Və ya “gürcü xəyalpərəstləri” əslində adi “Kreml ayaqaltılarıdır”

gundemxeber.az Gürcüstandakı son parlament seçkilərində rusiyalı milyarder B.İvanişvilinin “Gürcü arzusu” koalisiyasının qələbəsindən sonra ölkədə ötən əsrin 30-ci illərinin atmosferi yaranıb, anonim çuğulluq əsasında gecə həbsləri və uydurma ittihamlar üzrə amansız hökmlər həyat normasına çevrilib.
Görünür, B.İvanişvili və silahdaşları DTK üsullarını yaxşı mənimsəyiblər. İvanişvilinin yeni hökumətinin öz səlahiyyətlərini icraya başlayan kimi seçkiöncəsi vədlərini (gürcü iqtisadiyyatının gələcək inkişafı üçün təxirəsalınmaz tədbirlər, təqaüd və əməkhaqlarının bir neçə dəfə artırlması və ya Rusiya ilə iqtisadi-mədəni əlaqələrin bərpası və s.) gerçəkləşdirmək əvəzinə özlərinin yaxın keçmişdəki rəqiblərinin əleyhinə genişmiqyaslı təqiblərə başlamasını başqa cür izah etmək olmur. Yeni hökumətin ilk addımlarından biri xalqa müraciət etmək oldu: Saakaşvili adminstrasiyası üzvlərinin “cinayətkar fəaliyyəti” ılə bağlı faktları barədə məlumat verilməsini xahiş etdilər. Başqa sözlə, İvanişvili öz mənəvi atası Putinin üslubunda gürcüləri cuğulluğa çağırdı.
Çuğul olmaq istəyənlərin sayı da az olmadı, çünki Saakaşvili zamanında işdən kənarda qalan yüzlərlə, minlərlə korrupsioner, büdcə oğruları, əliəyrilər uzun illərdir qisas almağa hazırlaşırdılar. Və İvanişvili hakimiyyətə gələndə belə bir fürsət yarandı, onlar böyük məmnuniyyətlə Saakaşvili komandası üzvlərinə qarşı yalançı şahidliyə başladılar. Belə çuğulluqların ilk qurbanları keçmiş müdafiə naziri Baço Axalayi, Vahid Hərbi Qüvvələr Qərargahının rəisi Georgi Kalandadze və gürcü ordusunun 4-cü briqadasının komandiri Zurab Şamatova oldu.
Onlara qarşı irəli sürülən ittihamları absurd adlandırmamaq olmaz. Yeni hakimiyyətin ittihamlarının Axalayiyə, onun həbsxana departamenti rəhbəri qismindəki fəaliyyətinə aiddir. İstintaq materiallarına əsasən, Axalayi guya gürcü hakimiyyətinin fəal mübarizə apardığı kriminal avtoritetlərin sırasından olan məhsusları alçaldıb. İvanişvili hökumətinin “qanuni oğrulara” bu cür zərif qayğısı anlaşılandır, çünki o özü ağır keçən 90-cı illərdə məhz bu quldur dəstəsinin sayəsində çoxmilyardlı var-dövlət yığıb. İndi hakimiyyət Olimpinə qalxan İvanişvili öz dostlarına olan borcunu geri qaytarmaq istəyir.
Düzdür, çox tezliklə məlum oldu ki, şahidlərdən biri Manuçar Daraseliya, Axalayi əleyhinə yalan ifadə verməyə məcbur olub. Daraseliyanın sözlərinə görə, onu buna prokuror və polis əməkdaşları məcbur ediblər, hədələyiblər ki, əks halda onun özünü həbs edəcəklər.
Vahid Hərbi Qüvvələr Qərargahının rəisi Georgi Kalandadzeyə gəlincə, onu DTK-nın ən yaxşı ənənələrinə uyğun olaraq, gecə saat 3-də həbs ediblər, o, vəzifə səlahiyyətlərini aşmaqda ittiham olunur. Söhbət 2010-cu ildəki bir epizoddan gedir, o zaman Kalandadze səhər idmanından imtina edən əsgərlərə əmr vermişdi ki, fiziki məşq etsinlər. Necə deyərlər, şərhə ehtiyac yoxdur. Hüquq müdafiəçilərinin sözlərinə görə, 4-cü briqada böyük bir istintaq otağına çevrilib, orada hərbi qulluqçulardan Axaliya, Kalandadzevə Şamatava əleyhinə ifadə almaq üçün onlara təzyiq edirlər.
Eyni zamanda bu cür artıq çeynənmiş “cinayət işləri” üzrə hökmlərin asan qəbul olunması üçün Gürcüstanın yeni prokuroru Arçil Kbilaşvili hazırki hakimlərin səlahiyyətlərinin dayandırılmasını təklif edib ki, onları yeni hökumətə sadiq adamlarla dəyişdirsinlər. Yeri gəlmişkən, Kbilaşvili son zamanlaradək İvanişvilinin şəxsi vəkili idi və qan-tər içində dəfələrlə qanunu pozan, o cümlədən seçki kampaniyasında seçiçiləri satın almağa çalışan şefini təmizə çıxarmağa çalışırdı.
Fəaliyyətini bu yolla quran İvanişvili tezliklə öz sahibinə – Putinə gürcü ordusunun və hüquq-mühafizə orqanlarının iflası barədə raport verməyə çalışır. Mənə etiraz edilə bilər ki, İvanişvili rəsmən Avropaya inteqrasiya və NATO-ya üzvlük istiqamətini davam etdirəcəyinə vəd verib. Bunun təsdiqi kimi, o, ilk səfərini Brüsselə etdi.
Amma bu, hələ İvanişvilinin səmimiliyinin sübutu deyil. Əvvəla, postsovet Kremlinin başqa bir məşhur himayəçisi, Ukrayna prezidenti Yanukoviç də öz prezidentlik müddətinə Brüselə səfərdən başladı. Amma bütün bunların Ukrayna üçün necə nəticələndiyi göz önündədir. İkincisi, çox az adam bilir ki, bir zaman Stalin (Cuqaşvili) də – indi İvanişvili də dövləti onun üsulları ilə idarə eləməyə cəhd göstərir – NATO-ya daxil olmaq istəyini bəyan etmişdi. Məsələn, 25 avqust 1952-ci ildə Fransa səfiri L.Joksla görüş zamanı söhbət NATO-dan düşəndə Stalin üzünü Vışinskiyə tərəf tutaraq soruşmuşdu: “SSRİ” bu bloka qoşulmalı deyilmi?”. Bu, ironiya deyildi, Kreml liderinin gizli niyyəti idi. Axı 1951-ci il ərzində A.A.Qromıko dəfələrlə və rəsmən SSRİ-nin NATO-ya qoşulmaqda maraqlı olduğunu bəyan etmişdi. Amma artıq Stalinin ölümündən sonra, 1954-cü ilin martında Moskva hətta belə bir xahişlə rəsmən ABŞ, Fransa və Böyük Brataniya hökumətinə müraicət etsə də, mənfi cavab almışdı.
Bu kontekstdə İvanişvilinin Avropaya inteqrasiya və NATO-ya üzvlük barədə deklorativ bəyanatları heç kəsi aldatmamalıdır. Özü də o, gözəl anlayır ki, AB və NATO hələlik Gürcüstana qucaq açmaq arzusu ilə alışıb yanmır. Digər tərəfdən, unutmaq olmaz ki, Kreml İvanişvilini Avropaya inteqrasiya kursunu davam etdirməsi məqsədilə hakimiyyətə gətirməyib, o, Gürcüstаnın “vassal statusunun” bərpasını istəyir. Düzdür, gürcü hökumətinin bütün yaltaqlığına rəğmən, Kreml hələlik öz himayəsində olanların başını sığallamağa tələsmir, görünür, orada hələlik bu jest üçün fəaliyyətin yetərli olmadığını düşünürlər.
Bununla belə, İvanişvili məyus olmur və özünün yaramaz missiyasını davam etdirir ki, Kremlin “birinci kişisinin” yüksək etimadını doğrultsun. Düzdür, siyasi təqiblər arasındakı fasilələr zamanı o, öz cibinin də qayğısına qalır. Beləliklə, yeni hakimiyyətin ilk “nailiyyətlərindən” biri İvanişvilinin ötən ilin iyulunda seçiçilərin satın alınmasında ittiham olunarkən xəzinəyə ödədiyi 80 mliyon larinin (təxminən 50 mln. dollar) ona geri qaytarılması oldu. Halbuki, həmin vaxt cərimə ödəyərkən İvanişvili tələb edirdi ki, pullar qasırğadan ziyan çəkən Kaxetiya sakinlərinə sərf olunsun. Amma pullarını geri qaytaran İvanişvilinin nədənsə onları kaxetiyalıların ehtiyaclarına sərf eləmək istəyi hiss olunmur.
Bu arada İvanişvili KİV üzərində nəzarəti əldə etmək üçün fəal səylər göstərir. Dövlətin yaratdığı Gürcüstan İctimai Televiziyasında qəfil maliyyə yoxlamaları buna sübutdur. Halbuki planlı yoxlama bir neçə ay sonra – 2013-cü ildə aparılmalı idi. Bu məsələdə də İvanişvili şəxsi maraqlarından çıxış edir. Məsələ burasındadır ki, onun xanımı “Doqquzuncu kanal”ın sahibəsidir. Mətbuatın yazdığına əsaslansaq, İvanişvilinin xanımı bu yolla Gürcüstan İctimai Televiziyasını da ələ almaq istəyir.
Gürcüstanın yeni hökumətinin Azərbaycana münasibətinə gəlincə, burada da “Kremlin izi” açıq görünür. Məsələn, yeni Gürcüstanın energetika naziri Kaxi Kaladzenin bəyanatını necə yozaq? O bildirir ki, Gürcüstan Azərbaycandan elektrik enerjisi ixracını azaltmağı və Rusiya ilə bu sahədə əməkdaşlığı bərpa etməyi planlaşdırır. Görünür, futbol meydanından birbaşa nazir kreslosuna düşən bu gənc adam, hesab edir ki, ona Rusiya ilə bu məsələdə danışmaq İtaliya ilə razılaşdırılmış oyunların nəticələrini danışmaq kimi asan olacaq. Amma elə bu halda da Azərbaycan heç nə itirməyəcək. Əksinə, yeyənin biri azalacaq. Ümumilikdə isə, yeni hakimiyyətinin ilk addımları deməyə əsas verir ki, “gürcü xəyalpərəstləri” əslində adi “Kreml ayaqaltılarıdır”.

Aydın Balayev