ABŞ-da idarəçilik hərbi-sənaye blokun nəzarətinə keçir

ABŞ prezidentinin əksər silahdaşları könüllü olaraq və ya məcburi surətdə vəzifələrindən getməyə məcbur edilirlər. Lakin son dövrlərin ən səs-küylü istefası şübhəsiz, Donald Trampın əsas strateqi və beyin gücü sayılan Stiven Bennonun getməsidir.

Xarici media hər gün onun gedişi ilə bağlı yeni versiyalar ortaya atır.

Daha öncələr də yazıldığı kimi, Bennon Trampın 2016-cı ildəki qalibiyyətinin əsas memarıdır. Məhz onun sayəsində daha çox şoumen və qalmaqallı biznesmen kimi tanınan bir adam prezident ola bilib. Bennon Trampın simasında əsl “xalq siyasətçisi” obrazını, xüsusilə ağ seçicilərə sevdirə bilmişdi.

Lakin irqçi, anti-demokratik baxışları ilə tanınan siyasi müşavirin Ağ Evə gəlişi liberal Amerikanın qalan hissəsi üçün əsl kabus sayıldı. Mətbuat bütün gücü ilə yeni müşavirin üstünə gəldi.

Siyasi müşahidəçilərə görə Bennon yalnız liberal-demokrat kəsimlərin qəzəbinə tuş gəldiyi üçün deyil, həm də ölkənin hərbi-sənaye dairələrini ayağını tapdaladığına görə vəzifədən getməli olub.


Mətbuat baş strateqin ilk öncə ona çox yaxın Rayan Pribusun istefasından sonra boşalan Ağ Ev aparatının rəhbəri postu uğrunda mübarizədən məğlub ayrıldığını yazır. Bildiyimiz kimi Tramp buraya Bennonla rəqabətdə olan müdafiə naziri Ceyms Mettisə və milli təhlükəsizlik məsələləri üzrə müşavir Herbert Makmasterə yaxın bir ismi, general Con Kellini təyin edib. Mettis isə birbaşa vitse-prezident Maykl Pens tərəfindən himayə olunur. Beləliklə Ağ Ev Pens-Mettis-Makmaster-Kelli dördlüyündən ibarət güc blokunun nəzarəti altına keçib.

Bundan başqa Bennon hərbi-sənaye kompleksi və enerji korporasiyalarını təmsil edən maraq qruplarının da qəzəbinə düçar olubmuş.

Medianın yazdığına əsasən bir-biri ilə rəqabət halında olan “Boeing”, “Lockheed Martin” və “Northrop Grumman” kimi nəhəng silah şirkətləri ona qarşı birləşiblər.

Mətbuat adı çəkilən şirkətlərin son 7 ay ərzində Bennonun gözdən salınması üçün 23 milyon dollar pul sərf etdiyini yazır.

Trampın ilk öncə, Bennonun planına uyğun olaraq həmin 3 şirkətin ölkədə və dünyada silah bazarında inhisarını azaltmaqda maraqlı olduğu, lakin onları təmsil edən müdafiə naziri Ceyms Mettis (Lockheed Martin-ə yaxındır), Con Kelli (Lockheed Martin, United Technologies) və Herbert Makmastrerin (Boeing, Northrop Grumman) təzyiqləri qarşısında boyun əydiyi bildirilir.

Hər 3 generalın müdafiə xərcləri ilə bağlı dövlət sifarişlərinin sadələşdirilməsini nəzərdə tutan qanun düzəlişinə şiddətlə qarşı çıxdığı qeyd olunur.

Bundan başqa Bennon “ExxonMobil”, “Koch Industries” və “Chevron” kimi enerji sektorunun monopolistlərinin da müqaviməti ilə rastlaşıb. Mətbuatın yazdığına əsasən administrasiyada hərbi-siyasi blokun qələbəsi ölkə rəhbərliyinin Şimali Koreya məsələsindəki mövqeyini daha sərtləşdirib.

Bundan başqa Rusiya ilə münasibətləri düzəltməyə çalışan Stiven Bennondan fərqli olaraq hərbi qrupun Kremlə qarşı münasibəti olduqca sərtdir. Hazırda ABŞ-ın yardımları ilə NATO-nun şərq cinahında görünməməmiş hərbi aktivlik müşahidə edilir. Ukraynaya hücum silahlarının təmin olunması, habelə Əfqanıstanda hərbi kontingentin artırılması gözlənilir. Bütün bunların silah lobbisinin və güc strukturlarının istəyi ilə həyata keçirildiyi gələn xəbərlər arasındadır.

ABŞ siyasi ekspertləri ehtiyatla da olsa Stiven Bennonun gedişini artıq vitse-prezident Maykl Pensin gəlişinə hazırlıq kimi dəyərləndirirlər.