“Bakı” tankerinin sahibi üzə çıxdı və bəyanat yaydı

Liviyanın mərkəzi hökumətə müxalif yaraqlıların nəzarətində olan “əs-Sider” limanından qanunsuz neft götürməyə cəhd edərkən bu ölkənin hərbi donanmasının gəmiləri tərəfindən atəşə tutulan “Bakı” tankerinin sahibinin kimliyi virtualaz.org saytına məlum olub.

Gəminin sahibi insidentdən bir gün sonra üzə çıxıb və Liviya tərəfinin hərəkətlərinin beynəlxalq normalara zidd olduğuna dair bəyanat yayıb. Məlum olub ki, tanker məşhur azərbaycanlı milyarder, çoxsaylı gəmilərdən ibarət donanmaya malik olan, o cümlədən Azərbaycan neftinin daşınmasını həyata keçirən Mübariz Mənsimovundur.

Virtualaz.org saytı xəbər vermişdi ki, “Bakı” tankeri yanvarın 7-nə keçən gücə Liviyanın yaraqlıların nəzarətində olan limanına yan almağa cəhd edərkən atəşə tutulub və Malta istiqamətində üzərək aradan çıxıb. Gəminin “Royal Asset Management” adlı offşor şirkət tərəfindən fraxt olunduğu bildirilib, lakin bu şirkətlə əlaqə saxlamaq mümkün olmayıb. İsveçrədə qeydiyyatda olan eyniadlı şirkət mövcud olsa da həmin şirkətdən bildiriblər ki, insidentin onlara dəxli yoxdur.

Virtualaz.org saytı isə bu insidentlə bağlı Mübariz Mənsimovun “Palmali” şirkətlər qrupunun yaydığı rəsmi bəyanatı əldə edib. Şirkət bəyan edib ki, “Bakı” tankeri ona məxsusdur. “Palmali” tankerin Liviyadan qaçaq neft yükləməyə cəhd etdiyi barədə deyilənləri təkzib edib və bildirib ki, tanker beynəlxalq sularda üzərkən atəşə tutulub.



İstanbulda mənzillənmiş nəqliyyat şirkəti olan “Palmali” Aralıq dənizində neft tankerlərindən ibarət donanma saxlayır. “Bakı” tankeri həmin donanmanın tərkibində olub. Şirkət bildirir ki, tankerin yaraqlıların nəzarətində olan “əs-Sider” limanına tərəf üzdüyü haqda məlumat alanda onu fraxt edənlərə geri qayıtmağı və beynəlxalq sularda qalmağı əmr edib.

“Palmali”nin bəyanatında bildirilir ki, Liviya hakimiyyəti beynəlxalq dənizçilik normalarına “tam hörmətsizlik” nümayiş etdirib və bu ölkənin donanması “Bakı” tankerini sıxışdıraraq hökumətin nəzarətində olan limana qovmağa çalışıb.

Tankerin heyəti xəbərdarlıqdan sonra Liviya hərbi gəmilərinə “əs-Sider” limanına yan almaq fikrində olmadıqlarını bildirsə də hərbi gəmilərdən biri “Bakı”ya xəbərdarlıq atəşi açıb.

“Liviya hərbi gəmisi bunun ardınca tankeri qovmaqda davam edib və daha iki atəş açaraq onu hökumətin nəzarətində olan Misurata limanına doğru getməyə məcbur etmək istəyib. Hazırda bizim tanker Liviya hərbi-dəniz qüvvələrinin qanunsuz təhdidlərindən yayınmaq və gərginliyin daha da artmasına imkan verməmək üçün tam sürətlə Malta istiqamətində üzür” - deyə azərbaycanlı milyarderin şirkəti bildirir.

“Palmali” bəyan edir ki, bu insident beynəlxalq sularda baş verib və Liviya hakimiyyəti tərəfindən beynəlxalq normaların açıq şəkildə pozulması deməkdir.

“Palmali” gəminin kim tərəfindən fraxt olunduğunu açıqlamayıb, bununla belə bildirib ki, tanker Malta limanına çatandan sonra bu məlumatı açıqlayacaq. Liviyanın Milli Neft Korporasiyası NOC və bu ölkənin digər rəsmiləri “Palmali”nin bəyanatı ilə bağlı şərh verməyiblər.

İnsidentin ardınca Liviyanın şərqinə nəzarət edən “muxtariyyət hökuməti” bütün neft treyderlərinə yazılı məktub göndərərək bildirib ki, “əs-Sider” limanından neft götürmək istəyən tankerlərin təhlükəsizliyini təmin etməyə hazırdır.

Qeyd edək ki, virtualaz.org saytı Liviya sahillərində “Bakı” tankerinin atəşə tutulması barədə xəbəri Azərbaycanın informasiya məkanında birinci yayandan sonra bəzi yerli agentliklər saytımıza istinad etməyə ehtiyac belə görmədən Xəzər Dəniz Gəmiçiliyinin tankerin onlara məxsus olmadığına dair təkzib xarakterli qısa məlumatını yayıblar. Hansı ki, virtualaz.org tankerin Xəzər Dəniz Gəmiçiliyinə məxsus olmadığını araşdırıb elə həmin məqalədə əvvəlcədən yazmışdı. Buna baxmayaraq Dövlət Gəmi Reyestrində “Bakı” adlı neftdaşıyan tankerin qeydiyyatda olduğunu da müəyyən etmişdi.

* * * 21:30 01/07/2014



Azərbaycana məxsus gəmi yaraqlıların nəzarətindəki limandan neft götürməyə cəhd edərkən hücuma məruz qalıb və Maltaya tərəf qaçıb

Liviya sahillərində Malta bayrağı altında üzən “Bakı” neftdaşıyan tankeri atəşə tutulub.

Virtualaz.org saytının ingilisdilli Afrika nəşrlərindən əldə etdiyi xəbərə görə, insident yanvarın 7-nə keçən gecə baş verib. Xəbərə görə, tanker bir neçə aydır Liviya hökumətinə müxalif yaraqlıların nəzarətində olan limana yan alaraq qanunsuz neft yükləməyə cəhd edibmiş.

Liviya rəsmilərinin verdikləri açıqlamaya əsasən tanker yaraqlıların nəzarətində olan “əs-Sider” limanına yan almağa cəhd göstərib. Liviyanın mərkəzi hökuməti bir neçə aydır ki, müxalif yaraqlıların nəzarətində olan həmin limandan qanunsuz neft daşınmasının qarşısını almağa çalışır və bu məqsədlə silah tətbiq edir.

Liviya rəsmilərinin bildirdiyinə görə, “Bakı” tankeri bazar günü ölkənin ərazi sularına daxil olub və limana yan almaq üçün manevrlərini davam etdirib. Liviyanın hərbi donanmasının gəmiləri onu izləyib və tanker limandan neft yükləməyə cəhd edəndə heyətə dayanmaq barədə xəbərdarlıq edilib. Lakin gəmi xəbərdarlığa məhəl qoymayanda Liviya hərbi gəmiləri ona atəş açıblar. Azərbaycana məxsus tanker Malta istiqamətində üzərək aradan çıxıb.



“Biz gəmi heyətindən tələb etdik ki, kursu dəyişdirib Misurata limanına doğru üzsün. Lakin heyət bizim tələbimizə əməl etməkdən imtina etdi, tanker ziqzaqvari hərəkət etməyə və aradan çıxmağa çalışdı” - deyə Liviyanın hərbi-dəniz qüvvələrinin təmsilçisi İmad Əyyub digər hərbçilərlə birlikdə təşkil etdiyi televiziya brifinqində bildirib.

Xəbərdə bildirilir ki, Liviyanın Milli Neft Korporasiyası (NOC) bütün gəmi sahiblərinə bir neçə ay əvvəl xəbərdarlıq edib. Bu xəbərdarlığa əsasən yaraqlıların nəzarətində olan limana yan almaq qanunsuzdur və istənilən tankerin Liviya neftini qanunsuz olaraq oğurlayıb daşımasının qarşısı alınacaq.

Məlumata görə, “Bakı” tankeri “Royal Asset Management” adlı offşor şirkət tərəfindən kirayəyə götürülüb. NOC təmsilçisi bildirib ki, bu şirkət və onun hansı ölkədə qeydiyyatdan keçdiyi haqda onlarda heç bir əlavə məlumat yoxdur.

İsveçrədə qeydiyyatdan keçmiş “Royal Asset Management” adlı şirkətdən isə “Röyter”ə bildiriblər ki, bu insidentlə heç bir bağlılıqları mövcud deyil.

Lakin araşdırmalar zamanı neft ticarəti ilə məşğul olan bu adda başqa şirkətə rast gəlinmir. NOC təmsilçiləri “Bakı” tankerini kirayəyə götürən şirkətin hansı ölkədə qeydiyyatdan keçdiyini bilmədiklərini deyiblər.

NOC rəsmiləri bildiriblər ki, onlar hazırda tankerin beynəlxalq sularda hərəkətini online rejimdə izləyirlər və “Bakı” Malta istiqamətində üzməkdədir. Məlum olub ki, tanker hələ dekabrın sonlarından Liviya ətrafında üzürmüş və əvvəlcə Breqa limanı yaxınlığında görünüb, daha sonra “əs-Sider” limanına doğru istiqamət alıb.

Virtualaz.org saytı araşdırıb ki, Azərbaycan Dövlət Dəniz Administrasiyasının Dövlət Gəmi Reyestrində həqiqətən “Bakı” adlı neftdaşıyan tanker qeydiyyatdadır. Belə ki, reyestrdə “Bakı” adında cəmi 5 gəminin qeydiyyatda olduğu göstərilir. Onlardan biri elmi-tədqiqat gəmisi, digəri səyahət yaxtası, üçüncüsü işçi kater, dördüncüsü quru yük gəmisi, nəhayət, “Bakı-1” adlı beşinci gəmi neftdaşıyan tankerdir.

Lakin Azərbaycan Dövlət Xəzər Dəniz Gəmiçiliyinin balansında bu adda tanker yoxdur. Deməli, “Bakı-1” tankeri hansısa özəl şirkətə məxsusdur. Dövlət Gəmi Reyestri həm dövlət, həm də özəl şirkətlərə məxsus gəmilərin qeydiyyatını aparır.

Virtualaz.org Liviya sahillərində oğurluq neft daşımaq cəhdinə görə atəşə tutulan “Bakı” tankeri ilə bağlı araşdırmalarını davam etdirəcək.

Xatırladaq ki, ötən ilin iyul ayında Rusiya Federal Təhlükəsizlik Xidməti Xəzərdə Azərbaycan Dövlət Dəniz Gəmiçiliyinə məxsus “Naftalan” tankerini Mahaçqala limanından yüklənmiş qaçaq nefti daşıyarkən Xəzərdə yaxalamışdı. Gəmi hələ də Mahaçqala limanında saxlanılır və qaytarılmayıb.

Fərhad Məmmədov