Liviyada üsyançı General Haftara dəstək verməsi səbəbindən qarşıdurmaların artmasına səbəb olan Rusiyanın Vaqner muzdlu ordusunu bəzi məqamlarda araşdırdıq. Liviyada beynəlxalq səviyyədə tanınan Liviya Milli Saziş Hökumətinə qarşı vuruşan Haftarı dəstəkləyən rus muzdlular,

Ukrayna və Suriya da daxil olmaqla 7 ölkədə fəaliyyət göstərir. Prezident Ərdoğan, etdiyi çıxışda Vaqnerin Liviyada olmasına işarə etdi. VAGNER necə yaranıb? Vagner ilk dəfə 2014-cü ildə Rusiyanın Krımı ilhaq etməsi prosesində aktiv rol oynayaraq dünya səhnəsinə çıxdı. Krımdakı hərbi obyektlərin sürətlə ələ keçirilməsinə kömək edən Vaqner qüvvələri Ukraynanın Donbas bölgəsindəki ruspərəst separatçılara hərbi dəstək verdi. Vaqnerin muzdluları 30 sentyabr 2015-ci ildə Suriyaya müdaxilə edən Rusiya üçün vacib “silahlı əl” oldu. Suriyadakı enerji təsisatlarını və hərbi bazaları qorumaq vəzifəsini icra edən Vagnerin muzdlu işçiləri bəzən «xüsusi təyinatlılar» səviyyəsində iştirak etdilər ... "Reuters"-ə məlumat verən Vaqnerlə bağlı şəxs, Vaqnerin Ukrayna və Suriyada Kreml adından xüsusi əməliyyat keçirdiyini iddia etdi. Vaqneri kim idarə edir? Vaqnerin "Putinin aşpazı" kimi tanınan Yevgeni Priqojin tərəfindən idarə olunduğu irəli sürülür. Putinə çox yaxın biri olan Priqojin isə bu iddiaları təkzib etsə də, Liviya üsyançısı Xəlifə Haftar 7 noyabr 2018-ci ildə Moskvada Rusiya ordusu rəhbərliyi ilə görüşərkən, Priqojin rəsmi hərbi missiyaya sahib olmasa da, Haftarla görüşənlər arasında idi. Priqojin ABŞ tərəfindən də tanınır. Rusiya texnologiya firmasının İnternet Araşdırma Agentliyinin sahibi Priqojin ABŞ-ın 2016-cı il prezident seçkilərinə müdaxilə ittihamı ilə sanksiya siyahısına salınıb. Ukraynadan və Suriyadan sonra Liviyada da göründülər: Vagnerin tərkibində kimlər var? ÜZVLƏRİ KİMDİR? Vagnerin tərkibində həm Donbas bölgəsindən, həm də Rusiyadan gələn pul üçün ölməyə hazır olan sabiq əsgərlər döyüşür. Vagnerin dünya səhnəsində peyda olduğu dövrdə Donbasda döyüşən Vagner döyüşçülərinin bölgədə müharibənin bitməsi və pul qazanmaq istəyi səbəbiylə, dünyanın müxtəlif yerlərindəki münaqişə ocaqlarına göndərildiyi bildirirlir. Qrupdakı minlərlə insanın təxminən 2-3 min dollar maaş aldığı deyilir. MUZDLU ORDU HANSI ÖLKƏLƏRDƏ AKTİVDİR? Ukraynadan sonra Suriyada Əsəd rejiminin tərəfində çox sayda döyüşlərdə iştirak edən Vaqner qrupunun Venesuelada Nikolas Maduronun devrilməsinin qarşısını almaq üçün tərtib olunan əməliyyatlarda iştirak etməsi məlumdur. “Foreign Policy” Araşdırma agentliyinin hesabatına görə, Vaqner qüvvələri Afrikada, Liviya, Sudan, Madaqaskar və Mərkəzi Afrika Respublikasında da aktiv şəkildə mövcuddur. Vaqner, Rusiyanı rəsmi olaraq qoşun göndərmə yükündən xilas etməklə, dünyada nüfuzunu artırmaq üçün vacib vasitədir. VAQNERİN VARLIĞI QANUNİDİRMİ? Rusiya Cinayət Məcəlləsinin 359-cu maddəsi muzdlu hərbi xidmətə qadağa qoyur .. Maddədə deyilir ki, "muzdlu əsgərlərin təlimi, maliyyələşdirilməsi, təchizatı və silahlı qarşıdurmada istifadə edilməsi 4-8 ilədək həbslə cəzalandırılır". Bundan əlavə, Rusiya qanunları avtomatik silahların yalnız Rusiya ordusunun nəzarəti altında istifadəsinə icazə verir. NİYƏ GİZLİ? Rusiya hər fürsətdə Vaqnerin varlığını inkar etdi. Liviyada Haftarı açıq şəkildə dəstəkləməyən ölkə, Suriyadakı Əsəd rejiminə açıq dəstəyinə baxmayaraq, Vaqnerin mövcudluğunu heç vaxt etiraf etmir. Belə ki, 2018-ci ildə ABŞ hava hücumunda onlarla rusu öldürəndə, Rusiya tərəfindən böhrana səbəb olacaq bu hadisəyə heç bir reaksiya olmadı. Mütəxəssislər «pul üçün döyüşən əsgərlərin asanlıqla müharibə cinayətləri edə biləcək ünsür olduğunu və Rusiyanın bu şəkildə edilə biləcək müharibə cinayətləri üçün qanuni məsuliyyəti üstündən atmaq istədiyi söylənilir. BAŞQALARINDAN FƏRQİ NƏDİR? Vaqnerin digər hərbi şirkətlərdən ən böyük fərqi odur ki, bu birlik ümumiyyətlə müdafiə deyil, hücum tapşırıqlarında iştirak edir. Rusiyanın "Novaya qazeta" nın müdafiə mütəxəssisi Pavel Felqenhauer deyir ki, eyni tipli Amerika şirkətləri çox vaxt müdafiə mövqeyində olur, Vaqner isə yalnız xüsusi əməliyyatlar və hücum xarakterli döyüşlərdə iştirak edir. VAQNER ADI HARADAN GƏLİR? Vaqnerin adı ilə bağlı bir nəzəriyyəyə görə, Vaqnerin sabiq komandiri, polkovnik Dmitri Utkin alman musiqiçisi Riçard Vaqnerə heyran olduğu üçün təşkilatı Vaqner adlandırdı. ABŞ NƏ DEYİR? Bu yaxınlarda açıqlama verən bir ABŞ rəsmisi, Rusiya muzdlularının Liviyadakı münaqişə daha qanlı duruma gətirdiyini söylədi. "Rusiya Vaqner qrupunun muzdlu döyüşçülərinin sayının artması ilə münaqişənin daha da şiddətləndiyini görürük" dedi.// muxalifet.az