Qəbələ sakini DSMF-ni məhkəməyə verdi

Qəbələ rayon sakini Əfqan Haşımov sovet dövründə işlədiyi vaxt stajının pensiyasına əlavə edilməməsindən şikayətçidir. O, bununla bağlı Şəki İnzibаti-İqtisаdi Məhkəməsinə müraciət edib. Qeyd edib ki, Dövlət Sosial Müdafiə Fondu Qəbələ rayon şöbəsinə qarşı Dövlət Sosial Müdafiə Fondunun Qəbələ rayon şöbəsinin pensiya təyin edən komissiyasının 1 fevral 2016-cı il tarixli 068 nömrəli qərarının ləğv edilməlidir.

Şikayətçi bildirib ki, 1992-2013-cü illərdə Rusiya Federsiyasına məxsus hərbi hissədə işlədiyi müddətin və əlavə olaraq 1984-1989-cu illərdə əyani ali təhsil aldığı illərin ümumi iş stajına daxil edilməsi öhdəliyinin Dövlət Sosial Müdafiə Fondu Qəbələ rayon şöbəsinin üzərinə qoyulması istəyib.

İddiaçının bildirdiyinə görə, əlilliyə görə pensiya təyin edilməsi üçün DSMF-in Qəbələ rayon şöbəsinə müraciət edib: “Lakin şöbə əlilliyə görə pensiya təyin edilməsi üçün 12 il 4 ay sığorta stajının çatışmadığını əsas gətirərək mənə əlilliyə görə pensiya təyin edilməsindən imtina edib. DSMF-in Qəbələ rayon şöbəsi mənim 1992-ci ildən 2013-cü ilədək Rusiya Federasiyasına məxsus olan hərbi hissədə işlədiyi illərinin sosial sığorta stajına əlavə edilməsindən imtina edib. Səbəb olaraq həmin hərbi hissənin Dövlət Sosial Müdafiə Fonduna olan məcburi dövlət sosial sığorta borcunun ödəmədiyini bildirib”.

Bundan əlavə, iddiaçı cavabdeh DSMF-in Qəbələ rayon şöbəsinə müraciət edərək, 1984-cü il tarixdən 1989-cu il tarixədək Azərbaycan Politexnik İnstitutunda əyani təhsil aldığı müddətin sosial sığorta stajına daxil edilməsini xahiş edib: “Lakin fond bundan da imtina edib. Hesab edirəm ki, hər iki imtina əsassızdır”.

Şəki İnzibаti-İqtisаdi Məhkəməsi qərаrı ilə Əfqan Haşımovun iddiа tələbi təmin edilib. Qərara görə, Dövlət Sosial Müdafiə Fondunun Qəbələ rayon şöbəsinin pensiya təyin edən komissiyasının 1 fevral 2016-cı il tarixli 068 nömrəli qərarı ləğv edilib. Cavabdeh Dövlət Sosial Müdafiə Fondu Qəbələ rayon şöbəsinin üzərinə iddiaçının 1 yanvar 1992-ci il tarixdən Rusiya Federsiyasına məxsus hərbi hissədə iş dövrünün və 1984-1989-cu illərdə təhsil aldığı illərin ümumi iş stajına daxil edilməsi öhdəliyinin qoyulması qərara alınıb.

Həmin qərardan Dövlət Sosial Müdafiə Fondunun Qəbələ rayon şöbəsi аpelyаsiyа şikаyəti verib. Həmin şikayət araşdırılması üçün Şəki Apelyasiya Məhkəməsinə göndərilib.

Dövlət Sosial Müdafiə Fondunun Qəbələ rayon şöbəsinin nümayəndəsi Orxan İskəndərli bildirib ki, birinci instаnsiyа məhkəməsinin qərаrı ləğv edilməli və iddia tələbi təmin edilməməsi barədə yeni qərar qəbul edilməlidir.

Cavabdehin nümayəndəsi şikаyət belə əsаslаndırıb ki, “Əmək pensiyaları haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununun 1.0.2; 2.2; 12; 13; 21.1 və 23-cü maddələrinə uyğun olaraq, Əfqan Haşımovun pensiya hüququ müəyyən olunarkən 1 yanvar 1992-ci il tarixədək keçmiş SSRİ ərazisində iş müddəti nəzərə alınmaqla 4 il 5 ay 23 gün sığorta stajı təsdiq olunub: “Lakin, 1 yanvar 1992-ci ildən sonrakı dövr üzrə əmək fəaliyyəti Rusiya Federasiyasına məxsus hüquqi subyektdə olub və həmin dövrdə Əfqan Haşımovun qazandığı əməkhaqqından Azərbaycan Respublikası Dövlət Sosial Müdafiə Fonduna məcburi dövlət sosial sığorta haqları ödənilməyib. “Qanun”un 21-ci maddəsinə əsasən, qanunvericiliklə müəyyən olunmuş qaydada məcburi dövlət sosial sığorta haqlarının ödənilməsi şərti ilə mülkiyyət formasından, əmək fəaliyyətinin xarakterindən və müddətindən asılı olmayaraq, idarə, təşkilatlarda əmək müqaviləsi əsasında işləyənlərin fəaliyyət müddəti sığorta stajına daxil edilir. Eyni zamanda, həmin qanunun 23.1-ci maddəsində vətəndaşların başqa dövlətlərin ərazisində iş dövrünün Azərbaycan Respublikasının tərəfdar çıxdığı beynəlxalq müqavilələrdə başqa hal nəzərdə tutulmayıbsa, müvafiq icra hakimiyyəti orqanına məcburi dövlət sosial sığorta haqları ödənildikdə sığorta stajına daxil edilməsi nəzərdə tutulub”.

Nümayəndə qeyd edib ki, Əfqan Həşimovun işlədiyi hərbi hissə Azərbaycan Respublikasının ərazisində fəaliyyət göstərsə də, Azərbaycan Respublikası Dövlət Sosial Müdafiə Fonduna hər-hansı məcburi dövlət sosial sığorta haqları ödəməyib və Azərbaycan Respublikası ilə Rusiya Federasiyası arasında pensiya sahəsində əməkdaşlıq, bir dövlətin ərazisindəki iş dövrünün digər dövlətdə tanınması barədə hər-hansı müqavilə mövcud deyil: “Həmçinin “Sosial sığorta haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununda məcburi dövlət sosial sığorta haqları qismində əməkhaqqının 22%-i həcmində məbləğin işəgötürən müəssisə tərəfindən, 3%-i həcmində məbləğin isə, işçiyə verilən əməkhaqqından tutularaq ödənilməsi nəzərdə tutulub”.

Orxan İskəndərli bildirib ki, Dövlət Sosial Müdafiə Fonduna ödənilməli olan 22 % əməkhaqqı fonduna üstəlik işəgötürən müəssisə tərəfindən ödənilməməklə bərabər, Əfqan Haşımovun aldığı əməkhaqqından tutularaq ödənilməli olan 3% məcburi dövlət sosial sığorta haqları da ödənilməyib. Onun sözlərinə görə, qanunun 23.2-ci maddəsinə əsasən isə, 1992-ci ilin yanvarın 1-dək keçmiş SSRİ-nin ərazisində qazanılmış əmək stajı bu maddədə göstərilən şərt nəzərə alınmadan ümumi qaydada sığorta stajına daxil edilir: “Qeyd olunanlardan əlavə, “Əmək pensiyaları haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununda əyani təhsil müddətinin sosial sığorta stajına daxil edilməsi nəzərdə tutulmayıb. Hesab edirik ki, Əfqan Haşımovun əlilliyi 22 yanvar 2016-cı il tarixdə müəyyən olunub, hüquq münasibətləri həmin tarixdə yaranıb ki, bu səbəbdən də 1984-1989-cu illərdə qüvvədə olmuş qanunvericilik yeni yaranmış hüquq münasibətlərinə şamil edilə bilməz. Vətəndaşın pensiya hüququnun müəyyən olunması üçün ümumi iş stajı hesablanarkən hazırda mövcud olan qanunvericiliyə istinad olunmalıdır. “Qanun”un 12-ci maddəsinə əsasən, Əfqan Haşımovun əlilliyin müəyyən olunduğu tarixdə 52 yaşı tamam olub. Onun əlilliyə görə əmək pensiyası təyin olunması üçün 12 il 4 ay iş stajının olması tələb olunur. Əfqan Haşımovun isə qanunvericiliyə uyğun olaraq 4 il 5 ay 23 gün sığorta stajı təsdiq olunub. Mülki Prosessual Məcəlləsinin 386-cı maddəsinə əsasən maddi hüquq normaları o halda pozulub və ya düzgün tətbiq olunmamış hesab edilir ki, birinci instansiya məhkəməsi hüququn tətbiq edilməsində səhvə yol versin, tətbiq edilməli olan qanunu və ya digər normativ hüquqi aktı tətbiq etməsin, yaxud qanunu səhv təfsir etsin. Həmin Məcəllənin 385-ci maddəsinə əsasən maddi hüquq normalarının pozulması birinci instansiya məhkəməsinin qətnaməsinin ləğv edilməsi üçün əsasdır”.

Apelyasiya instansiyasında işin dəlillərini araşdıran hakim kollegiyası sonda qərar elan edib. Qərara görə, Dövlət Sosial Müdafiə Fondunun Qəbələ rayon şöbəsi tərəfindən verilmiş аpelyаsiyа şikаyəti təmin edilməyib.

gundemxeber.az