Sumqayıt filialının müdiri məişət avadanlıqları mağazalarını hansı yollarla qoruyur?

Redaksiyamıza Dəmirbankın Sumqayıt filalı ilə bağlı ilginc bir informasiya daxil olub. Daxil olan məlumatda göstərilir ki, adıçəkilən bankın Sumqayıt filialında Mərkəzi Bankın arayışsız istehlak kreditləri verilməsi qadağasından sonra yeni bir üsul tapılıb. Mənbə iddia edir ki, Elman Rüstəmov bank bazarında ötən illərdən yaranmış hərarətin azaldılması üçün yanvar ayından qəbul etdiyi qaydalara görə hər bir kredit təşkilatı rəsmi gəlirləri barədə sənəd təqdim edən müştərilərə istehlak krediti verməli olduğu bildirilib.
Ölkədə statistik məlumatlara baxdıqda ümumilikdə bank bazarında həqiqətən də bu göstərişə ciddi əməl olunduğunun şahidi oluruq. Amma bu, ümumilikdə belə görsənir. Mənbəmiz yazır: «Tam əminliklə deyə bilərəm ki, "DəmirBank" Sumqayıt filialının müdiri Nahid Ağayev heç bir göstəriş və tələbə əməl etmək niyyətində olmadığını açıq aşkar biruzə verir. Belə ki, istehlak kreditinin azalması ümumilikdə bankın gəlirləri ilə yanaşı Nahid Ağayevin də bir sıra məişət avadanlıqları və mebel satışını həyata keçirən portnyor dükanlardan əldə etdiyi küllü miqdarda gəlirinin də azalmasına səbəb olub. Bu gəlir ay ərzində 50000 azn-dən az deyil. Bu səbəbdən də N. Ağayev çox ağıllı tərpənərək Mərkəzi Bankın istehlak kreditinə dair bu tələblərini qarşılayaraq mümkün çıxış yolu tapıb. Belə ki, indi bütün istehlak krediti üçün müraciət etmiş arayışsız müştərilər biznes krediti kimi rəsmiləşdirilir. Bu zaman müştəriyə aid şəxsi avtomobil varsa bunun markasından asılı olmayaraq üzərinə "TAXİ" nişanı qoyularaq şəkli çəkilir və taksi fəaliyyəti biznes kimi təqdim edilərək kredit verilir. Əgər müştəri qadındırsa, onu özlərinin alaraq təşkil etdikləri tikiş maşınının arxasında otuzduraraq müştərinin şəkilini çəkərək müştərini dərzi kimi təqdim edərək biznes krediti kimi sənədləşdirirlər. Bəzən isə müştəriyə tamamilə aidiyyatı olmayan hər hansı dükan və yaxud obyektin müştəri tərəfindən idarə olunduğu qələmə verilir və nəticədə təkcə "Dəmirbank" Sumqayıt filialının mart, aprel, may ayında verdiyi kreditlərə baxılsa, bu Sumqayıt əhalisi qadınlarının dərzi, kişilərinin isə yalnız TAXİ fəaliyyəti ilə məşğul olduğu üzə çıxır.Təbii ki, onların bizneslə məşğul olduqlarını təsdiqləyəcək hər hansı VOEN və yaxud vergi hesabatından söhbət belə gedə bilməz. Xatırladım ki, bütün bunlar məişət avadanlığı alınması üçün müraciət etmiş arayışsız müştərilərin itirilməməsi üçün edilir».
Mənbə yazır ki, rəsmiləşdirilən kreditlərin pulunu isə kassadan müştərilər deyil məişət avadanlığı dükanlarının nümayəndələri götürür. Bu müştərilərin sənədlərində konkret biznes təyinatına pul götürdükləri göstərilsə də, onlarla əlaqə saxlanıldıqda bankdan kreditə məişət avadanlığı götürdükləri pulun üzünü görmədiklərini bildirirlər. Amma statistik hesabatlarda Sumqayıtda biznes sahələrinin maliyyələşməsi üçün kifayət qədər yatırım olunduğu görsənir. Yalançı biznes və biznesmenlər çoxalır. Yəni bu itkinin müştəri baxımından Bank üçün nə qədər əhəmiyyəti var idisə N. Ağayev üçün də həmçinin qazanc baxımından böyük əhəmiyyət kəsb edirdi. Beləliklə, N.Ağayev Mərkəzi Bankın yanvar ayında istehlak kreditlərinin verilməsinin sərtləşdirilməsi haqqında qərarından mövcud itkini cəmi 2 ay sonra ağıl işlədərək kompensasiya etdi. Bu məlumatı verən mənbə adının hələ ki, açıqlanmasını istəmir. Və adıçəkilən bankın filal müdirinin məişət avadanlıqları dükanları ilə bağlı araşdırmaların aparılmasını istəyir.
Hələlik əməkdaşlarımız bununla bağlı araşdırmalar aparırlar. Güman edirik ki, bu araşdırmanın aparılmasında Mərkəzi Bankın da məlumatlarından yararlana biləcəyik. İndilikdə biz “Dəmirbank”ın Sumqayıt filialında biznes kreditlərinin əvvəlki dövrlərlə həcminin artıb artmadığını öyrənməkdən ibarətdir. Əgər biznes kreditlərinin portfelində artım baş veribsə, o zaman mənbəmizin yazdıqlarının həqiqət olduğu ortaya çıxacaq. Təbii ki, burada Mərkəzi Bankın arayış kreditlərinin verilməsinə qadağa qoyduğu 16 yanvar 2014-cü il qərarından sonrakı dövrlər üzrə araşdırmalarımız daha əhəmiyyətli olacaq. İddialarla bağlı qarşı tərəfin də mövqeyini dinləməyə hazırıq.
R.Əlicanlı