Mədəniyyət və turizm nazirinin ingilis
dili müəllimliyindən başlayan yolu

Qarayev Əbülfəs Mürsəl oğlu 13 noyabr 1956-ci ildə Bakı şəhərində anadan olub. Uşaqlığı paytaxtda keçən nazir 1963-cü ildə 23 saylı orta məktəbə daxil olub. Məktəbdə nümunəvi şagird hesab olunan Əbülfəs Qarayev 1973-cü ildə orta məktəbi bitirərək, elə həmin ildə də Azərbaycan Pedaqoji Xarici Dillər İnstitutuna daxil olub. Tələbəlik illərində həmyaşıdlarından fərqlənməyən Əbülfəs Qarayev 1978-ci ildə ali məktəbi bitirərək əmək fəaliyyətinə başlamışdır. Təyinatla Saatlıya təhkim olunan gənc Əbülfəs rayonun Məşədi Əzizbəyov adına orta məktəbində ingilis dili müəllimi kimi çalışıb. Saatlıdakı mənbələrdən aldığımız informasiyalarda Əbülfəs Qarayevin necə müəllim olması haqda tutarlı bir məlumat öyrənə bilmədik. Yalnız onu aydınlaşdıra bildik ki, paytaxtda böyüyüb başa çatmış Əbülfəs Qarayev üçün rayon mühitinə uyğunlaşmaq o qədər də asan olmayıb. Elə bu üzdən də onun tez-tez iş prosesindən ayrılaraq Bakıya gəldiyi bildirilir. Hətta «sözəbaxmaz» ingilis dili müəlliminin bu vərdişi bir neçə dəfə məktəb rəhbərliyinin iradlarına da səbəb olub. Rayonda özünü «sudan çıxardılmış balıq» kimi hiss edən Əbülfəs Qarayev tezliklə Saatlı ilə vidalaşır və ömürlük Bakıya qayıdır.

Yüksəlişində «Qarayev» soyadının rolu

Saatlıda 2 il qərar tutan Əbülfəs Qarayev 1980-ci ildə Bakıya qayıdaraq məsul vəzifəyə təyinat ala bilir. Belə ki, həmin ildə Azərbaycan LKGİMK-nın təşkilat şöbəsinin təlimatçısı vəzifəsinə yüksəlir. Onun bu yüksəlişində soyadının böyük önəm daşıdığı da daxil olan informasiyalar arasındadır. Belə ki, dahi Azərbaycan bəstəkarı Qara Qarayevin qardaşı oğlu kimi böyük hörmət və imtiyaza malik olan Əbülfəsin yüksəlişində bu amil böyük rol oynayıb. Onun ilbəil yüksələn xətt üzrə vəzifələrini dəyişməsi də bunun bariz nümunəsi sayılmalıdır. 1985-ci ildə Azərbaycan Kommunist Partiyası Nərimanov rayon komitəsində təşkilat şöbəsinin təlimatçısı, daha sonra isə təbliğat şöbəsinin müdiri vəzifələrinə gətirilən Əbülfəs Qarayev artıq o vaxtkı siyasi elitaya daxil olmaqdaydı. Mövqelərini bir qədər də möhkəmləndirmək məqsədilə təhsilini davam etdirmək qərarına gələn Qarayev bu məqsədlə Moskvaya yollanır.

İlham Əliyevlə Moskvadan başlayan dostluq

1989-cu ildə təhsilini davam etdirmək üçün Moskvaya yollanan Əbülfəs Qarayev elə həmin il Sov. İKP MK yanında İctimai Elmlər Akademiyasının aspiranturasına daxil olur. O zaman Moskvada yaşayan indiki prezident İlham Əliyevlə də məhz burada tanış olur. Bəlkə də Əbülfəs Qarayevin heç ağlına da gəlməzdi ki, sonradan dostluğa çevrilən bu tanışlıq onun həyatında çox böyük dönüşə səbəb olacaq.
Qarayev 1992-ci ildə «1918-1930-cu illərdə - Azərbaycan mühacirətinin mədəniyyətşünaslıq aspektləri» mövzusunda dissertasiya müdafiə edərək «Fəlsəfə elmləri namizədi» elmi dərəcəsi alır. Bundan sonra yenidən pedoqoji fəaliyyətə qayıdan Əbülfəs Qarayev Rusiya İdarəetmə Akademiyası nəzdində menecerlik və marketinq kurslarında müəllim kimi çalışıb. Amma nədənsə Moskvada da çox qərar tuta bilmir və 1993-cü ildə vətənə qayıdır.

Əvvəlcə müəllim, daha sonra nazir

1993-cü ildə Bakı Politologiya və Sosial İdarəetmə İnstitutunun mədəniyyatşunaslıq kafedrasında baş müəllim vəzifəsinə təyinat alan Əbülfəs Qarayev cəmi bir ildən sonra tələbələri ilə vidalaşmalı olur. Əvvəlcə «İMPROTEKS Kommers» kiçik müəssisəsində müdir vəzifəsinə gətirilir. Daha sonra, daha dəqiq desək, 1994-cü ildə isə yeni təsis olunan Gənclər və İdman Naziri təyin olunur. 2001-ci ildə səlahiyyətləri bir qədər də genişləndirilmiş Gənclər, İdman və Turizm Naziri kimi fəaliyyət göstərir. 2006-cı ildən isə Mədəniyyət və Turizm Naziri postuna sahiblənən Əbülfəs Qarayev bu gün hakim komandanın aparıcı simalarından biri olaraq dəyərləndirilir. Hakimiyyət daxilindəki qruplaşmalardan hər zaman kənarda qalmağa üstünlük verən Əbülfəs Qarayevin indiyə qədər toxunulmaz qalmasının bir sirri də hakim ailəylə isti münasibətlərinin olmasıdır. Ölkənin daim inkişaf edən turizm sektorunun məhz ona həvalə edilməsi də təsadüfi sayılmamalıdır.
Otellər «kral»ı
İlk baxışdan o qədər də səlahiyyətli görünməyən Əbülfəs Qarayev əslində hakimiyyət daxilində böyük güc sahibi kimi tanınır. Respublikada «at oynadan» bəlli məmur-oliqarxların ondan ehtiyatlanmasının səbəbləri isə kifayət qədər çoxdur. Təkcə bir faktı qeyd edək ki, Əbülfəs Qarayev ölkənin turizm sektorunun şəriksiz nəzarətçisidir. Düzdür, hansısa məmur-oliqarx Qəbələdə, İsmayıllıda, Qubada, Lənkəranda və digər bölgələrdə turizm məkanları inşa edə bilər. Amma bu heç də o demək deyil ki, həmin şəxslər buranın alternativsiz ağalarıdır. Əbülfəs Qarayev onların hər birini özüylə hesablaşdırmaq gücünə sahibdir. Məsələn, kimə məxsus olmasından asılı olmayaraq, fəaliyyətdə olan otellər Əbülfəs Qarayevin nəzarəti altındadır. Odur ki, biz mütəmadi olaraq, mədəniyyət və turizm nazirliyinin otelləri müxtəlif formada cəzaləndırmasının şahidinə çevrilirik. Elə bu yaxınlarda nazir bəyanat vermişdi ki, Azərbaycanda fəaliyyət göstərən bir neçə otelin ulduzu geri alınacaq. Nazir bunu həmin otellərin yüksək səviyyəli xidmət təşkil edə bilməmələri ilə izah etsə də əsl səbəblərin başqa olduğu hər kəsə bəllidir. Bu otel biznesiylə məşğul olan və «ayağını müəyyənləşdirilmiş cızıqdan» kənara qoyanların cəzalandırılmasıdır.

Onun gücü nazir təyin etdirməyə də çatır

Mətbu və siyasi dairələrdə «gücsüz nazir» kimi tanınan və tanıdılan Əbülfəs Qarayev əslində hakim düşərgədə sözü keçən adımdır. Onun gücü hətta kimisə nazir təyin etdirməyə belə çatır. Misal olaraq əmək və əhalinin sosial müdafiəsi naziri Füzuli Ələkbərovu göstərmək olar. Onun bu vəzifəyə təyinat almasında Əbülfəs Qarayevin müstəsna xidmətləri olmuşdur. Mənbənin qəzetimizə sızdırdığı informasiyaya görə, mədəniyyət və turizm naziri Füzuli Ələkbərova onu Bakı meri təyin etdirəcəyini söz versə də sonradan buna gücü çatmayıb. Sabiq əmək və əhalinin sosial müdaifəsi naziri Əli Nağıyevin «vurulmasından» dərhal sonra hərəkətə keçən Əbülfəs Qarayev sonda Füzuli Ələkbərovu onun yerinə təyin etdirməyə nail olub. Bundan başqa isə daha bir neçə şəxsin karyerasının müəyyənləşdirilməsində Əbülfəs Qarayevin rolunun böyük olduğu söylənilir. Bütün bunlara baxmayaraq, biz heç də Əbülfəs Qarayevin hakim düşərgədə çox böyük səlahiyyətlərə malik olduğunu iddia etmək istəmirik. Sadəcə olaraq, bu faktları yazmaqda məqsədimiz onun düşünüldüyü qədər də gücsüz olmadığını diqqətə çatdırmaqdır.

Səyahət etməyi çox sevir

Nazir Əbülfəs Qarayevin hobbisi səyahət etməkdir. İndiyə qədər dünyanın bütün qitələrində olmuş nazir təbiət qoynunda dincəlməyi və lirik musiqiyə qulaq asmağı xoşlayır. Digər məmurlardan fərqli olaraq, bahalı geyimlərin aludəçisi deyil. Öyrəndiyimizə görə, avtomobillərə qarşı da özəl bir marağı yoxdur. O qədər də yaxşı sürücü olmayan Əbülfəs Qarayev avtomobilin idarə edilməsində hər zaman başqalarının xidmətindən istifadəyə üstünlük verib. Spirtli içkilərdən uzaq duran nazirin daha bir özəlliyi isə ev heyvanlarına olan münasibətidir. Belə ki, nazirin ev hevanlarına, xüsusilə də itlərə maraq göstərdiyi bildirilir. Onun haqqında məqalə hazırlayarkən nazirin daha bir «sirri»ni faş etdik. Sən demə, Əbülfəs Qarayev özü haqqında məlumatların geniş şəkildə yayılmasının qatı əleyhdarıdır. İnternetdə onun haqqında axtarış verildiyi zaman qısa tərcümeyi-halından başqa elə bir qiymətli məlumat əldə etmək mümkün deyil. Biz bütün bu çətinliklərə baxmayaraq, Əbülfəs Qarayevin həyatındakı bəzi məqamlara işıq tutmağa çalışdıq. Buna hansı dərəcədə nail olduğumuzu isə sayğılı oxucularımızın ixtiyarına buraxırıq
Elçin Əmirov