Növbəti prezident seçkilərində Azərbaycan hakimiyyətinin hansısa ölkələrdən və xarici qüvvələrdən dəstək almasına baxmayaraq, xalqın mövqeyi həlledici olacaq
Bir neçə gün öncə Prezident Administrasiyasında icra başçılarının toplaması cəmiyyətdə böyük diqqətə səbəb oldu. Xüsusən də toplantıdan sonra mətbuata sızan informasiyalar prezident seçkiləri ərəfəsində ölkədə vəziyyətin gərginləşəcəyindən xəbər verir. Belə ki, icra başçılarına təcili olaraq YAP-ın qurultayının keçirilməsi barədə göstərişlər verməsi belə deməyə əsas yaradır ki, İlham Əliyev üçüncü dəfə namizədliyini irəli sürməkdə israrlıdır. Bu toplantı zamanı o da məlum oldu ki, Azərbaycan hakimiyyəti prezident seçkiləri öncəsi də heç bir ciddi siyasi islahatlar həyata keçirmək fikrində deyil…
Əlbəttə, PA rəhbərinin istənilən vaxt icra başçılarını toplaması tamamilə normal haldır. Hətta indiki ərəfədə seçki ilə bağlı göstərişlərin verilməsini də təbii qəbul etmək lazımdır. Lakin hakim YAP-ın qurultayının təcili olaraq keçirilməsi haqqında çıxarılan qərar vəziyyətin mürəkkəbliyinə dəlalət edir. Ən azı ona görə ki, son günlərədək əksər YAP yetkililəri qurultayın avqust ayında keçiriləcəyini bəyan edirdilər. Ramiz Mehdiyevin icra başçıları ilə gorüşündə isə iyunun 7-də hakim partiyanın qurultayının keçiriləcəyi açıqlanıb. Maraqlıdır, hakimiyyətin belə bir addım atmasının arxasında hansı niyyətlər dayanır?
Məlum olduğu kimi, ötənlərdən fərqli olaraq növbəti prezident seçkiləri ərəfəsində mövcud rejimin öz namizədini indiyə qədər açıqlamaması onunla izah edilirdi ki, hakimiyyət qərar verməkdə çətinlik çəkir. Belə iddialar səslənirdi ki, İlham Əliyev öz iqtidarını qoruyub saxlamaq üçün fərqli variantlar üzərində işləyir. Hansı ki, bunlardan biri kimi «Rusiya modeli»nin tətbiq olunacağı ekspertlər tərəfindən daha inandırıcı hesab edilirdi. Hətta son günlərədək “Azərbaycanın Medvedevi”nin kimliyi haqqında da bəzi mülahizələr irəli sürülür, müxtəlif adlar çəkilirdi. Lakin YAP-ın təcili qurultayının çağırılması onu deməyə əsas verir ki, hakim partiyanın mövqeyi qətidir və İlham Əliyevin namizədliyi üçüncü dəfə irəli sürüləcək. Bəs nə dəyişdi? Son günlərə qədər qərar verməkdə çətinlik çəkən Azərbaycan hakimiyyəti birdən-birə İ.Əliyevin yenidən seçkiyə qatılmasını nə ücün məqbul hesab etdi? Bu suala cavab tapmazdan öncə onu qeyd edək ki, son günlər hakimiyyət kluarlarında gəzən söz-söhbətlərə gorə, Azərbaycan hakimiyyəti müəyyən güzəştlərin qarşılığında Rusiyadan növbəti dəfə dəstək əldə edib. Yəni Moskvanın növbəti prezident seçkilərində İlham Əliyevi yenidən Azərbaycan rəhbərliyində görmək istədiyi vurğulanır.
Halbuki, son günlərədək Rusiya və Azərbaycan hakimiyyətləri arasında münasibətlərin çox gərgin olduğu iddia edilirdi. Elə «Milyarderlər İttifaqı»nın yaradılması və Milli Şura ideyasının arxasında da Rusiya prezidenti Vladimir Putinin durduğu qeyd olunurdu. Maraqlıdır ki, münasibətlərin son dərəcə kəskin olduğu bir dönəmdə Vladimir Putinin belə sərt dönüş etməsi nə ilə bağlı ola bilər? Ümumiyyətlə, Rusiya Azərbaycana nəyin qarşılığında güzəştə gedə bilər? Bir halda ki, Rusiya Azərbaycan hakimiyyətinə indiyə qədər prezident seckilərində dəstək verməyin müqabilində açıq şəkildə ölkəmizin Avrasiya İttifaqına daxil olmasını tələb edirdi, o halda bu gün ortada olan anlaşmanın detalları ilə bağlı düşünmək belə təhlükəlidir. Həqiqətənmi Azərbaycan hakimiyyəti öz şəxsi çıxarları naminə ölkəmizin milli maraqlarını yenidən Rusiyaya qurban verir? Yox, əgər Azərbaycan iqtidarı belə bir riskli addım atmayıbsa, o halda Rusiya nə üçün hakimiyyətə yenidən dəstək verə bilər?
Doğrudur, bir sıra ekspertlər belə güman edirlər ki, əgər həqiqətən də ortada Moskvanın dəstəyi olacaqsa, deməli, ən azından İlham Əliyev növbəti dönəmdə Azərbaycanın Qərbə inteqrasiyasının önünə sipər çəkəcək. Çox güman ki, bundan sonra Azərbaycan hakimiyyətinin istər Avropa Birliyi, istər də NATO ilə əməkdaşlığı sahəsində çox ciddi durğunluq yaranacaq. O cümlədən, bir sıra iqtisadi layihələrin də Rusiyanın maraqları çərçivəsində həyata keçiriləcəyi istisna deyil.
Şübhəsiz ki, istənilən halda bütün bunları ABŞ başda olmaqla nüfuzlu Qərb ölkələri, beynəlxalq təşkilatlar heç də susqunluqla qarşılamayacaqlar. Çox güman ki, növbəti prezident seçkilərində Azərbaycan hakimiyyətinə qarşı ciddi basqılar olacaq. Lakin bu təzyiqlərin həlledici olacağına inam azdır. Ən azı ona görə ki, seçkiyə çox az vaxt qalmasına rəğmən, nə Azərbaycanda Qərbin hakimiyyəti dəyişmək marağı, nə də müxalifətlə ciddi əməkdaşlığı hiss olunmur. Bu baxımdan güman etmək olar ki, Qərb növbəti dəfə, eynən Ermənistanda olduğu kimi, demokratiyanı geopolitik, iqtisadi maraqlara qurban verəcək. Sözsüz ki, Azərbaycan hakimiyyətinin birmənalı olaraq Rusiyayönümlü siyasətə üz tutması Qərb üçün arzuedilən olmasa da, görünür, mövcud rejim bu məsələdə ABŞ və Avropa ölkələri ilə də anlaşma əldə edib. Əks halda, ABŞ Dövlət Departamentinin Demokratiya və İnsan Haqları üzrə müavini Tomas Melianın Azərbaycanda cızdığı «qırmızı xətt»i hakimiyyət belə asanlıqla keçə bilməzdi.
Əlbəttə, bütün hallarda pessimizmə qapılmaq olmaz. Hesab edirik ki, növbəti prezident seçkilərində Azərbaycan hakimiyyətinin hansısa ölkələrdən və xarici qüvvələrdən dəstək almasına baxmayaraq, xalqın mövqeyi həlledici olacaq. Əgər Azərbaycan xalqı bu rejimə «yox» deyəcəksə, güman etmirik ki, hakimiyyətin dəstək muqabilində xarici ölkələr qarşısında götürdüyü öhdəliklər və beynəlxalq qüvvələrə xərclədiyi pullar onu xilas edəcək.
Əslində indiki səraitdə Azərbaycan xalqının mövcud rejimə qarşı daha inamlı dirəniş göstərəcəyi gözləniləndir. O cümlədən, ölkə müxalifətinin də hakimiyyətin bu addımları qarşısında susqunluq nümayiş etdirəcəyini gözləmək olmaz. Çünki mövcud rejimin növbəti dəfə hakimiyyəti zəbt etməsi bu müxalifətin də sonu olar. Odur ki, bütün baş verənlər fonunda Azərbaycan müxalifətinin, real müxalif qüvvələrin nəhayət ki, bir araya gəlib eyni hədəf uğrunda mübarizə aparmaqdan və xalqın böyük əksəriyyətini təşkil edən narazı kütləni də bu istiqamətə yönləndirməkdən başqa çıxış yolu yoxdur…
Rəşad