Kəmaləddin Heydərov siyasi, iqtisadi beyin mərkəzi, Elçin Quliyev isə hərbi tərəfidir

gundemxeber.az Fövqəladə Hallar naziri Kəmaləddin Heydərov və Sərhəd Qoşunları komandanı, general-leytenant Elçin Quliyevin qohum olması heç kimə sirr deyil. Bu qohumluq qudalıq səviyyəsində olsa da, hərbi-siyasi yönü ilə strateji xarakter daşıyır. Bu qohumluq özündə maliyyə, güc və siyasi faktorları ehtiva edən müasir Azərbaycanın tipik və ən güclü qudalıq modelidir. Öz maliyyə, zor və media gücü ilə digərlərindən fərqli, iddialı və güclüdür. Bu qohumluq həm də regional faktora dayalıdır və hakimiyyətdəki ən təsirli birlik olan Naxçıvan klanına aiddir. O baxımdan, ən yüksək kresloya oturmaq kimi siyasi perspektivə iddialıdır.
Kəmaləddin Heydərov bu qudalığın siyası, maliyyə, güc və media üzrə beyin mərkəzidirsə, Elçin Quliyev zor gücü tərəfidir. Bu amillərin bir yerdə olması bu qudalığa hələlik hakimiyyətin müxtəlif strukturlarını nəzarətdə saxlamağa, iqtidarda siyasi və iqtisadi söz sahibinə çevrilməsinə və bəzi sahələrdə inhisarçılığa imkan verir. Yəni, bu imkanlar yalnız bu qədərinə yetir. Əslində, bu az deyil və hakimiyyətdəki digər güclərlə müqayisədə bütün parametrlər üzrə böyük fərqlə irəlidədir.
Hazırkı status-kvo bu qudalığın beyin mərkəzi üçün yetərlimidir? Görsənən odur ki, yetərli deyil. Demək ki, bu imkanları bir az da irəliyə daşımaq üçün malik olduqları güc faktorlarının əhatə dairəsini daha da genişlənləndirmək düşünülür. Bu isə bütün sahələrdə inhisarçılığı artırmaq, siyasi, maliyyə və güc yönündə rəqiblərə heç bir haqq tanımamaq, bu işə əngəl olanlara mediada kompramat savaşı açmaq, şantaj və digər qeyri-formal dəyərlər tətbiq etməyə söykənir.
Bundan çoxunu qudalar əldə olan maliyyəyə mütənasib gücün olmasını istəyirlər. Bu güc isə ordudur və təhlükəsizlik baxımından dövlətin ən böyük zor aparatıdır. Doğrudur, bu arada güc alanını artırmaq yönündə bir xeyli uğurların olduğunu müşahidə edirik. Xüsusilə də Komissarlığın ordunun səlahiyyət çərçivəsindən çıxarılması və öz adamları olan Arzu Rəhimovun müstəqil qurum olaraq Səfərbərlik Xidmətinin başına gətirilməsi baxımından. Etiraf edək ki, bu qurum yaradılışından bəri fəaliyyət baxımından hələ də özünü təsdiq edə bilməyib. Amma bütün halda bunu da gücə güc qatmaq olayı kimi və strateji xəttə xidmət olaraq dəyərləndirmək olar. Ancaq əsas hədəf ordudur. Ona görə də gələcəyi təhlükəsiz çətir altına salmaq üçün bu hədəf-ordu uğrunda «Pelopanes savaşı»na girişiblər. Sadə dildə desək, bu birliyin beyin mərkəzi Kəmaləddin Heydərov qudası Elçin Quliyevi ordunun başına gətirmək istəyir. Bu yöndə isə xeyli perspektiv və sıxıntıların olması gerçəkdir. Əvəlcə perspektiv barədə.
Son «Gülərqeyt» olayı və 2013-cü il prezident seçkilərinin yaratdığı siyasi şəraitdən dolayı PA rəhbəri Ramiz Mehdiyevin əmək təqaüdünə göndərilməsi yaxın perspektiv kimi görünür. Belə olduğu təqdirdə, Ramiz Mehdiyevin Naxçıvan klanında tutduğu liderlik mövqeyi Kəmaləddin Heydərova ötürülə bilər və mərhum spiker Murtuz Ələsgərovun 40 yas mərasimində Kəmaləddin Heydərovun Ramiz Mehdiyevin kölgəsinə sığınaraq onun personal maşınında birgə məclisə təşrif buyurması bu ehtimalı daha da gücləndirir. Təbii ki, hadisələrin bu cür inkişafı «fövqəlnazir»in mövqeyini daha gücləndirə və siyasi hakimiyyətin ciddi alternativinə çevirə bilər. Ancaq mənfi əks-əlaqə ilə özünə də qayıda bilər. Yəni hakim ailənin bir nömrəli hədəfinə də çevrilə bilər. Ona görə də hadisələrin bu cür inkişafının onun lehinəmi, yoxsa əleyhinəmi olacağını bər başdan proqnozlaşdırmaq çətindir və daha çox hakim ailənin iradəsinə, daxili və xarici faktorlara bağlıdır
İndi də sıxıntılar barədə. Elçin Quliyevi ordunun başına gətirilməsi xeyli problemli görünür. Çünki bu, o qədər strateji postdur ki, təkcə ölkə daxilindəki iradə ilə məhdudlaşmır. Xarici faktorların rəyinə gəldikdə isə bu yöndə Elçin Quliyevin xeyli sıxıntıları var. Bu istiqamətdə «WikiLeaks» saytında ABŞ-ın Azərbaycandakı sabiq səfiri Enn Dersinin Dövlət Departamentinə göndərdiyi arayışın açıqlanmasını yada salmaq olar. O sənəddə Azərbaycandan tranzit olaraq keçirilən narkotik əməliyyatlarında Elçin Quliyevin iştirak payı haqda informasiya yer alırdı. O baxımdan, ehtimal olsa belə, ABŞ-ın bu təyinata sıcaq baxmayacağı bəri başdan bəllidir.
Başqa bir informasiya Elçin Quliyevin keçmiş hərbi xidməti ilə bağlıdır. Əldə etdiyimiz informasiyalara görə, Elçin Quliyev ötən əsrin 90-cı illərində hərbi rütbəcə hələ baş leytanant olduğu zamanlarda Qarabağda qızğın döyüşlərdən imtina edərək fərarilik etmişdir. Hətta bu faktla bağlı baş qərargah rəisi Nurəddin Sadıqovun təqdimatı ilə prokurorluqda Elçin Quliyevin əleyhində cinayət işinin açıldığı da bildirilir. Sonradan himayədarlarının vasitəsilə bu cinayət işinə xitam verildiyi də gələn xəbərlər arasındadır. Bu cür parlaq olmayan hərbi keçmişi və deyilməyən bəzi özəl mənfi xüsusları da bir araya gətirdikdə Sərhəd komandanının ordu başçılığına yolu heç də rəvan görsənmir.
Ancaq məsələnin bir də mənəvi tərəfi var. Bu cür parlaq olmayan bir keçmişi olan hərbçinin ordunun başına gətirilməsi absurd olduğu qədər, həm də qəbuledilməzdir. Xüsusilə də cəmiyyət tərəfindən. Qarabağ savaşından üzü ağ çıxmayan, qorxub fərarilik edən bir zabitin orduya sərkərdəlik edərək qalibiyyətə daşıyacağını Azərbaycan insanına necə həzm etdirmək olar? Orduya sərkərdəlik etmək binalar tikib, asfaltlar salmaq, bu prosesi quruculuq adıyla korrupsiya elemintinə çevirmək qədər bəsit deyil. Bu bir məsuliyyətdir. Özü də dövlət və millət qarşısında...

Turqut