ərazi dairəsi üzrə icra nümayəndəliyi, Ət və süd məhsullarının satın alınması, Qaşqaçay kəndli fermer təsərrüfatı, 5 min 671,15 manat.

-Qax RİH başçısının Zəyəm kənd inzibati ərazi dairəsi üzrə icra nümayəndəliyi, Ərzaq məhsullarının satın alınması, “Qaxbaş-14” MMC, 9 min 729,75 manat.

-Qax RİH başçısının Qum kənd inzibati ərazi dairəsi üzrə icra nümayəndəliyi, Ət və süd məhsullarının satın alınması, Qaşqaçay kəndli fermer təsərrüfatı, 5 min 513,75 manat.

-Qax RİH başçısının Qum kənd inzibati ərazi dairəsi üzrə icra nümayəndəliyi, Ərzaq məhsullarının satın alınması, “Qaxbaş-14” MMC, 9 min 459,63 manat.

-Qax RİH başçısının Əmircan kənd inzibati ərazi dairəsi üzrə icra nümayəndəliyi, Ərzaq məhsullarının satın alınması, “Qaxbaş-14” MMC, 9 min 273,5 manat.

-Qax RİH başçısının Əmircan kənd inzibati ərazi dairəsi üzrə icra nümayəndəliyi, Ət və süd məhsullarının satın alınması, Qaşqaçay kəndli fermer təsərrüfatı, 5 min 405,22 manat.

-Qax RİH başçısının Sarıbaş kənd inzibati ərazi dairəsi üzrə icra nümayəndəliyi, Ərzaq məhsullarının satın alınması, “Qaxbaş-14” MMC, 7 min 643,97 manat.

-Qax RİH başçısının Qorağan kənd inzibati ərazi dairəsi üzrə icra nümayəndəliyi, Ərzaq məhsullarının satın alınması, “Qaxbaş-14” MMC, 6 min 898,63 manat.

-Qax RİH başçısının Turaclı kənd inzibati ərazi dairəsi üzrə icra nümayəndəliyi, Ərzaq məhsullarının satın alınması, “Qaxbaş-14” MMC, 13 min 953,17 manat.

-Qax RİH başçısının Turaclı kənd inzibati ərazi dairəsi üzrə icra nümayəndəliyi, Ət və süd məhsullarının satın alınması, Qaşqaçay kəndli fermer təsərrüfatı, 8 min 132,79 manat...

Göstərilən rəqəmlərə diqqət etsək, rayon rəhbərliyinin Qaxın inkişafına göstərdiyi “böyük qayğının” şahidi olarıq.

Qaxın səfasını və cəfasını çəkənlər

Qax ölkənin ən əhəmiyyətli turizm bölgələrindən biridir. Lakin, rayondan verilən xəbərlərə əsasən burada bütün əlverişli obyektlər, səfalı yerlər icra başçısı və yaxınları tərəfindən zəbt olunub. Hazırda Qax rayon məmurlarının bir çoxunun hektarlarla torpaq sahəsi və əzəmətli villalarının olduğu bildirilir ki, rayonun ən səfalı guşələrində inşa edilmiş, dəyəri yüz minlərlə ölçülən evlər bunun bariz sübutudur. Bu evlərin hər biri ayrı-ayrı məmurlara məxsusdur. Rayondan bildirilir ki, belə ərazilərdə torpağın bir sotunun qiyməti 5-6 min manat civarındadır.

Qax meşələrinin ən yaxşı yerləri artıq başqaları üçün əlçatmaz olub. Qaxın mərkəzində vaxtilə Kasparovun şahmat və istirahət mərkəzi kimi mövcud olmuş böyük bir obyektin

indi icra başçısının şərik olduğu bir istirahət mərkəzinə çevrildiyi haqqında məlumat verilir. Rayondan daxil olan informasiyaya əsasən, bu obyekt də Əhməd Əhmədzadəyə məxsusdur. Əhməd Əhmədzadə Kasparovun Şahmat Mərkəzi kimi tanınan obyekti “Azkontrakt”ın əlindən alıb, böyük bir restoran və istirahət mərkəzinə çevirib.

Hazırda zəngin turizm potensialına malik Qaxda bir mehmanxana, “Şəfa” istirahət və müalicə ponsionatı, “İlisu” ponsionatı, “Yaşıl park”, “Ulu”, “İmproteks”, “Ballı bulaq”, “Qafqaz”, “Eden” Park hotel, “Səngər qala” istirahət mərkəzi, “El Resort” beş ulduzlu otel, “Ulu dağ” turizm mərkəzləri fəaliyyət göstərir. Lakin onların böyük əksəriyyəti Meliorasiya və Su Təsərrüfatı ASC-nin sədri Əhməd Əhmədzadənin və Qax Rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı Musa Şəkiliyevin nəzarətindədir.

Rayon meşələrinin taleyi də təhlükə altındadır. Belə ki, qiymətli ağac növləri kəsilərək mebel sexlərinə satılır. Sakinlər bildirirlər ki, vəziyyət belə davam edərsə əfsanəvi Qax meşələri ancaq xatirələrdə qalacaq.

Bu günlərdə gözlənilən kadr islahatları çərçivəsində Musa Şəkiliyevin də vəzifədən alınacağı xəbəri yayılıb. Bu xəbər Qaxda böyük sevinc hissi ilə qarşılanıb. Əslində rayonda bu günü çoxdan gözləyirlər. Çünki, Qax təkcə Musa Şəkiliyevin və ona meydan açan havadarının yox, həm də buranın əzabını və sevincini yaşayan sakinlərinindir.

Mustafa