Yaxud, Biləcəridəki 284 saylı məktəbdə nə baş verir?

Ziyalı məfhumu özündə çox böyük dəyərləri hifz edən anlayışdır. Ziyalılıq aqilliyin və kamilliyin zirvəsinə ucalmaqdır. Əslində ziyalılıq ağır bir yükdür, lakin şərəflidir. Əslində ziyalılıq və korrupsiya heç bir məcraya sığmır. Əfsuslar olsun ki, korrupsiya bu gün Azərbaycan təhsilinin az qala ideologiyasına çevrilib. Korrupsioner - ən təhlükəli oğrudur. Yazıq o təhsilə ki, onun bir çox məktəblərinin direktorları korrupsionerdir. Korrupsionerlər də əlbəttə ki, ən təhlükəli oğrudurlar.
Təhsildəki korrupsiyada çox yazmışıq. Bu dəfəki söhbətimiz Binəqədi rayonunun Biləcəri qəsəbəsində yerləşən S.Abbasov adına 284 saylı məktəbin direktoru Təşkilat Əliyevdir. Bir vaxtlar adı çəkilən məktəb və onun direktoru ANS-in qəhrəmanına da çevrilmişdi. Oradakı rüşvətlə bağlı sujet yəqin ki, heç kimin yadından çıxmayıb. O zaman Təşkilat Əliyev bütün deyilənləri inkar etmişdi. Amma bu dəfə bizlər özümüz həmin məktəbə səyahət etdik. Orada baş verənlərin bir çoxunun özümüz şahidi olduq, bir çoxu haqqında isə danışıqlardan öyrəndik.
Öyrəndik ki, Təşkilat müəllimin rəhbərlik etdiyi məktəbin I sinfinə qəbul edilənlər xüsusi şərtlər daxilində qəbul edilirlər. Şagird “seçimi”nin jurisi də bəllidir, məzənnəsi də. Ən çox “şirinlik” verən ibtidai sinif müəllimin sinfinə varlı balaları toplanılır, az “şirinlik” verənlər isə çox zaman sinifsiz belə qalır. Əslində buranın müəllimləri də yaxşı dolanırlar. Onlardan bəziləri çox zaman ətin, toyuğun, yağın, yumurtanın bazardan son aldıqları tarixi belə unudurlar. Çünki valideynlər onları ərzaqla belə təmin edirlər. Mən hələ bayramları demirəm, bir çox müəllimlər hətta ad günlərində belə valideynlərinə pul yığdırır, sonra Binə bazarına qaçırlar.
Əslində məktəbdə baş verənlərlə tanış olduqda bizdə maraqlı suallar da yarandı. Təşkilat müəllim, bizlərə izah edə bilərsinizmi nədən kurs bitirmiş və ixtisasını dəyişmiş bəzi müəllimlər sizin sevimlinizə çevriliblər? Bu sevimli olmanın məzənnəsi nə qədərdir? Müəllimin öz övladının sinfində sinif rəhbəri olması nə qədər doğrudur? Bu, ibtidai sinif olsa, buna göz yummaq olar. Amma söhbət yuxarı sinifdən gedirsə əcəba bu haqda Təhsil Nazirliyinin səlahiyyətlilərinin fikirləri nədir? Görəsən nədən sizin tərəfinizdən seçilmiş müəllimlər yalnız özlərinin arzusu ilə, özləri istədikləri vaxtda məzuniyyətə çıxır, digərləri isə yox? Sizdə yaşı 65-i keçirənlər hansı kriteriyalara görə işdə saxlanılır? Burada savad,yoxsa pul rol oynayır?
Təşkilat müəllim, bizlərə cavab verə bilərsinizmi ki, sizə daha çox yaxınlığı ilə seçilən müəllimlər dərs saatlarının bölgüsündə daha çox imtiyaz qazanırlar? Başlıq etdiyiniz məktəbin kollektivinin sizə qarşı olan giley və narazılıqları sizi zərrə qədər də olsa narahat edirmi?
Doğrusu məktəbi gəzərkən 11-ci siniflərdə şagirdlərin qeybə çəkilməsi də gözümüzdən yayınmadı. Valideynlərlə söhbət zamanı öyrəndik ki, ibtidai sinif müəllimləri onları test keçirdikləri vərəqlər üçün yığdıqları pul ilə boğaza yığıblar. Fond, süpürgə pulundan danışmaq isə artıq köhnə dərdlərdəndir. Bayram günlərində istər ibtidai, istərsə də yuxarı siniflər üzrə sinif rəhbərləri şagirdlərdən direktor və onun müavinlərinə pul yığır, özləri üçün əlavə pul tələb edir, 10 manata artıq zad kağızı kimi baxırlar.
Ən maraqlı məqam isə eşitdiyimiz başqa bir məlumat oldu. Belə ki, deyilənə görə Biləcəri qəsəbəsindəki 284 saylı məktəbin direktoru Təşkilat Əliyev 8 Mart bayramı günü müəllimlərdən həyat yoldaşı və təhsil nazirliyindəki qadınlara hədiyyə almaq üçün pul tələb etmişdir. Doğrusu, bizlər bu xəbərə inanmadıq. Çünki məktəb direktorunun “Qadınlar bayrımı”ndan da qazanması bizə gülməli göründü.
Araşdırmalarımız zamanı məlum oldu ki, burada elə müəllimlər var ki, onlar yuxarı sinifdə dərs desələr də, yuxarı sinfin test banklarının cavablandırılmasında acizdirlər. Deyirlər ki, Təşkilat müəllim belə müəllimləri göz bəbəyi kimi qoruyur. Amma bizlər buna da inanmadıq. Fikirləşdik ki, bəlkə deyilənlərin səhv olmasını sübüt etmək üçün Təşkilat müəllimin bizlərin və Təhsil Nazirliyindən səlahiyyətli şəxslərin iştirakı ilə IX – XI siniflərdə ədəbiyyat, tarix, riyaziyyat və digər fənnləri tədris edən müəllimləri test sınaqlarından keçirsin? Bizlər həmin müəllimlərə test sualları verək, onlar da cavablandırsınlar. O zaman məktəb direktoru kimin haqlı olduğunu görər. Əlbəttə ki, bizlər bu sözləri öz sənətinə və fənninə hörmət edib şagirdlərə bilik öyrədən müəllimlərə aid etmirik. Amma IX – XI siniflərə dərs deyən müəllimlər içərisində test edə bilməyən müəllimlər həqiqətən də var.
Bizlər adı çəkilən məktəbə nə uşaq qəbulunun məzənnəsi, nə də mərkəzləşdirilmiş test imtahanlarının özbaşınalıqları, nə müxtəlif adlarla şagirdlərdən yığılan pullar, nə sinif rəhbərlərinin sinif götürən zaman məktəb direktoruna verdikləri bəxşiş, nə satılan test kitabçaları, nə də gündəliklər haqqında danışmaq istəyirik. Şəxsən heç inana bilmirik ki, Təşkilat müəllim müəllimlərin repetitorluğundan da onlardan faiz tələb etsin.
Amma, nə deyirsiniz deyin, bizləri bu məktəb və onun direktoru ilə bağlı bir çox suallara cavab maraqlandırır. Təşkilat müəllim, əcəba bir vaxtlar məktəb “təmiri” adı altında apardığınız pulyığımını sizə Təhsil Nazirliyi, eləcə də Bakı şəhər Təhsil İdarəsi, yaxud hansısa səlahiyyətli orqan vermişdimi? Əgər belə deyilsə, bu üsulu hər il tətbiq etməyinizin adının nə olduğunu deyə bilərsinizmi?
Sonra deyirlər ki, siz məktəbdə çalışan təsərrüfat işçilərindən tutmuş müəllimlərindən hər nəfərdən aylıq olaraq pul almağınızı hansı məqsəd və məramla bu günədək həyata keçirirsiniz? Axı sizin hər şeyiniz var. Direktor müavini işləyəndə əgər mavi “Jiquli”niz vardısa, indi xarici markalı maşının sahibisiniz.
Təşkilat müəllim, sizin qardaşınızla məktəbin və buranın müəllimlərinin əlaqəsi nədir? Məktəbdəki “ikinci direktor” bundan xəbərdardırmı?
Bizlər sizə ünvanlanan cavabsız suallara burada hələlik ki, nöqtə qoyuruq. Əslində biz bu sualların cavablarını bilirik. Cavabları isə sizinlə birgə Təhsil Nazirliyinin səlahiyyətlilərindən gözləyirik.
Sunay Həsənova