Gözəllik salonu bizi həm də xəstələndirə bilər. Belə xidmət mərkəzlərində sanitariya qaydalarına riayət olunmaması QİÇS, Hepatit C kimi xəstəliklərin yayılmasında vasitəçi rolunu oynayır.

Standartlar nə deyir?

Standartlaşdırma, Metrologiya və Patent üzrə Dövlət Komitəsi 2 oktyabr 2013-cü ildə “Məişət xidmətləri. Bərbərxana xidmətləri. Ümumi texniki tələblər” adlı dövlət standartlarını təsdiqləyib. Sənədə əsasən, bərbərxana xidmətləri üç cür təsnif olunur: ən azı bir xidmət göstərən adi bərbərxanalar, ən azı iki xidmət göstərən bərbərxana salonları və üç və daha çox xidmət göstərən lüks gözəllik salonları.

Mövcud standartlara görə, lüks salonlar xidmət göstərməklə yanaşı, kosmetika və ətriyyat satışını da həyata keçirə bilər. Digər iki bərbərxana xidməti üçün bu hüquq tanınmır. Bu standartların tətbiqində məqsəd gözəllik salonlarında xidmətlərin təşkilinə dair tələbləri müəyyənləşdirməkdir. Sənəddə bu sahibkarlıq növü çərçivəsində müştərilərə aşağıdakı xidmətlərin göstərilməsi qeyd olunur:

saç kəsilməsi;

üzün qırxılması;

dərinin təmizlənməsi;

dərinin masaj edilməsi;

manikür və pedikür;

pariklərin qoyulması.

Standartlara görə, sahibkarlar bu fəaliyyəti həm stasionar qaydada, yəni bilavasitə özlərinə məxsus xüsusi təşkil olunmuş binalarda, həm də səyyar formada, yəni müştərilərin sifarişi əsasında onların təklif etdiyi yerlərdə göstərə bilər.

Sənəddə gözəllik salonu biznesiylə məşğul olan sahibkarlar üçün təhlükəsizlik və ekoloji tələblər də müəyyən edilib. Məsələn, təhlükəsizlik tələblərinə görə, gözəllik salonlarında vaxtı ötmüş materiallardan, sertifikatsız avadanlıqlardan istifadə qadağandır. Yaxud qüvvədə olan ekoloji standartlara əsasən, gözəllik salonları normativlərə uyğun isitmə və havalandırma sisteminə malik olmalı, su və kanalizasiya şəbəkəsinə qoşulmalıdır.

Gözəllik salonlarının sahibləri ilə söhbətlər onu deməyə əsas verir ki, bu sahədə əsas iki problem var: 1. Sahibkarlar və xidmət göstərən şəxslər standartlar barədə məlumatsızdır; 2. Sterilizə və dezinfeksiya normalarına tam əməl olunması həddindən artıq baha başa gəlir və bu halda salon xeyli ziyana düşür.

Söhbət apardığımız sahibkarlar qeyd edir ki, dezinfeksiya üçün alətlər, mikrobları öldürən lampalar, mayelər bahadır. Həmçinin dezinfeksiya vasitələrinin istifadə müddəti var.

Gözəllik salonlarında tez-tez istifadə edilən biqudilər, örtüklər və saçların kimyəvi burulması üçün torlar sabunlu suda yuyulmalıdır. Daraqların, şotkaların, saç kəsmək üçün nəzərdə tutulmuş qayçıların da sabunlu su ilə təmizlənməsi, bir neçə saat ultrabənövşəyi şüa buraxan qutuda saxlanması vacibdir. Kosmetik alətlər sabunlu su ilə yuyulmalı və həmin qutuda saxlanmalıdır. Elektrodlar, fizioterapiya avadanlıqları və alətləri spirtlə təmizlənməlidir. Dərini zədələyə biləcək manipulyasiya alətləri (manikür, pedikür, üzün təmizlənməsi və digər kosmetik xidmətlərin göstərilməsində istifadə olunan alətlər) dezinfeksiya olunmalı, sterilizə edilməli və bu, hər müştəri ilə iş başa çatdıqda təkrarlanmalıdır. Yəni onlar suya qoyulmalı, axar su ilə yuyulmalı və sterilizə edilməlidir. Ən yaxşısı, birdəfəlik alətlərdən istifadədir. Amma onların keyfiyyəti uzunmüddətli alətlər qədər olmur.

Cərimələr və sanksiyalar

Respublika Gigiyena və Epidemiologiya Mərkəzinin sanitariya şöbəsinin müdiri Ziyəddin Kazımov mediaya açıqlamasında bildirib ki, Bakının gözəllik salonları və bərbərxanalarında mütəmadi olaraq monitorinqlər aparılır, nəticədə bir sıra pozuntular üzə çıxır: “Məsələn, təcrübəli ustaların yanında gənc şagirdlərin olduğunu tez-tez görürük. Onların elementar tibbi baxışdan keçməsinə heç kim nəzarət etmir”.

Ziyəddin Kazımovun sözlərinə görə, bu gün salonlardakı əsas problem gigiyena normalarına əməl olunmamasıdır. Bu, hələ də hepatit, QİÇS, müxtəlif dəri xəstəliklərinə yoluxma və pedikulez (başqa sözlə, bitlər) hallarının yayılmasına imkan verir. Bunun üçün daim xüsusi sterilizə olunmuş vasitələrdən istifadə edilməlidir. Salonların əksərində dezinfeksiyanın aparılması üçün lazımi vasitələr olsa da, işçilər və gənc şagirdlərin çoxu onlardan istifadə qaydalarını bilmir. Bu, onların özlərinin də müxtəlif xəstəliklərə yoluxma riskini artırır.

Gözəllik salonlarının sayı həddindən artıq olduğundan, onlarda aylıq monitorinqlərin aparılması çətindir. Amma gigiyena qaydalarını kobud şəkildə pozan bir neçə salon artıq üzə çıxarılıb. Onlardan səkkizi qapadılıb. Belə salonların rəhbərlərinə qarşı sanksiyalar və cərimələr tətbiq olunur.

Təcrübə göstərir ki, təmizliyə riayət olunmaması bir müddət heç bir problem yaratmasa da, uzun perspektivdə ciddi ziyanla sonuclana bilər. Sanitar qaydaları pozan salonlara ən azı müştəri bir də getməyəcək.

Çıxış yolu

İqtisadi Təşəbbüslərə Yardım İctimai Birliyinin eksperti Rövşən Ağayevin dediyinə görə, gözəllik salonlarının sahibləri ilə müsahibələrdən aydın olur ki, onlar texniki tələblərdən və qanunvericilik normalarından, demək olar, tam xəbərsizdir: “Halbuki, məsələn, qanunvericilik bu sahədə çalışanların ildə azı 2 dəfə tibbi baxışdan keçməsini tələb edir, onların yalnız sertifikatlaşdırılmış avadanlıqlardan və kosmetoloji məhsullardan istifadəsinə icazə verir. İstifadə olunan avadanlıq və cihazlar ultrabənövşəyi şüalar buraxan xüsusi aparatlar vasitəsilə dezinfeksiya olunmalıdır.

Gözəllik salonu və bərbərxana xidməti biznesi ilə bağlı mühitin sağlamlaşdırılması üçün sanitar-epidemioloji nəzarət, monitorinqlərin keçirilməsi istiqamətində ayrıca qaydaların hazırlanmasına, sahibkarların həmin qaydalar haqda müfəssəl məlumatlandırılmasına ehtiyac var”.
Bəkir Nərimanoğlu