Klassik Xalq Cəbhəsi Partiyasının (KXCP) sədri Mirmahmud Mirəlioğlunun Avropa. info-ya müsahibəsi
- Mirmahmud bəy, aprelin 2-sən Qarabağ cəbhəsində şiddətli döyüşlər baş verdi və Azərbaycan Ordusu bir neçə strateji yüksəkliyi erməni işğalından azad elədi. Bu əməliyyatlar Qarabağ münaqişəsinin həllində Azərbaycanın xeyrinə dönüş yarada bilərmi? Proseslərin bundan sonrakı inkişafını necə proqnozlaşdırırsınız?
- Bu əməliyyatlar problemin həlli ilə bağlı Azərbaycanın etməli olduğu və edə biləcəklərinin ilk müsbət testi oldu. Azərbaycan dünyaya göstərdi ki, o öz torpaqlarını işğaldan azad etməlidir və edə bilər. 1994-cü ildən başlayan, Azərbaycana heç bir xeyri olmayan, bütün cəhətləri ilə Azərbaycan əleyhinə işləyən atəşkəs rejiminin nə qədər əhəmiyyətsiz olduğu təsdiqləndi. Azərbaycanın xeyrinə artıq dönüş yaradıldı. İllər uzunu “sülh və ya hərb yolu” ilə problemin həll olunması dilemması qarşısında qoyulan Azərbaycan cəmiyyəti məsələnin müharibə yolundan başqa həll yolu olmadığının şahidi oldu. Azərbaycan öz ərazisində antiterror əməliyyatı aparmalı idi. Biz, 9 il qabaq Azərbaycan hakimiyyətinə Qarabağda antiterror əməliyyatı aparmaq üçün təkliflər paketi təqdim elədik. Bakıdakı ABŞ böyük elçiliyinin göstərdiyi maraq qədər Azərbaycan höküməti bu paketə maraq göstərmədi . Ozamankı ABŞ-ın Azərbaycandakı səfiri Demokratiya Uğrunda İttifaqın “Qarabağda anti terror əməliyyatı” təklifılər paketini öyrənmək üçün iki dəfə görüş keçirdi.
Biz bu döyüşlərdən sonra dayanmamalıydıq. Başladığımız döyüşləri başa çatdırmalıydıq. İşğalçıların maşa kimi istifadə etdikləri erməniləri müqəddəs torpaqlarımızdan təmizləməliydik. Beynəlxalq qanunlar, BMT TŞ-nin 4 qətnaməsi bizim ən böyük silahımız idi. Biz Azərbaycan əsgərinin qanıyla azad etdiyi və edəcək torpaqlarımızı diplomatik gediş və beynəlxalq qanunlarla müdafiə etməyi də bacarmalıyıq.
Torpaqlarımızın işğaldan azad olunmasını ordumuz təmim edirdi. İndiyə qədərki bütün müzakirələr, sammitlər, variantlar bu gün yenidən gündəmə gəlsə də, proseslərin inkişafı ordumuzun qələbəsindən asılıdır. Problemin sülh yolu ilə həlli də, yalnız torpaqların bizm ordumuz tərəfindən azad olunmasından keçir. Sülh Azərbaycan əsgərinin silahı ilə gəlməlidir. Reallaşacaq qəti və son qələbə də bizimdir! Bunu dost da, düşmən də bilməlidir. Və biz qalib gələcəyik!
- Mirmahmud bəy, ötən ilin parlament seçkiləri öncəsi iqtidar – müxalifət dialoqu dayandırıldı. Bu dialoqun yenidən bərpa olunması üçün nələr tələb olunur. Sizcə, iqtidar – müxalifət dialoqunun əsas mövzusu nə olmalıdır?
- Bu dialoq deyil, görüş idi. Hakimiyyət görüşü dialoq adlandırsa da, özü görüşə ehtiyac duymadı. Birincisi, hakimiyyətin istəyi tələb olunur. Hakimiyyət görüşü istəmir. İqtidar müxalifət görüşünün əsas mövzusunu Azərbaycan ordusu müəyyənləşdirsə də, Azərbaycan hakimiyyəti reallaşdırmadı. Bu gün Azərbaycan hakimiyyətinin ideoloqları fərqində olmalıdırlar ki, Vətən, Torpaq, Dövlət, Bayraq uğrunda mübarizəyə qalxan bütöv bir cəmiyyətin mübarizəsi də bu olmalıdır. Lakin görünən budur ki, rüşvət və korrupsiya bü müqqədəs mübarizənin müzakirəsini də arxa plana qoyur.
- Uzun illərdir ki, müxalifət partiyaları seçkilərdən öncə bir araya gəlir, seçkilərdən sonra isə bu birliklər dağılır. Bəlkə bu birliklərin dağılmasının səbəbi vahid ideoloji əsasların olmamasıdır. Yoxsa, başqa səbəblər də var?
- Dünyada da belə təcrübələr var. Vahid ideoloji əsasların olmaması, ümumimilli birlikdən, torpaq və vətən birliyindən xeyli asılıdır. Postsovet məkanına daxil olan Azərbaycanda başqa səbəblər də var; rüs və fars xidmətində duranlar, kommunist qafalılar, antidemolratik adamlar nə qədər aparıcı olacaqlarsa, bu belə də davam edəcək.
- Bir müddət öncə müxalifət partiyalarının Anti – böhran Koolisiyası yaradılıb. Lakin AXCP və Müsavat bu qurumdan kənardadır. Bu partiyaların qurumda fəaliyyət göstərməməsi hansı səbəblərdən qaynaqlanır?
- Bu sualalın doğru və obyektiv cavabı adını çəkdiyiniz partiyaların özündədir. Böhrana qarşı, demokratiya, azadlıq və insan haqları uğrunda mübarizə aparanların bir yerdə olması çox vacibdir. Amma hökm deyil. Hər kəs, bu və digər istiqamətdə fəaliyyətini özü müəyyənləşdirir və mübarizəsini özü aparır.
- Adətən, seçkilər başa çatan kimi siyasi partiyalar yeni seçkilərə hazırlaşır. KXCP növbəti prezident seçkilərinə təkbaşına getmək fikrindədi, yoxsa prezidentliyə vahid namizəd məsələsini əsas prioritet hesab edir?
- Seçkiyə bir xeyli var. 2013-cü il seçkisi tarixə qovuşdu və bu seçkidə müxalifətin vahid namizəd taktikası özünü nə qədər doğrultdusa, hər kəs gördü. Vahid namizəd məsələsi son prezident seçklilərində əslində, müxalifətin namizədinin olmamasına hesablanmış bir gediş idi. Real namizədlərin bir – birinə güzəştə getmək niyyətləri və qərarları olmadığına görə bu taktikanı seçdilər.
Siyasi partiyanın əsas məqsədi, seçkilərdə öz adı və namizədi ilə iştirak etməsi olmlıdır. Bizim iştirakımız da, zamanın şərtlərinin diktəsindən asılı idi. Növbəti prezident seçkiləri ilə bağlı hansı variantın əsas olması seçki ərəfəsində bir daha müəyyənləşəcək. İndiki mövqeyimiz budur.
- İllər uzunu müxalifət düşərgəsində belə bir stereotip formalaşıb. Müxalifət partiyasından çıxan, yaxud siyasi mənsubiyyətini dəyişən şəxslərə “satqın” damğası vurulur. Bu tendensiya niyə müxalifət partiyalarında bu qədər geniş yayılıb? Axı partiyaya üzv olan şəxslər bu təşkilatlara üzv olanda öhdəlik götürməyiblər ki, ömürlük bu partiyaya üzv kimi qalacaqlar...
- Bu, o qədər geniş yayılmayıb. Amma özlərinin satqın damğasını başqalarına vurmaq istəyənlər belə addım atırlar. Bu metoddan istifadə edənlər daha çox göndərişlə, sifarişlə işləyənlərdir. Sanki bununla da, öz tərcümeyi - hallarını dəyişirlər.
Adətən millətçi təşklilatlar, öz ideyalarını yürütmək və genişləndirmək üçün ümumi razılaşdırılmış qaydalar müəyyənləşdirirlər. Həmin qaydalar əsasında da bütün sol- kommunist, liberal, sosial demokrat yönümlü təşkilatlarda millətçilər yetişdirirlər. Bunun üçün onlar məktəb rolunu oynayırlar. Türkiyə Cümnhüriyyətində bütün siyasi partiyalarda aparıcı millətçi kadrlar, şəxslər var. Azərbaycan təcrübəsində isə siyasi partiyalara – “gələnləri öyüm, gedənləri söyüm” təcrübəsi var. Bu da siyasətin qara səhifəsidir. Azərbaycanda siyasət çox gəncdir, gəncliyin də belə səhfləri olur. Təəssüf ki, bu var, amma inanıram, gələcəkdə olmayacaq.
Sorğu
Yeni dizaynımız necədir?