QHT-lərə Dövlət Dəstəyi Agentliyi təftiş edilməlidir!

Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Agentliyi... Adı üstündədir: Dövlətin qarşılıqsız, hansısa fərqli maraqlar ummadan Vətəndaş Cəmiyyəti İnstitutlarının, ictimai birliklərin inkişafına hüquqi və maddı dəstəyi. Dövləti və milli maraqlar, eləcə də, ictimai rəy baxımından bu dəstək nəinki lazımdır, hətta vacibdir.

Dövlət məlum səbəblərdən bu sektorda xaricdən maliyyələşməni minimuma endirməkdədir. Öz vətəndaşına sahib çıxıb, Vətəndaş Cəmiyyəti İnstitutlarının formalaşmasında və inkişafında maraqlı olduğunu nümayış etdirir. Amma,...Təəssüf ki, dövlət babanın bu saf niyyəti bir qrup işbazın çirkin niyyətinin girovluğunda çabalayır! 

Bu yazı da məhz bu səbəblərdən zərurətə çevrildi. Hələlik, dövlət dəstəyinin vacibliyi və faydalarından yox, prosesin icra mexanizmindən, illərdir davam edən özbaşınalıqlardan az da olsa bəhs etməyə çalışacağıq...

GundemXeber.Az-ın ciddi faktlarla dolu əldə etdiyi materiala görə Yenixeber.org-a daxil olmuş məlumatlardan belə məlum olur ki, agentliyin başında oturanlar hələ də, QHT-lərə Dövlət babanın dəstəyini dədə-babalarının yardımı ilə səhv salırlar ki, var!                         

 Hərəyə bir QHT... 

Xatırladaq ki, Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Agentliyinin Müşahidə Şurası sədri Azay Quliyev olmaqla on bir nəfərdən ibarətdir. Haqqındakı Nizamnamənin 4.3-cü bəndinə görə, Agentliyə ümumi rəhbərliyi və nəzarəti Şura həyata keçirir. Agentliyin hazırkı icraçı direktoru isə Şura tərəfindən 23 noyabr 2021-ci ildə təyin edilən Aygün Əliyevadır...  

Son illərdə bu cameə daha bir tendensiya ilə diqqət çəkməyə başladı: az qala hər gün 5-6 QHT elan olunmaqla. Ölkədə yaxşı-pis tanınmış simalar hərəsi bir QHT sahibi oldu və olmaqdadır. Bu sırada siyasi, ictimai simalar, sayt rəhbərləri, deputatlar, hətta vəzifə sahibləri də, yer almaqdadır. Hərəsi bir kanalla, özlərindən başqa heç kimə və heç nəyə faydası olmayan kağızüstü QHT-ləri ilə “Səlib yürüşü ediblər” dövlətin “səxavət kisəsi”nə. Dostbazlıq, qohumbazlıq, rəfiqəbazlıq və nə bilim, daha hansı BAZLIQlarla...

“Krişa”, “Atkat” kimi sözlər indi onların gündəlik leksikonundan düşmür. Özlərini cəmiyyətə nümunə kimi sırımaq istəyən bu zatların sırasında “pula-pul deməyənlər” daha çoxdur. Bu sırada “jırnı” deputatların, hökumət adamlarının sıralanması isə təsəvvüedilməzdir. Özü də, heç də az olmayan məbləğlərlə...Bütün bunların qaışılığında isə nə hansısa faydalı bir layihə var, nə də onun gerçəkləşməsi!

Bu haqda mediada az qala həndəsi silsilə ilə araşdırmalar da, yer alır. Konkret adlar, faktlar hallansa da, “dəyirman öz işindədir”. (Bu linkdən oxuya bilərsiniz: https://yenixeber.org/arasdirma/183476-qht-agentliyind%C9%99n-qrantlar%C4%B1-deputatlar-v%C9%99-h%C3%B6kum%C9%99t-n%C3%BCmay%C9%99nd%C9%99l%C9%99ri-nec%C9%99-udurlar-%E2%80%93.html

Bu günə qədərki yazılardan biridir...Google üzərindən bir axtarış yetər ki, “N” sayda bu sayaq yazıların şahidi olursan. Həm də, konkret faktlar sadalanmaqla. Amma nə karədirsə yuxarıdan aşağı məsul olan bir kəsin də, “heç tükü də tərpənmir”(?

İndi isə keçək bu “şanlı-şöhrətli” dövlət qurumu ilə bağlı heç vaxt, heç yerdə eşidib, oxumadığınız məlumatlara.

Dövlətin pulu “sağ cibdən sol cibə belə ötürülür”

QHT-lərə Dövlət Dəstəyi Agentliyinin son üç ildə müxtəlif adlarla dövlətin pulunu xərcləməsi ilə bağlı araşdırma aparmalı olduq...Söhbət toplam yüz minlərlə büdcə vəsaitinin yumşaq desək şübhəli yollarla xərclənməsindən gedir. Bu xərclərin kiçik bir qismini sadalayaq:

2023-cü ildə “BAKU ÖRME KUMAŞ SAN VE TİC.LTD.ŞTİ” MMC ilə malların satın alınması ilə bağlı 9946 manatlıq. 

2024-cü ildə “NAXÇIVAN SARAY” MMC ilə Mehmanxana xidmətləri ilə bağlı 10738 manatlıq.

2024-cü ilin aprel ayında Behbudov Vüsal Bayram oğlu ilə ekspert xidmətləri ilə bağlı 2632 manatlıq.

2024-cü ilin may ayında “ADA Universiteti” ilə zal icarəsi ilə bağlı 22687 manatlıq.

2024-cü ildə “SİNMA” MMC ilə texniki dəstəklə bağlı 7800 manatlıq.

 2024-cü ilin aprel ayında “KONSİS” MMC ilə səs sistemləri ilə bağlı 1239 manatlıq.

2024-cü ilin aprel və avqust aylarında “Bakı Biznes Mərkəzi” ilə zal icarəsi ilə bağlı 8850 manatlıq və 5310 manatlıq.

2024-cü ilin aprel ayında “EVENEST ASSİSTANT” MMC ilə 8450 manatlıq.

2024-cü ilin iyun ayında “Cəbrayıl, Qubadlı və Zəngilan rayonlarında Bərpa, Tikinti və İdarəetmə Xidməti” PHŞ-lə tədbirin təşkili və təmizlik xidmətləri ilə bağlı 20000 manatlıq.

2025-ci ilin sentyabrın 3-də “Bakı Konqres Mərkəzi” ilə zal icarəsi ilə bağlı 32072 manatlıq

Bu on bir epizodu birləşdirən ümumi, həm də müəmmalı iki faktor var...

BİRİNCİSİ: Bu müqavilələr üzrə satınalma proseduru dövlət satınalmalarının vahid internet portalında keçirilməmişdir (elektron satınalma deyil)(?) Başqa sözlə, QHT-lərə Dövlət Dəstəyi Agentliyi bu işlərlə bağlı müvafiq satınalma müsabiqəsi elan etmədən, sadaladığımız şirkətlərlə bir mənbədən olmaqla, birbaşa müqavilələr bağlayıb(?)

Diqqət çəkən, şübhəli əməliyyatlar olsa da, məlum qanunla qadağan da deyil. Amma,...müvafiq əsaslandırmalarla!

Xatırladaq ki, Azərbaycan Respublikasının “Dövlət satınalmaları haqqında” Qanunun 15.1 maddəsində göstərilir ki, məxfi məlumatlarla əlaqəli satınalmalar istisna olmaqla, bütün dövlət satınalmaları yalnız portal vasitəsilə həyata keçirilir.

Eyni zamanda Qanunun 49-cu maddəsində qeyd olunur ki, bir mənbədən satınalma metodu aşağıdakı hallarda tətbiq olunur: satınalma predmeti yalnız hər hansı konkret təchizatçıda olduqda; satınalma predmetinin əvəzedicisi və alternativi olmadıqda; satınalma predmetinə təcili tələbat yarandıqda; təbii fəlakətlər, texnoloji qəzalar, epidemiyalar baş verdikdə və fövqəladə xarakter daşıyan digər hallarda bilavasitə insanların həyat və sağlamlığına vurulan ziyanın qarşısının təcili alınması məqsədilə; satınalma predmeti kəşfiyyat və əks-kəşfiyyat fəaliyyətini təmin edən tələbata aid olduqda.

Göründüyü kimi, "Dövlət satınalmaları haqqında” Qanunda bir mənbədən satınalamaları zəruri edən şərtlər aydın şəkildə sadalanır...

İndi isə sual olunur:QHT-lərə Dövlət Dəstəyi Agentliyini bu epizodlarda qanunda göstərilən hansı səbəblər təhrik etdi ki, satınalma müsabiqəsi ilə deyil, bir mənbədən, birbaşa müqavilə bağlasın??? Çox sadə və bəsit, eyni zamanda cavablandırılması çox zor görünən sual... 

Bu proseslərdə dövlətin pulunu xərcləyən tərəf kimi, QHT-lərə Dövlət Dəstəyi Agentliyi tərəfdən hansı məsul şəxslər iştirak edib, rəhbərlik kimə məxsus olub?

Tərəflərə hansı səbəblərdən  üstünlük verilib? Və s...

İKİNCİSİ: Daha da çox maraq doğuran digər fakt isə bu müqavilələrin dövlət satınalmalarının vahid internet portalında yerləşdirilməsi tarixi ilə bağlıdır...2023-2024-cü illərdə bağlanan müqavilələr 20.08.2025-ci ildə kütləvi şəkildə portalda yerləşdirilir(?) İki il sonra kimlərsə başı alış-verişə qarışmış QHT-lərə Dövlət Dəstəyi Agentliyinin başbilənlərinin yadına salır ki, birbaşa bağlanmış olsa da belə, müqavilələr haqqında məlumatlar dövlət portalında yerləşdirilməlidir. Həm də, həmən tarixdə... Bunlar da “Qaş düzəltdikləri yerdə, vurub göz çıxarıblar”..                                      

Və son əvəzi…

Biz Yenixeber.org olaraq bu və digər detalların aydınlaşıb, ictimailəşdirilməsi məqsədi ilə 22.08.2025-ci il tarixdə QHT-lərə Dövlət Dəstəyi Agentliyinin icraçı direktoruAygün xanım Əliyevaya online rəsmi sorğu ünvanladıq. Bu gün isə artıq 29.09.2025-ci ildir. Hələ ki, sorğumuza cavab yoxdur... Agentliyin satınalma üzrə mütəxəssisi Əli Quluzadə telefon danışığımızda sorğunu araşdırıb, cavablandıracaqlarını desə də olmadı. 

Səbəbini biz ancaq təxmin edə bilərik: ya başları daha da “ciddi işlərə qarışıb”, ya da sorğumuz gözlənilməz olub ki, dərin düşüncələrə qərq olublar...  

Bu arada hörmətli Aygün xanıma xatırlatmaqda fayda var ki, hər bir Azərbaycan insanı vergiləri sayəsində formalaşan büdcə vəsaitinin necə xərcləndiyini bilməlidir. Bu onun haqqı və hüququdur...

Dövlət büdcəsi hansısa yardım fondu deyil ki, ölkə ictimaiyyəti və aidiyyatı dövlət orqanları tərəfindən bir o qədər də, maraqlı görünməsin...Heç dədə-baba pulu da deyil ki, sağ cibdən götürüb, col cibə qoyasan.

Təəssüf ki, hələ də, bəzi səlahiyyət sahibləri medianın sorğusuna cavab verməyin vəzifə borclarından biri olduğunu ya bilmir, ya da bilmək istəmirlər. Həm də onu bilmək istəmirlər ki, heç bir vəzifə sahibi bir gün “qapısının döyülmədən açılacağından” sığortalanmayıb...

İndiyədək yazılanlardan və bizim də hələ ki, geniş olmayan araşdırmalarımızdan belə məlum olur ki, QHT-lərə Dövlət Dəstəyi Agentliyinin bəlli dövlət orqanları tərəfindən araşdırılması zəruridir ki, var! Vaxtı ilə KİVDF haqqında da bənzər yazılar ciddiyə alınmırdı...   

İlqar Salmanov