Böyük bir xənadənın başı üzərində ölüm kabusu

Osmanlının saray həyatı kitab və seriallara mövzu olduqdan sonra sultanların ölümləri də maraq doğurmağa başladı. Araşdırmalar Osmanlı sultanlarının bir çoxunun ölümünün sirli olduğunu göstərir. Osmanlı imperiyasının banisi Osman Qazi 1326-cı ildə ürək çatışmazlığından vəfat edib. Şəhid olan yeganə sultan isə 1-ci Murad olub. 1389-cu ildə Birinci Kosova müharibəsinin sonunda serb kralı Lazarın kürəkəni Miloş Obroneviç tərəfindən öldürülüb. Miloş padşahın hüzuruna çıxdığı an gizlətdiyi xəncərlə Birinci Muradı öldürüb.

İntihar - sultanların ölüm yolu

2-ci Orxan Qazi zəhərlə intihar edib. Yıldırım Bəyazid Osmanli sultanları arasında ən yaxşı komandirlərdən biri kimi tanınıb. 1402-ci ildə Ankara savaşında Teymura əsir düşən Yıldırım Bəyazid üzləşdiyi durumla barışa bilməyib. Buna görə də üzüyünün qaşında saxladığı zəhəri içərək 1403-cü ilin 8 martında intihar edib.

Baş ağrısı da öldürür

II Murad 1451-ci ildə şiddətli baş ağrısı səbəbiylə yatağa düşərək üç gün sonra vəfat edib. Ölüm səbəbi kimi beyinə qan sızma və ya beyindəki şiş göstərilir. Sultanlar arasında ən sirli ölüm isə Fateh Sultan Mehmedin ölümüdür. O, 1481-ci ilin mayında Misirə səfərə çıxıb. Gəbzə yaxınlığında xəstələnib və sarayın baş həkimi onu müalicə etməyi bacarmadığından keçmiş baş həkim Yaqub Paşa çağırılıb. Ancaq onun da sultana faydası olmayıb. Komaya düşən sultan mayın 31-də vəfat edib. İndiyə qədər sultanın zəhərlənərək öldürüldüyü təxmin edilir.
II Bəyazid 1512-ci ildə əsgərlərin üsyanı sonucunda oğlu Yavuz Sultan Səlimin lehinə taxtdan əl çəkib. Ömrünün sonuna qədər yaşamağı düşündüyü Dimetokaya gedərkən yolda ölüb. Belə güman edilir ki, Yavuz gələcəkdə atasının yenidən taxta çıxmaq istəyinin qarşısını almaq üçün onu zəhərləyib.
Qanuni Sultan Süleyman 1566-cı ilin sentyabrın 6-da beyninə qan sızmasından ölüb.
II Səlim 1574-cü ilin dekabrda hamamda yıxılaraq sinə boşluğunda meydana gələn qanama səbəbindən dünyasını dəyişib.

Falçının öldürdüyü sultan

II Mehmed 1603-cü ildə saraya dönərkən bir falçı ilə qarşılaşıb. Falçı ona 56 gün sonra baş verəcək qəzadan qurtulmayacağını bildirib. Padşah yemək-içməkdən kəsilib və 22 dekabrda ürək çatışmazlığından vəfat edib. 15-ci Osmanlı sultanı olan Mustafa 1639-cu ilin yanvarında ölüb. “Dəli” padşah ləqəbi alan Sultan Mustafa 1623-cü ildə taxtdan salınıb. Onun ölümünün detalları o qədər də açıqlanmır.
II Osman Osmanlı tarixində üsyan nəticəsində öldürülən ilk padşah kimi anılır. Sədrəzəm Davud Paşa və yanındakılar gənc padşahı kəməndlə boğaraq öldürüblər.
IV Muradın ölümü ilə bağlı iki iddia var. Qərb mənbələri onun serrozdan, Osmanlı qaynaqları isə başqa bir xəstəlikdən öldüyünü bildirir. Bu hadisə isə 1640-cı ildə olub.

Prostat xərçəngi sultanları əsir alıb

Yavuz Sultan Səlim 1520-ci il sentyabrın 22-də xərçəngdən vəfat edib. I Murad 1595-ci il 15 yanvarında prostat xərçəngindən dünyasını dəyişib.

Qadın qurbanı olan sutan

Sultan İbrahimin də adı öldürülən padşahlar sırasındadır. O, 1648-ci il avqustunda taxtdan salınaraq yerinə kiçik yaşlı oğlu Mehmet gətirilib. Sultanı isə bir otaqda 10 gün bağlı saxlayıblar. Onun fəryadlarının bütün saray eşidirdi. Sultanı yenidən taxta çıxarmağa çalışanların sayı artdıqca Kösəm Sultanın tapşırığı ilə o, boğularaq öldürülüb.
II Süleyman 40 il sarayda həbs həyatı yaşadıqdan sonra 1691-ci ildə taxta çıxıb. Cəmi 4 il sultanlıq edib və 1695-ci ildə böyrək çatışmazlığından ölüb.
IV Mehmet 1687-ci ildə taxtdan salındıqdan sonra 4 il həbsdə olub. Sətəlcəmə yaxalanıb və 1693-cü il 4 yanvarında dünyasını dəyişib.
II Mustafa 1703-cü ildə üsyan nəticəsində taxtdan salınıb. Bu hadisə ona çox pis təsir edib. Xərçəngə tutulan sultan elə həmin il prostat xərçəngindən ölüb.
III Əhməd əyləncələri ilə məşhur “Lalə Dönəmi”nin padşahı olub. O, 1730-cu ildə üsyan nəticəsində taxtdan salınıb. Uzun illər Topqapı sarayında həbs edilib. Şəkər xəstəliyinə tutulub və 1736-cı ildə ölüb.

Atdan yıxılaraq öldü

I Mahmud 21 il padşahlıq edib. 1754-cü ildə cümə namazından çıxıb saraya dönərkən atdan yıxılıb və beyin qanaması keçirərək vəfat edib.
I Əbdülhəmid Osmanlı-Rus savaşında “Anapa” qalasının rusların əlinə keçməsi xəbərinə dözə bilməyib. Eşitdiyi xəbərdən beyin qanaması keçirib və 1789-cu il 7 apreldə vəfat edib.

Eyni taleli fərqli sultanlar

II Səlimin adı Osmanlı sarayının yenilikçi sultanı kimi anılır. O, 1807-ci ildə üsyan nəticəsində taxtdan salınıb və yerinə 4-cü Mustafa gətirilib. Sarayda həbs edilən padşahı təkrar taxta çıxarmaq istəyən “Nizamı Cədit” (yeni düzən) tərəfdarları toplaşıb. Mustafa Paşa bir orduyla İstanbula gələrək Sultan Səlimi təkrar taxta çıxarmağa təşəbbüs edib. Ancaq tədbirli davranmadığından Dördüncü Mustafanın tərəfdarları 1808-ci ildə Üçüncü Selimi öldürüblər.
IV Mustafa özü də eyni aqibəti yaşayıb. İkinci Mahmud onu 1808-ci ildə boğdurub.

Vərəm - sultan xəstəliyi

II Mahmud isə vərəm xəstəliyindən müalicə olunmaq üçün 1839-cu ildə bacısı Əsma Sultanın Çamlıcadakı köşkünə gedib. Ancaq elə orada 54 yaşında vefat edib.
Əbdülməcid Osmanlı tarixinə yeni dönəm başladan sultan kimi düşüb. O, 1861-ci ildə atası İkinci Mahmud kimi vərəmdən ölüb. Sultan Əbdüləziz 1861-1876-ci illərdə padşahlıq edib. O, Osmanlıda ölümü ən çox mübahisə doğuran sultan olub. Taxtdan endirildikdən bir neçə gün sonra Fəriye sarayında biləkləri kəsilmiş şəkildə tapılıb. Sultanın intihar etdiyi bildirilsə də, onun öldürülmüş olması ehtimalı daha qüvvətlidir.
V Murad ən az padşahlıq edən sultan olub. Şəkər xəstəsi olan sultan 1904-cü ilin avqustunda ölüb.
II Əbdülhəmid isə 76 yaşında vəfat edib. Ölümünün səbəbi isə sətəlcəm xəstəliyinin vərəmə çevrilməsi olub.
V Mehmedin də ölüm səbəbi şəkər xəstəliyi olub. 1909-cu ildə bu xəstəliyə tutulan sultan 1918-ci ildə vəfat edib.
V Mehmed son Osmanlı padşahı olub. 1918-1926-ci illərdə taxtda oturan sultan həmin il mayın 16-da ürək çatışmazlığından ölüb.
Elnarə Əlosmanqızı