Dünya etiraza qalxdı, müharibə təşvişi yaşanmaqdadır

Rusiya desantı və xüsusi təyinatlıları Ukraynanın Krım yarımadasının işğalını faktiki başa çatdırıb. Ukrayna mediası xəbər verir ki, Krımdakı bütün strateji obyektlər Rusiya hərbçilərinin nəzarətinə keçib. Ötən gecə Rusiya desantı Ukrayna Dövlət Sərhəd Xidmətinin Kerçensk istiqamətinə nəzarət edən sərhəd mühafizə bölməsinə hücum edərək nəzarət altına alıb. Ruslar sərhəd kazarmasının pəncərələrini sındırıblar, rabitə vasitələrini məhv ediblər və əsgərləri döyüblər. Dövlət Sərhəd Xidməti bildirir ki, ruslar ukraynalı sərhədçilərə mənəvi və fiziki təzyiq göstərərək onları təslim olmağa məcbur edir.
Dünən isə Rusiya desantının Balaklava sərhəd dəstəsinin kazarmalarını nəzarət altına aldığı açıqlanıb. Ukraynanın Qara dəniz donanması da fəaliyyət qabiliyyətini itirib. Ukrayna hərbçiləri bildirir ki, indi onların əsas səyləri təmkini qoruyub saxlamaq və yaxşı silahlanmış rusların atəş açmasına bəhanə verməməkdir.

Krım faktiki işğal edildi
Feodosiyadakı dəniz piyadaları bölməsi və Perevalnıy qəsəbəsindəki sahil mühafizə qüvvələri də öz kazarmalarından çıxarılıblar. Balaklavadakı sərhəd dəstəsinə hücum edən Rusiya desantının ukraynalı əsgər və zabitləri döydüyü də bildirilir. Hazırda hərbi hissədə blokadaya alınmış ukraynalı zabitlərdən biri bildirib ki, onlar hərbi hissəni dəyənək və dəbilqələrlə qorumağa çalışırdılar, ruslar isə pulemyotlarla silahlanıblar. Hərbi hissəyə nəzarəti ələ alan ruslar ukraynalı hərbçilərə “onların tərəfinə keçməyi” təklif ediblər.
“İki saat ərzində bizim əsgərlərimizi döşəməyə uzatdılar və pişik balası kimi təpiklədilər” - deyə ukraynalı komandir bildirib. Krım yarımadasını Rusiyanın Krasnodar vilayəti ilə birləşdirən “Krım-Qafqaz” bərə körpüsü istiqamətində hazırda çoxlu miqdarda Rusiya zirehli texnikasının cəmləşdirildiyi müşahidə edilir. Bu məlumatı Ukraynanın Dövlət Sərhəd Xidməti yayıb. Bildirilir ki, bütün sutka boyu Ukraynanın sərhəd dəstələrinə Rusiyanın xüsusi təyinatlı və yaxşı silahlanmış dəstələri həmlələr ediblər. Rusiya xüsusi təyinatlıları Ukrayna sərhədçilərinə qarşı fiziki güc tətbiq edir və onları döyür.
Ukraynanın Kerçenskdəki dəniz piyada qüvvələrinin hərbi hissəsinə formalarında tanınma nişanı olmayan, ancaq Rusiya xüsusi təyinatlıları olduğu şübhə doğurmayan 100-dən çox silahlı hərbçi daxil olub. Hərbi hissədən bildiriblər ki, ukraynalı hərbçilər münaqişədən qaçmaq üçün onları müqavimət göstərməyiblər və hərbi hissəyə buraxıblar.
Rusiyanın bir patron da istifadə etmədən Krımı bütünlüklə işğal etdiyi bir vaxtda Qərb liderləri Vladimir Putini dayandırmağın yollarını axtarırlar və bu məqsədlə intensiv telefon danışıqları aparırlar. Qərb KİV-ləri xəbər verir ki, ABŞ prezidenti Barak Obama Almaniya kansleri Angela Merkellə telefon danışığı aparıb və Krımdakı vəziyyəti müzakirə edib.
Həmçinin Obama bazar günü axşam Böyük Britaniyanın baş naziri Devid Kemeronla telefon danışığı aparıb. D.Kemeronun bildirdiyinə görə, onlar Obama ilə razılaşıblar ki, Rusiya indiki kursu dəyişməsə, bunun əvəzini çox baha ödəyəcək. Bundan əvvəl ABŞ dövlət katibi Con Kerri Rusiyaya cavab olaraq hərbi güc variantının da masa üzərində olduğunu bildirmişdi.
Böyük Britaniyanın xarici işlər naziri Uilyam Heyq bəyan edib ki, Rusiya Krım üzərində nəzarəti tam ələ keçirib.
Bu barədə nazirə istinadən “Röyter” məlumat yayıb. Hazırda Kiyevdə olan diplomat bildirib ki, situasiya olduqca gərgin olaraq qalır.
Uilyam Heyq Rusiyanın Ukraynanın qərbinə doğru irəliləyə biləcəyindən də narahatlıq ifadə edib.
Ukrayna Müdafiə Nazirliyi isə bildirir ki, martın 3-nə keçən gecə Rusiya qırıcıları Qara dəniz üzərindən iki dəfə ölkənin hava məkanına daxil olmağa cəhd ediblər. Ukrayna Hərbi-Hava Qüvvələrinin “Su-27” qırıcıları həyəcan siqnalı ilə havaya qaldırılıb və təxribatın qarşısını alıb.
Digər məlumata görə, Rusiya Baş Kəşfiyyat İdarəsinin (QRU) kəşfiyyatçıları Krımda ələ keçirdikləri hərbi hissələrdən ukraynalı sərhədçilərə öz şəxsi əşyalarını götürməsinə icazə vermir. Rusiya baş naziri Dmitri Medvedyev isə bildirib ki, hökumət artıq Krımı Rusiyaya birləşdirən və Kerç körfəzi üzərindən keçən körpünün inşası layihəsinə başlamağa hazırlaşır.
Rusiya Silahlı Qüvvələrinin komandanlığı Ukrayna ərazisinə qoşun yeritməkdə davam edir. Bu barədə Ukraynanın BMT-dəki səfiri Yuri Sergeyev bildirib. Ukrayna qaynaqları bildirir ki, dünəndən etibarən Krımdakı Rusiya hərbçilərinin sayı 15 mini keçib, o cümlədən 50-dən çox hərbi texnika yarımadada yerləşdirilib. Ukraynanın Qara dəniz sahillərini 10 Rusiya hərbi gəmisi blokadaya alıb. Ölkənin Xarkov vilayəti boyu Rusiya ilə dövlət sərhədlərində hərbi maşınlardan ibarət kolonların hərəkəti müşahidə olunur. Həmçinin Novorossiysk şəhərində yola salınmağa hazır vəziyyətdə böyük sayda Rusiya hərbçisi gözləyir. Rusiyanın Baltik donanmasının birləşmələri də bir nömrəli döyüş hazırlığı vəziyyətindədir.
Rusiya xarici işlər naziri Sergey Lavrov isə bildirib ki, Ukrayna ərazisində Qara dəniz donanmasına qarşı “yeni təxribatlara” hazırlıq gedir. O, Qərb tərəfdaşlarını Ukrayna məsələsində geosiyasi hesabları kənara qoyub Ukrayna xalqının maraqlarını nəzərə almağa çağırıb.

Aviabaza ruslara təslim oldu
Ukrayna Hərbi-Hava Qüvvələrinin 204-cü qırıcı aviabazası Krım Muxtar Respublikası hökumətinin tərəfinə keçib. “İnterfaks” dünən bildirirdi ki, bunu Krım MR rəsmi nümayəndəsi bildirib. Xəbərə görə, Belbekdəki həmin aviabazada 49 qırıcı təyyarə var. Hərbi hissədə 800-dən artıq hərbi qulluqçu xidmət edir. “Belbek aerodromunda 45 “MiQ-29” qırıcısı və “L-39” markalı 4 təlim təyyarəsi var. Onlardan yalnız 4 qırıcı və bir təlim təyyarəsi saz vəziyyətdədir” - deyə Krım MR nümayəndəsi deyib. Beləliklə, onun sözlərinə görə, “Krım xalqının tərəfinə keçən ukraynalı hərbçilərin sayı 6 minə yaxınlaşır”.
Rusiya Dövlət Dumasında Krımın Rusiyaya birləşdirilməsini nəzərdə tutan qanun layihəsi qeydiyyatdan keçib. Apa-nın Ukrayna mətbuatına istinadən verdiyi məlumata görə, sənəd xarici ölkə ərazisində keçirilən referendumun nəticələrinə əsasən ərazi subyektinin Rusiyaya birləşməsini nəzərdə tutur. Burada şərt kimi həmin subyektin hakimiyyət strukturlarının Rusiyaya müraciəti və bu müraciətə müsbət cavab verilməsi göstərilir. Müvafiq qanun layihəsini müzakirəyə çıxaranlar arasında Sergey Mironovun adı var.

Obama tələb etdi: «Krımdan çəkil»
ABŞ prezidenti Barak Obama və İngiltərənin baş naziri Devid Kemeron Rusiyanın Krım ərazisindəki hərəkətlərini qeyri-məqbul hesab edir. Belə bir nəticəyə siyasətçilər telefon danışığı zamanı gəliblər. Hər iki lider prezident Putini xəbərdar edib: “Əgər rus qoşunları yaxın saatlarda Krımdakı bazalarına qayıtmasa, Rusiya böyük itkilərlə üzləşəcək”. Obama və Kemeron həmçinin, konfliktin lokallaşdırılması üçün Ukrayna və Rusiya arasında birbaşa dialoqun vacibliyini də vurğulayıblar.

Rusiya iqtisadiyyatında böhran başladı
Valyuta birjalarında Rusiya rublunun məzənnəsi bazar günü səhər açılmış alqı-satqı əməliyyatları zamanı tarixi minimumu keçib. Birja əməliyyatlarının ilk dəqiqələrindən 1 dollar 36,50 rubla satılıb, avronun qiyməti isə 50 rubldan yuxarı olub. Dollar-avro valyuta səbətinin dəyəri Rusiya Mərkəzi Bankı tərəfindən rubl üçün müəyyən edilmiş valyuta "koridoru" həddini aşıb.Müşahidəçilər rublun məzənnəsinin ucuzlaşmasını Rusiya ilə Ukrayna arasında müharibə təhlükəsilə əlaqələndirirlər. Bazar ertəsi günü məlum olub ki, Rusiya Mərkəzi Bankı valyuta koridorunun yuxarı həddinə 0,2 rubl əlavə edib. Rusiyanln RTS valyuta birjasının indeksi psixiloji cəhətdən mühim sayılan 1200 xal səviyyəsindən aşağı düşüb.
Rublun məzənnəsinin çökməsinin qarşısını almaq üçün Rusiya Mərkəzi Bankı təcili sürətdə rubl depozitlərinin faiz stavkasını 5,5%-dən 7%-dək qaldırıb, bundan sonra Rusiya valyutasının məzənnəsi sabitləşib.

Ukrayna ilə Rusiya arasında beynəlxalq məhkəmə çəkişməsi
Ukraynanın baş naziri Arseni Yasenyuk Rusiyanı beynəlxalq məhkəmə ilə hədələyib. “RBK-Ukrayna” saytına istinadən verdiyimiz məlumata görə, bu barədə “Batkivşina” parlament fraksiyasının mətbuat xidməti bildirib. Baş nazir Böyük Britaniyanın xarici işlər naziri Vilyam Heyqlə görüşdən sonra keçirdiyi mətbuat konfrasında Ukraynanın vahid dövlət, Krımda baş verənlərin isə bütün beynəlxalq qayda və standartların pozulması olduğunu söyləyib. A.Yasenyuk hərbi hərəkətlərinə görə, Rusiyanın əvəz ödəməli olacağını qeyd edib.
“Biz başa düşürük ki, Rusiya Federasiyasının öz maraqları var. Amma biz Rusiyaya müraciət edirik: Siz öz maraqlarınızı qorumaq üçün bizim maraqlarımızı pozmaq hüququna malik deyilsiniz. Krımdakı qanunsuz hakimiyyət Ukraynanın dövlət mülkiyyətini milliləşdirməyə və Ukrayna silahlı qüvvələrini tərksilah etməyə çalışır. Bunu edənlər Ukrayna və beynəlxalq məhkəmələr qarşısında məsuliyyət daşıyacaq", - Yasenyuk vurğulayıb. A.Yasenyuk həmçinin bildirib ki, Böyük Britaniyanın xarici işlər naziri ilə görüşdə əvvəlki hakimiyyət tərəfindən oğurlanan pulların axtarışı üçün əməkdaşlıq edilməsi müzakirə olunub.

Krım Özünümüdafiə dəstələrinə azərbaycanlı general rəhbərlik edir
Krımın yerli əhalisi Rusiyanın yarımadanı ələ keçirməsi cəhdini qəzəblə qarşılayır. Artıq yarımadanın aborigen vətəndaşları, yəni tatarlar rus hərbi birləşmələrinə qarşı özünümüdafiə dəstələri formalaşdırır. Özünümüdafiə dəstələrinə isə milliyətçə azərbaycanlı olan Ukraynanın xüsusi xidmət general-mayoru Kamal Cəlilov rəhbərlik edir. Kamal Cəlilov haqda əldə etdiyimiz məlumatda isə qeyd edilir ki, 1990-cı ilə qədər Bakıda yaşayan və valideynləri ayrıldıqdan sonra milliyətcə tatar olan anası ilə Krıma köçən generalın atası azərbaycanlıdır. Kamal Cəlilovun bacısı Dinara Cəlilova isə Krım Muxtar Respublikasının Ali Radasında təhlükəsizlik məsələləri üzrə rəis müavindir. Xatırladaq ki, Ukraynada «Maydan” hərəkatının qələbəsindən sonra Rusiya bu ölkəyə təzyiqləri artırıb. Əhalisinin çoxunu rusdilli vətəndaşlar təşkil edən Krım Muxtar Respublikasında Ukraynaya etimadsızlıq tələbləri səslənir. Yarımadada əsas obyektlər rus özünümüdafiə dəstələri adı altında Rusiya hərbi birləşmələrinə məxsus silahlılar tərəfindən nəzarətə alınıb.