Xalqın səsləri üzərindən alver edənlərə kim hökm oxuyacaq?

gundemxeber.az Beynəlxalq Universitetin sabiq rektoru Elşad Abdullayevlə Sabir adına Kitabxananın keçmiş müdiri Sevinc Babayeva arasında gedən dialoq hələ yəqin uzun müddət siyasi gündəmin əsas mövzusu olacaq.. Biri o birini əmin edir ki, yeni formalaşan parlamentdə təmsil olunacaq, özü də Komissiya sədri olacaq. Həmin dialoqdan bəzi hissələri yenidən xatırlatmağa dəyər.
Sevinc Babayeva: «Mən özüm bilirsən niyə sakitəm? Ona görə ki, onun əsas işində Ramiz durur. «Vsyo», o dedi, qurtardı. Qorxma deyirəm sənə. «Vsyo», qorxma da... Sən «uje» onunla işləyirsən. Qorxma. Mənim yanımda pul verdi. Gözümlə gördüm ki, pulu qəbul elədi» -- deyə qarşı tərəfi əmin edir.
Bu, Fransada mühacirətdə yaşayan, sabiq rektor Elşad Abdullayevin yaydığı ilk video deyil. Sentyabrda o, deputat seçilməsi üçün apardığı sövdələşməylə bağlı videoyazılar yaymışdı. Orda deyilirdi ki, Elşad Abdullayev parlamentə düşmək üçün bir milyon dollar verməlidir. Həmin pulun Prezident Administrasiyasının rəhbəri Ramiz Mehdiyevə çatdırılacağı anlaşılırdı. Sözügedən videogörüntüdə də Sevinc Babayeva və deputat Gülər Əhmədovanın olduğu deyilən iki qadın iştirak edirdi. Bu video yayıldıqdan sonra dələduzluqla bağlı cinayət işi açılıb. Hakim Yeni Azərbaycan Partiyasından olan Gülər Əhmədova deputat mandatından imtina edib. Prezident Administrasiyasının rəhbəri Ramiz Mehdiyev deyilənləri böhtan adlandırıb.
Qayıdaq son videoya. Videoda söhbət 2005-ci il parlament seçkiləri zamanı Elşad Abdullayevlə eyni dairədən namizədliyini irəli sürmüş Müsavat Partiyasının üzvü Arzu Səmədbəylidən gedir. Başqa bir epizodda Gülər Əhmədovanın seçki rəqibi Eldar Namazova qalib gəlməsi üçün protokolların dəyişdirildiyindən söz açılır.
Sevinc Babayeva: «O (Gülər Əhmədova nəzərdə tutulur – Ş.B.), qapını bağladı. Ramiz müəllimə zəng elədi. Dedi ki, Azər mənə kömək eləmir. O da dedi ki, bir dəqiqə gözlə. Bunu qulağımla eşidirəm. Ramiz zəng etdi. Dedi mən bilmirəm, orada hər şeyi həll et. Polis gəldi məntəqələrin qabağına töküldü. Polislər Eldarın adamlarını vurdular. Polis Gülərin adamlarının birinə əl vurmadı. Qoçular gəlmişdi eee…».
Həqiqətən də 2005-ci il parlament seçkilərində səsvermə günü məlum olanda ki dairələrin əksəriyyətində müxalifət qalib gəlib, hakimiyyətin qərarı ilə ora polis, qoçu dəstələri tökdülər. Çalışdılar ki, müxalifətdən olan və müstəqil müşahidəçiləri, komissiya üzvlərini ordan uzaqlaşdırsınlar, protokolları əldən alsınlar. Hücumlar oldu, bıçaq çəkdilər, təhlükəli məqamlar yaşandı. Ancaq bu təzyiqlərə baxmayaraq, onlar bir çox məntəqələrin protokollarıni oğurlaya bilmədilər. Ona görə həmin axşam seçkiləri saxtalaşdırmaq mümkün olmadı. Əsas saxtakarlıq 2 gün sonra baş verdi. Bu işə daha sonra Avropa Məhkəməsində baxıldı. Azərbaycan hökuməti cərimələndi.
Yeri gəlmişkən, 2005-ci il parlament seçkilərindən sonra Azərbaycandan Avropa İnsan Haqları Məhkəməsinə 40-a yaxın müraciət göndərilib. Strasburq Məhkəməsi 11 şikayətçinin azad seçki hüququnun pozulduğunu tanıyıb... Azərbaycan hökuməti daha 7 nəfərin şikayətində göstərilən pozuntuları tanıdığından Avropa Məhkəməsi onları baxılan işlərin siyahısından çıxarıb. Beləliklə, 18 nəfərin seçki saxtakarlığı ilə üzləşdiyi təsdiqlənib. Bunlar isə, müşahidəçilərə görə, YAP-çılara ciddi rəqib sayılırdı: AXCP sədri Əli Kərimli, Müsavat başqanı İsa Qəmbər, onun müavini Arif Hacılı, Demokrat Partiyasının sədri Sərdar Cəlaloğlu, xalq artisti Flora Kərimova və başqaları var.
Hökumətin Avropa Məhkəməsinin qərarı ilə deputatlığa namizədlərə yüksək təzminat ödəməsi də faydasız oldu və növbəti parlament seçkilərinin gedişatına və nəticələrə təsir etmədi. Əksinə, 2010-cu il parlament seçkiləri daha pis vəziyyətdə keçdi və beynəlxalq qurumların qınaqları ilə üzləşdi. Hökumət Avropa Məhkəməsinin bircə qərarını yerinə yetirib: eks-namizədlərə təzminat ödəyib. «Amma seçkilərin saxtalaşdırılmasında əli olan seçki komissiyaları üzvlərini cəzalandırmayıb -- o qərardan çıxan nəticə budur. Seçkilərin dürüst keçirilməsi üçün ayrıca önəm daşıyan qanunvericilik və inzibati təcrübə dəyişməyib. Seçkilərin nəticələrinə də yenidən baxılmayıb və təkrar seçki keçirilməyib və ya müddəti nəzərə alaraq, həmin seçki dairələrindən deputat təyin olunmuşların mandatı ləğv edilməyib...».
Bəs son iki ayda ölkə mediasının və sosial şəbəkələrin müzakirə mövzusuna çevrilən videogörüntülərdən sonra vəziyyət dəyişə bilərmi? İstintaq onlardan necə yararlanmalıdır? Bu, böyük siyasi qalmaqaldır. Bu, siyasi sistemi, elitanı çatlada biləcək, ciddi ziddiyyət yaradacaq məsələdir. Bu işi edən hökumət dərhal istefaya getməlidir. Ancaq bu da mümkün deyil. Cinayət kimi yanaşsaq, hansı müstəntiqdən, hakimdən umaq bunu...
Respublika Prokurorluğundan əvvəlki videolarla bağlı istintaqın nə yerdə olduğunu öyrənmək cəhdləri sonuc vermədi. Yeni videonun cinayət işinə əlavə edilib-edilməyəcəyi məsələsi də, hələ ki, cavabsız qalıb.

Şahnaz Bəylərqızı