Nazirin özəlləşdirdiyi təşkilatın analoqu olmayan kredit siyasəti

Ötən sayımızda zərərçəkmiş Kredit İttifaqının rəhbəri kimi KTN-nin şefi İsmət Abbasovun və onun yaxın adamı olan “İcraçı Kredit Agentliyi Bank Olmayan Kredit Təşkilatı” MMC - İKA-nın Direktoru Arif Əliyevin qanunsuz hərəkətləri barədə yazmışdıqsizə məlumat vermişdik. Hazırda İKA-nın analoqu olmayan kredit siyasəti barəsində Mərkəzi Bankın rəsmilərini və ictimaiyyəti məlumatlandırmaq istərdim. Qeyd etmək istərdim ki, İsmət Abbasovun göstərişi ilə İKA kredit verərkən aldığı “şapka”ları rəsmiləşdirib, hətta etdiyi əməllərdən çəkinməyərək bu barədə məlumatı nümayiş də etdirir. Belə ki, İKA-nın rəsmi saytında (http://ia-az.net/aze/ ) kənd təsərrüfatı sahəsinə verilən kreditlər haqqında aşağıda qeyd olunan məlumatlar öz əksini tapmışdır:
Məbləğ: 500 — 50.000 AZN
Müddət: 12 ay
Faiz dərəcəsi: 0%
Əvvəlcədən ödəniş: 50% və daha artıq
Ödəniş növü: aylıq annuitetlə (hər ay bərabər hissələrlə)
Komissiyalar: Kreditin verilməsinə görə — kredit məbləğinin 9.3%-i
Kreditin rəsmiləşdirilməsinə görə: kredit məbləğinin 0.5%-i
Nağdlaşdırma: 1% (min. 15 AZN)
Kənd təsərrüfatı sahəsinə güzəştli kreditlər verməkdənsə, İKA sıfır faiz dərəcəli kredit adı altında kredit sistemindən başı çıxmayan yoxsul kənd sakinlərini və kiçik sahibkarları aldadaraq onlardan ilkin balansla verilən məbləğin 21 faizi məbləğində əvvəlcədən pul alır. Əvvəlcədən ödənişin 50% və daha artıq olması nə deməkdir? Hansı banklarda və ya bank olmayan kredit təşkilatlarında pul kredit şəklində verilərkən müştərilərdən əvvəlcədən həmin məbləğin 50%-i geri alınır? Onu da qeyd edim ki, pulun 50%-ni əvvəlcədən geri almalarına baxmayaraq, həmin kredit məbləğinin 100%-ni nəzərdə tutaraq komissiyalar, kreditin rəsmiləşdirilməsinə və nağdlaşdırılmaya görə cəmi 10,8% məbləğində əlavə pul alırlar. Məsələn, 10000 manat məbləğində kredit alan müştəri 10,8%-1080 manat komissiya haqqını və 5000 manatı əvvəlcədən Təşkilata ödəməlidir. Əlində 3920 manat məbləğində kredit qalmasına baxmayaraq həmin müştəri 10000 manatın komissiya haqqını ödəyir, eyni zamanda 3920 manatı geri qaytarmaqdansa, ondan 5000 manat (10,8 %-i əlavə edərək) məbləğin geri qaytarılmasını tələb edirlər. Belə ki, İKA sıfır faiz dərəcəli kredit adı altında müştəriləri aldadaraq onlardan ilkin balansla əvvəlcədən ödənilməsi şərtilə 21,6 faiz məbləği mənimsəyir. Bəs niyə görə 0 faizlə verilən kreditlər deməklə əhalini aldadırlar? Yoxsa özlərini bu qədər savadlı və əhalini isə bisavad hesab edirlər? Buradan da görünür ki, onlar aldıqları “şapka”nı rəsmiləşdiriblər. Komissiyalar ilə nağdlaşdırma və kreditin rəsmiləşdirilməsi arasında nə fərq var ki, bunun üçün də müxtəlif adlar qoyaraq kasıb kənd sakinlərini fırıldaqcasına aldadırlar. Bu zamana qədər banklar tərəfindən istifadə olunan və bizim eşitdiyimiz komissiya terminini üç eyni məzmunlu terminlərə bölərək müştərilərdən müxtəlif faiz dərəcəli əlavə haqq toplayırlar. Görünür bu ideyanı onlara uzunmüddət Mərkəzi Bankda və Kənd Təsərrüfatının Kreditləşdirilməsi üzrə Dövlət Agentliyinin Direktoru vəzifəsində işləməsi ilə öyünən və hazırda Maliyyə Nazirliyində Dövlət Borclarının Qaytarılması şöbəsində çalışan və İsmət Abbasovun həmkarı, eyni zamanda İKA-nın Baş Direktoru Arif Əliyevin himayadarı olan deputat Əhməd Vəliyevin qardaşı Razim Vəliyev vermişdir.
İKA utanmadan öz strategiyasında 2015-ci ildə beynəlxalq donor təşkilatları ilə əməkdaşlıqdan bəhs edir. Bunlar hansı əməkdaşlıqdan bəhs edirlər? Halbuki, dünyanın ən böyük donor təşkilatı olan Dünya Bankı iki ildən çoxdur ki, bunlardan üz döndərmiş, layihənin saxlanmasını tələb etmiş və hətta İsmət Abbasovun özündən və çirkin əməllərindən Azərbaycanın rəsmi dairələrinə şikayət edərək tədbir görməyi tövsiyyə etmişdir. Belə ki, İKA Dünya Bankından alınan kreditləri tam büdcəyə geri qaytarmadan özlərinin gəlir əldə etməsi üçün istifadə edir, gələcəkdə isə bu borc hökumətin üzərində qalaraq Azərbaycan xalqı tərəfindən ödənilməlidir.
Bu növ yollarla Dünya Bankından alınan 18,8 milyon ABŞ Dolları məbləğini mənimsəyən, pulun kənd təsərrüfatı sahəsinin kreditləşməsi üçün nəzərdə tutulmasına baxamayaraq, istehlak kreditləri kimi istifadə edən, eyni zamanda qurumu qanunsuz yollarla özəlləşdirən və indi də onları Hökumət evindən çıxararaq izini itirmək istəyən Nazir indi də Aqro Bank yaratmaq niyyətindədir. Demək İsmət Abbasov İKA-nın Direktoru Arif Əliyev və Kənd Təsərrüfatı Kreditləri üzrə Dövlət Agentliyin Direktor müavini vəzifəsində çalışan Famil Rüstəmov kimi adamların əli ilə qabaqcadan 50% krediti geri alıb, yalandan 0%-lə vəd verib kasıb kənd sakinlərini yoxsul vəziyyətinə salmaq istəyir.
Ümumiyyətlə dövlətin büdcəsini talayan, beynəlxalq təşkilatlar qarşısında ölkəmizin nüfuzunu aşağı salan, kasıb fermerləri ölkədən didərgin salan, yaradılan Kredit İttifaqlarını və bu gün onlara Prezident İlham Əiliyevin dəstəyi ilə ölkənin müxtəlif layihələrinə cəlb olunan həmin Kredit İttifaqlarını müflis edən Nazir bu əməlləri ilə seçki qabağı kimə nə demək istəyir? Xalqamı, yoxsa dövlət rəsmilərinəmi meydan oxuyur?

Şamil