Birinci Dünya Müharibəsinin başlanmasının 100 illiyi tamam olan ərəfədə dünya yeni bir müharibə təhlükəsi ilə üz-üzə qalıb. Gündən günə aqressivləşən Kreml administrasiyası bütüm qüvvələrini səfərbər edərək dünyaya meydan oxuyur. Krımı işğal edərək özünə birləşdirən Rusiya indi də Ukraynanın şərq vilayətlərində stabilliyi pozmaqla aləmi qarışdırıb. Görünən odur ki, Putinin açıq aqressiyası qarşısında Qərbin yumşaq sanksiyaları işə yaramayıb. Çünki, Putin nəinki geriyə çəkilir, hətta daha da irəli gedərək imperiya ambisiyalarını gizlətmir. Ukrayna sərhədlərinə qoşun toplayan Rusiyanın rusları müdafiə bəhanəsi ilə istənilən an ölkəyə hücuma keçməsi reallaşa billər. Ukraynanın şərq bölgələrində ruslarla yerli xalq arasında nisbət demək olar ki, əllinin əlliyədir. Bu isə Rusiyaya burada vəziyyəti istədiyi məqamda nəzarətdən çıxarmağa imkan verir. Artıq şərq vilayətlərində rusiyayönlü qüvvələr aktivləşərək hökumət binalarını ələ keçirir, mərkəzi hakimiyyətə tabe olmaqdan imtina edirlər. Donetsk vilayəti öz müstəqilliyini elan edərək Rusiyaya birləşmək üçün mayın 11-də referendum keçirilməsinə dair qərar verib. Donetskin “müstəqil hökuməti” Rusiyaya bölgəyə hərbi güc göndərməsi xaişi ilə müraciət edib. Eynilə Krım variantıdır və Kreml texnoloqları uğur qazandıqları bu yolla Ukraynanı parçalamaqda davam edirlər. Artıq problem Rusiya-Ukrayna müstəvisindən çoxdan çıxıb. Sadəcə Rusiya-Qərb qarşıdurmasının fəaliyyət meydanı indi Ukraynadadır. Ötən əsrin doxsanıncı illərində Qərbin fəal qatqılarıyla dağıdılan Sovet imperiyasını bərpa etmək üçün Putin qəti hərəkətə keçib. NATO-nun günişlənərək sərhədlərinə daha da yaxınlaşması Kremli qəzəbləndirib. Dünyanın yeni düzənində Rusiyanın mövqelərini gücləndirmək üçün Putin SSRİ-yə bənzər yeni modeldə imperiya yaratmaq niyyətindədir.Adının nə olmasından asılı olmayaraq yaradılması nəzərdə tutulan birlik Rusiyanın keçmiş qüdrətini geri qaytarmasına hesablanıb. Bütün postsovet ölkələri aşkar şəkildə işğal təhlükəsi ilə üzləşiblər. Krımın ilhaqı həm də keçmiş “müttəfiq respublikalara” bir mesaj idi. Rusiya göstərdi ki, onun masasına oturmayan ölkələrin aqibəti heç də yaxşı olmayacaq. Hərbi və iqtisadi qüdrətinə görə postsovet ölkələri arasında mühüm mövqeyi olan Ukraynanı parçalanma təhlükəsi ilə üz-üzə qoyan Putin digərlərinə açıq şəkildə dərs verir. Kreml seçim üçün şans buraxmayıb. Ya mənimləsən, ya da düşmənsən siyasəti yürüdən Rusiya müstəqil dövlətləri müxtəlif vasitələrlə təhdid edir. Xüsusilə Kremlə yaxın olan siyasətçilər Moskvanın mövqeyini açıq şəkildə ifadə edirlər. Keçmiş müstəmləkələrində vəziyyətdi nəzarətdən çıxartmaq üçün Kremlin kifayət qədər variantları var. Milli zəmində qarışıqlıqlar salmaqla istənilən ölkədə Krım variantını işə salmaq Moskva üçün asandır.
Dünyada başlayan güclər savaşının gedişində Cənub Qafqaz regionu xüsusi önəm kəsb edir. Tarix boyu Rusiyanın əlaltısı olan Ermənistanla müqayisədə Azərbaycan və Gürcüstanda vəziyyət fərqlidir. Bu ölkələr imkan daxilində müstəqil siyasət yürütməyə və Qərbə meyl etməyə çalışırlar. Təbii ki, bu rəsmi Kreml üçün arzuolunan amil deyil. Odur ki, imperiyanı bərpa etmək üçün son hazırlıqları aparan Rusiya bu bölgədə də qəti hərəkətə keçəcək. Moskva bir dəfə Gürcüstanı cəzalandırıb. Azərbaycan isə müstəqillik qazandığı gündən indiyə qədər Qarabağ problem ilə təhdid olunur. Torpaqlarımızın 20 faizi faktiki işğal altındadır. Lakin, Kremlin bölgəyə təsirini artırmaq üçün planları heç də bunlarla bitmir. Rusiyalı politoloq Qriqori Trofimçuk bu günlərdə verdiyi müsahibədə Kremlin Qafqazda hansı planları olduğu barədə danışıb. Politoloq Qafqazı partlamağa hazır olan bomba adlandıraraq burada yerləşən ölkələrin hər an onlarla kiçik anklavlara parçalana biləcəyini qeyd edib. Gürcüstanda Acariya, Kvemo-Kartli, Cavaxetiya bölgələrində münaqişələrin başlanması Rusiyanın kiçik bir işarəsinə bağlıdır. Azərbaycandan bəhs edən politoloq ölkənin cənubunda yaşayan etnik talışlar vasitəsilə parçalanma təhlükəsi olduğunu söyləyib. Azərbaycanın hətta Naxçıvanla da problem yaşamasının mümkünlüyünü vurğulayan rus politoloq bildirib ki, bunların baş verməməsi imkansızdır. Çünki, dünya qeyri-stabilliyə və fəlakətə doğru gedir. Yeni dünya müharibəsi təhlükəsindən danışan Trofimçuk postsovet məkanını, Baltik dənizindən Sakit Okeana qədər olan geniş bir ərazini nəzarətə almaq üçün dünya güclərinin qarşı-qarşıya durduğunu vurğulayıb.
Ukraynada Avromaydanda alovlanan münaqişə daha böyük müstəviyə keçmək üzrədir. Rusiya tarixində bir çox sahələrdə adını tarixə yaza bilən Putin həm də III Dünya Müharibəsinin başlanmasının səbəbkarı kimi də əbədiləşə bilər. Putin aşkar surətdə beynəlxalq münasibətlər sisteminin təməl prinsiplərini pozur, rəqiblərinə qarşı əzələ nümayiş etdirir. Kreml administrasiyası dünyanın siyasi xəritəsinin yenidən çəkilməsinə iddialıdır. Bu isə bir çox müstəqil dövlətlərin xəritədən silinməsi ilə nəticələnə bilər. Təbii ki, Qərb ölkələri də Rusiyanın məqsədlərində uzağa getməsinə sona qədər səbr nümayiş etdirməyəcəklər. Rusiya ayrı-ayrı ölkələrdə ərazi münaqişələri yaratmaqla dünyada sabitliyi pozur, yeni problemlər yaradır. Lokal münaqişələrin sonda Rusiya Və NATO arasında hərbi qarşıdurmaya səbəb olması isə bəşəriyyətin faciəsi-III Dünya müharibəsi ilə nəticələnə bilər. Ukraynada münaqişə istənilən an başlaya bilər. Moskva bunun baş verməsi üçün hər şeyi edir. Yeni müharibənin başlanması üçün Viktor Yanukoviç Putinin Frans Ferdinandı da ola bilər.
Putin Krımın işğalını reallaşdırandan sonra Qərb ölkələri tərəfindən tənqid olundu, bir çox sanksiyalara məruz qaldı. Odur ki, Ukraynada yenidən fəallaşmaqla Putin Avropanı əslində təhdid edir. O, çalışır ki, Qərb Krımı Rusiyanın ərazisi olaraq tanısın və sanksiyaları qaldırsın. Moskva mesaj verir ki, Ukraynada onun variantları hələ tükənməyib. Əgər Qərb Rusiyaya təzyiqləri artırsa Putin Ukraynanı parçalamaqda davam edəcək. Özünü sığortalamaq üçün Kreml digər ölkələrdə də aktivliyini artırmaqla nəyin bahasına olursa olsun öz şərtlərini Qərbə diqtə etdirmək niyyətindədir. Avropa Birliyi və Amerika Rusiyaya təzyiqləri artırmaqda, sanksiyaları sərtləşdirməkdə israr etdikcə Moskva da postsovet məkanında aqressiyasını artırır. Tərəflər arasında başlayan iqtisadi müharibə belə davam edərsə hərbi müstəviyə də keçə bilər. Rusiya öz qoşunlarını Ukrayna sərhədlərinə cəmləməkdə davam edir. İki slavyan ölkəsinin arasında gedən münaqişə dünyanın gələcəyi üçün təhlükəyə çevrilib. Rusiyanın yeni imperatoru olmaq istəyən Putin III Dünya müharibəsinə başlayarsa bu böyük faciələrə səbəb olacaq.
Dahilərdən biri “sizcə III Dünya müharibəsində hansı silahdan istifadə olunacaq?” sualına belə cavab vermişdi: “Deyə bilmərəm bu müharibədə konkret hansı silahdan istifadə olunacaq, amma, IV Dünya müharibəsində dəqiq ox və kamandan istifadə ediləcək! Putin nüvə savaşına başlamaqla bəşəriyyəti yenidən ox və Kaman dövrünə aparmaq üzrədir.”
SƏRDAR MUSA