“Vaqner qiyamının” birinci mərhələsi başa çatdı və bu mərhələdə qiyamçılar qarşılarına qoyduqları əksər məqsədlərə nail oldular: Putinin hakimiyyət ierarxiyası ciddi şəkildə laxladıldı, ölkədə yeni siyasi situasiya yarandı, dünənə qədər müdhiş görünən güc strukturlarının zəifliyi və acizliyi bütün çılpaqlığı ilə üzə çıxdı, ən başlıcası isə iddialara rəğmən putinizmin sosial dayaqlarının olmadığı əyani şəkildə nümayiş etdirildi.

Tanınmış politoloq Ərəstun Oruclu FB səhifəsində Şimal qonşumuzdakı “Vaqner qiyamın”dan, yaranmış son siyasi atmosferdən və Azərbaycana gözlənilən təsirlərdən yazıb:  

Amma “yumşaq qiyamın” əsas hədəfi hələ də aktual qalmaqdadır. Nəzərə alsaq ki, qiyamın arxasında hakim zümrədən olan və əsasını ordu generaliteti təşkil edən geniş bir çevrə dayanırdı deməli, silahlı qüvvələrin ölkənin siyasətinə təsirinin artması vəzifəsinə tam nail olmaq cəhdləri də hələ davam edəcək.

Çünki görünən budur ki, qiyam nəticəsində «ingilis kraliçasına» və ya «rus toy generalına» çevrilən Putinin səlahiyyətlərini elə onun özünün də mənsub olduğu FSB-oliqarxiya komandası üzərinə götürdü. Burda daha çox RF Təhlükəsizlik Şurasının (TŞ) katibi Nikolay Patruşevə eyhamlar olsa da, əslində isə daha çox kollegial idarəçiliyin bərpa edildiyi daha inandırıcı görünür.

Amma hətta belə bir vəziyyətdə də fərdlərin rolu istisna olunmur ki, elə həmin fərdin (pərdəarxası liderin) məhz TŞ katibi olması haqda iddialar daha həqiqətəuyğun görünür. Amma yuxarıda qeyd olunduğu kimi yaranmış yeni siyasi vəziyyət heç də ordu generalitetinin iddialarının həyata keçməsi anlamına gəlmir.

Halbuki, ordunun siyasətə təsirinin artması da göz önündədir və bu, özünü Ukraynaya qarşı aparılan işğalçı savaşa rəhbərliyin RF SQ Baş Qərargah rəisi Valeriy Gerasimova keçməsindən göstərməyə başlamışdı. Bu gün isə deyilənə əyani sübut kimi Kremlin bütün cəhdlərə rəğmən general Sergey Surovikini qiyamda iştiraka görə məsuliyyətə cəlb edə bilməməsidir.

Digər tərəfdən isə əsərin baş qəhrəmanı olan “Vaqner” haqda verilən qərarların hər gün 180 dərəcə dəyişməsi çəkişmələrdə mövqelərin təxminən bərabər olduğunu göstərir. Beləliklə, indi Rusiyada hakimiyyət uğrunda mübarizənin həlledici mərhələyə keçdiyini deməyə bütün əsaslar var.

Həmin mübarizədə Putin yalnız dekorativ prezident rolunu oynayır. Onun Kadırovdan dəstək almaq cəhdinin də qarşısı qətiyyətlə kəsildi. Putinin Dağıstan səfərinin ardınca rus "publiklərində" çeçen Tik-Tok komandanının ölümcül xəstə olduğu və hətta danışa bilmədiyi "xəbəri" ildirim sürətilə yayıldı.

Amma Kreml uğrunda mübarizə aparan tərəflərin yaranmış kövrək sabitliyi qorumaq naminə nümayiş etdirdiyi ehtiyatlı davranış həmin mərhələnin aylarla uzanmasına səbəb ola bilər. Belə sabitlik eyni zamanda həm Kremlin yeni sahiblərinə, həm də Rusiya hakimiyyətinin hərbi qanadına öz mövqelərini möhkəmləndirmək üçün də lazımdır.

Bu mənada təsadüfi deyil ki, TŞ başçısı elə “yumşaq qiyamin” ilk saatlarından həmin prosesə start verdi. Qiyamın dayandırılmasında xilaskar rolunu oynayan Belarusun xalq artisti Aleksandr Lukaşenkonun qəhrəman obrazının yaradılması və eyni zamanda da onun Putin tərəfindən real hakimiyyətdən kənarlaşdırılmış Nazarbayevlə telefon danışığı “hazır reseptlərin” olduğunu üzə çıxardı.

Belə “hazır reseptlər” isə MDB ölkələrinin demək olar ki, hamısında mövcuddur.