Diktaturanın hökmranlığının süqutunu yaxınlaşdıran
bütün səbəb və ehtimallar yetişib; hakimiyyət bir
neçə cəbhədə savaşır və dayaqlarını itirməkdədir

Vikiliks zəlzələsi anti-insani sistemlərin dağılmasının növbəti dalğasıdır; iqtidar çabalayır

Azərbaycanda siyasi sistem qanqrenadır. Rejimin süqutunu yaxınlaşdıran bütün səbəb və ehtimallar yetişib. Saray daxilində çəkişmələr, bürokratiyanın parçalanması, iqtisadi rəqabətin dərinləşməsi nəticəsində təbəqələşmə, yoxsulluğun kütləviləşməsi və ən nəhayət insanların mənəviyyatına da toxunulmasına başlanıb. Vətəndaşlar əmlak və hüquq azadlıqlarının boğulmasına dirəniş göstərib dözürdüsə, bu gün onların mənəvi haqlarına müdaxilə olunur. İnanclı zümrənin həssas damarlarına basılır, onlara hicab qadağası qoyulur, məscidlərdə istibdad əleyhinə danışan ilahiyyatçılar şərlənərək həbs edilir. Sonuncu həbs - ilahiyyatçı Hacı Tale Bağırzadəyə görə Nardaranda etirazlar, ADNA-da hicablı tələblərin dərsə buraxılmaması dini kəsimin daha da fəallaşmasına gətirib çıxarır. Hakimiyyət öz aləmində dindarları sıxışdırmaqla Qərbə İran təhlükəsinin mövcudluğunu süni şəkildə nümayiş etdirir. Yanılır ki, Qərb İslam inqilabı ehtimallarını rəsmi Bakıdan daha mükəmməl araşdırıb. Həbsdəki dindarların beynəlxalq təşkilatlar tərəfindən vicdan məhbusu kimi tanınması da iqtidarın qısamüddətli komediyasını faş etməkdədir.
Əvəzində rejim özünə qarşı daha bir düşmən və üstəlik çox mütəşəkkil bir qüvvə qazanıb. Əgər dünyəvi müxalifətçilər zindanlara salınanda, dindarlar susurdusa, indi islamçılar da artıq həbslərə etiraz edirlər. Hacı Talenin çıxışındakı tezislər əsaslanmağa kifayət edir ki, dindarlar “Domokl qılıncı”nın onlarla bərabər toplumun üzərində dayandığını dərk ediblər. Onlar susmaqla vəziyyətin ağırlaşacağını hesablayıblar və çıxış yolunu yalnız xalqla birgə mübarizədə görürlər.
Bu mübarizənin yeni bir qanadı isə fəhlə sinfidir. Siyəzəndə, Qubada, Qəbələdə, Qaradağda, Balaxanıda lokal etirazlar sistemə qarşı gözlənilən cəbhənin açıldığını deməyə əsas verir. Və haralardasa bizim gözləmədiyimiz halda sürücülər, müəllimlər, kiçik sahibkarlar üsyana qalxsa təəccüblənməyin. Potensial narazı elektoratlar yetişir və onlar qığılcım axtarışındadır. Necə deyərlər, günəş zil qaranlıq yerdən doğacaq. Sistemin tənəzzül dövrünü hiss edən kütlələr ilk fürsətdə imkanı əldən verməyib küçələrə çıxacaqlar.
Paralel olaraq gənclik düşərgəsinə atəş açan hakimiyyət faktiki olaraq Rüstəm İbrahimbəyovun da söylədiyi üçüncü qüvvə ilə üz-üzə qalıb. Bəlkə də güman edə bilərik ki, NİDA hərəkatında total həbslər gənclik dalğasının qarşısını alacaq və bu təşkilat Ruslan Bəşirlinin “Yeni Fikir”nin aqibətini yaşayacaq. Lakin nə zaman əvvəlkidir, nə də cəmiyyət.
Siyasiləşməmiş adi adamlarda oyanış var, cəmiyyət aksiyada cərimələnənlərə dəstək verir, həbslər heç kimi qorxutmur, əksinə adiləşir. Hətta həbs olunmaq üçün növbəyə duran fədakar gənclər göstərmək olar. Olsun ki, hakimiyyət seçki ərəfəsində tarana getsin, ucdantutma həbslər aparsın, müvəqqəti xof mühiti yaratsın. Yenə də hökumət siyasi mübarizənin və prosesin qarşısını almaqda acizdir, məncə.
Çünki yuxarıda qeyd etdiyimiz kimi, sistem qanqrenaya çevrilib və bu bəladan xilas ağrılı yerləri müalicə etmək yox, kəsib atmaqdır. Bu baxımdan ölək son 20 ildə ilk dəfə irticaya qarşı birləşib və davamlı mübarizə aparır. Hakimiyyət heç vaxt görmədiyi müqavimətlə üzləşib, xalq kütlələri etirazlara qalxır, baxmayaraq ki, bu ardıcıl, sistemli şəkildə həyat keçirilmir.
Zatən taktika və strategiya yalnız siyasi analitiklər və partiyalar tərəfindən müəyyən olunur. Mövcud partiyalar xalqın sosial tələblərlə keçirdiyi aksiyaları siyasi tələblərə çevirə bilməsə, etirazlar kortəbii surətdə davam edəcək. Kortəbii etirazlar isə xalq üsyanı ilə nəticələnir. Üstəlik, Vikiliks saytının yaydığı növbəti sensasion sənədlər əslində avtoritar rejimlərə qarşı başlayacaq dalğanın davamıdır. Xatırlayırsınızsa, 2011-ci ildə Vikiliks sənədləri yayılmazdan qısa bir vaxt sonra ərəb yarımadasında diktatorlar domino daşı kimi bir-bir aşırılmağa başlandı. Bu baxımdan yeni sənədlərdə çox yüksək dairələrin adlarının yer alması kortəbii etirazlara gətirib çıxara bilər. Çünki kütlələr bu faktlardan gec xəbər tutsa da, gec olur, güc olur. Beləliklə, hakimiyyətin çürümüş idarəetmə sistemi artıq metastaz verməkdədir. Qərb MDİ-nin korrupsiyada ittiham olunmasına məhz bu sənədlərlə cavab vermiş oldu. 2 milyonun qarşısına milyardlar çıxarıldı. Seçki ilində hər tərəfli təzyiqlər qarşısında dayaqlarını itirmiş rejimin artıq nə müttəfiqi qalıb, nə də tərəfdaşı. Qərb həmişə diktatorları piyləndirir, ətləndirir, sonda qəzəbli xalq kütlələrinə yem edir.
Vikiliks sənədlərinin yayılması fonunda ölkədə etirazların genişlənəcəyi şübhəsizdir. Buna növbəti yazılarımızda toxunacağıq. Ancaq Əliyevlər Vikiliks zərbəsi ilə çox ciddi bir mesaj aldılar ki, ABŞ üçün önəmli təşkilatı korrupsiyada ittiham etməyin bədəli budur. Hakimiyyətin Vikiliks zəlzələsinin doğurduğu nəticələri görmək üçün yaxın keçmişə nəzər salması kifayət edir. Misir, Tunis, Liviya, Bəhreyn, Yəmən, Suriya kimi ölkələrdə xalq etirazları baş qaldırdı. Yazımızın əvvəlində vurğuladığımız kimi, ölkə son 20 ildə ilk dəfə bütün zümrələri ilə müqavimət göstərir və rejim görmədiyi amansız mübarizə ilə üz-üzə qalıb.

Aslan