Həbsxana rəhbərliyi ömürlük məhkumlara dəhşətli işgəncələr verir

Pentensiar Xidmətə Nazim Ələkbərov rəhbərlik edən dövrdə Qobustan Qapalı Həbsxana əməlli-başlı işgəncə yuvasına çevirilmişdi. Həmin dövrdə həbsxanaya rəhbərlik edən Kazım Abdullayev həbsxanada ömürlük məhkumlara zülm edirdi. Onun zülümündən bezən məhkumlardan özünü asanlar da olmuşdu. Hətta həmin dövrdə ömürlük məhkumlardan biri kamerada diri-diri yandırılmışd.

Amma Mədət Quliyev bu qrumu rəhbər təyin olunandan sonra cəza çəkmə müəssisələrində vəziyyət qisməndə olsa nəzarətə götürüldü. Belə olan halda da qapalı həbsxanalardan şikayətlərin sayı azalmağa başladı.

Kadr ishalatları çərçivəsində Mədət Quliyev bir sıra cəza çəkmə müəssisələrinin rəhbərlərini ədliyyə orqanlarından qovdu. Bunlardan biri də Qobustan Həbsxanasının rəisi Kazım Abdullayev olub. Töhmətlə vəzifəsindən kənarlaşdırılan Kazım Abdullayev həmçinin ədliyyə orqanlarından da xaric edildi. Bundan sonra Qobustan Həbsxanasına rəis ədliyyə polkovniki Fikrət Qafarov təyin edilib.

Mədət Quliyev Pentensiar Xidmətinin rəisi vəzifəsindən çıxarılandan sonra cəza çəkmə müəssisələrində yenidən özbaşınalıq hökm sürməyə başlayıb. Bu günlərdə Qobustan Həbsxanasından həyəcanlı xəbərlər gəlməyə başlayıb. Həbsxanada cəza çəkən ömürlük məhkumlara işgəncə verdiyi iddia olunur.

“Məhkumlar rəis tərəfindən təzyiqlərə məruz qalır”

Ömürlük dustaqların hüquqlarını müdafiə komitəsinin rəhbəri Müslümat Rzaxanovanın sözlərinə görə, Qobustan həbsxanasında baş verənlər barədə çox cüzi məlumata malikdirlər: “Son zamanlar azqala hər gün cəzaçəkmə müəssisələrində məhbus ölümü barədə aldığımız məlumatların əsas mövzuya çevrilməsindən narahat olmağımızdır. Ən “qapalı” müəssisələrdən biri də ömürlük dustaqların qaldığı Qobustan həbsxanasıdır. Bu həbsxana ilə bağlı yeganə informasiya mənbəyi məhkum yaxnlarıdır. Bir müddət əvvəl KİV-lər Qobustan

həbsxanası barədə onları maraqlandıran məlumatları dəqiqliyi ilə məhz məhbus yaxınlarından alırdılar. Son zamanlar isə nədənsə məhbus yaxınlarının müraciətlərinə münasibət bildirilmir”.

Müslümat Rzaxanova qeyd edib ki, hazırda Qobustan həbsxanasına təyin olunmuş növbəti rəis Fikrət Qafarovun tərəfindən həbsxanada məhbuslara yaradılmış saxlanma şəraiti hitler gestapo rejimini kölgədə qoyur: “Hər dəfə həbsxanaya təyin olunan rəis (1998-ci ildən bu günə kimi 10-dan artıq rəis təyin olunub) əlaqədar rəhbərliklərdən aldığı xüsusi göstərişlərlə vəzifə səlahiyyətlərinin icrasına başlayır. Bu siyahıya əsasən öz hüquqlarını müdafiə edən və imkansız məhbuslar qəddarlıqla həbsxana rəisi tərəfindən dözülməz təzyiqlərə məruz qalır. Belə məhbuslardan biri də Fikrət Qafarov tərəfindən dözülməz təzyiqlərəməruz qalan ömürlük məhbuslardan biri də oğlum Rzaxanov Şakirdir”.

“Oğlumun həyatına təhlükə yaradıb”

Komitə rəhbəri bildirib ki, Şakir Rzaxanovun hüquqlarının müdafiəsi ilə əlaqədar dövlət başçısına, baş prokurora, Ombudsmana və əlaqədar rəhbərliklərə müraciət edib: “Bunun üçün Şakir Fikrət Qafarovun dözülməz təzyiqlərinə məruz qalıb. Rəisin göstərişi ilə Şakirə, bütün hallarda heç bir səbəb olmadan əl qandalı tətbiq edilir. 25 avqust 2025-ci il tarixdə isə rəisin göstərişi ilə həbsxanada 2008-ci ildən məhbuslara işgəncələr verməklə “cəllad” ləqəbi almış, məhbusların saxlanma kameraları satmaqla və digər cinayət xarakterli hərəkətləri ilə ad qazanmış mayor Adil Şirməmmədov və 2 nəzarətçi, Şakirin qollarını ağrılı vəziyyətdə arxaya qandallayaraq kamerada saxlanmağa icazəli məişət avadanlıqlarını sındıraraq yararsız hala salmış, onun bütün rəsmi yazışmaları, hüquqi və digər kitablarını, bütün məhkəmələrlə yazışmalarını, hətta dəftərxana ləvazimatlarını, hətta qələm və zərflərini Adil Şirməmmədovun küçə söyüşləri ilə təhqirlərlə göstərişi ilə daha bir saatdan artıq müddətdə arxadan qolları qandallı vəziyyətdə iztirablara məruz qoyaraq bütün sənəd və əşyalarını, bir neçə gün görüşdə apardığım bütün ərzaqlar yararsız hala salınaraq saxlandığı 185 saylı kameradan çıxararaq aparıb. Rəisin göstərişi ilə Adil

Şirməmmədov oğlumu öz vəsaitimizlə təmir edib, nisbətən şərait yaradılmış kamerasından zotakılıqla çıxarılaraq, əvvəldən öyrədilmiş məhbusların olduğu, tam əks xasiyyətli məhbusların saxlandığı 4 nəfərlik kameraya köçürülərək qəsdən həyatına təhlükə yaradıb”.

“Qəzetin verilməsi qadağan olunub”

Müslümat Rzaxanovanın sözlərinə görə, Adil Şirməmmədovun cinayət xarakterli hərəkətləri barədə məhbus və yaxınlarının çoxsaylı müraciətlər olunub: “Bundan sonra Adil Şirməmmədov məsuliyyətə cəlb edilmədən, “təqaüdə göndərilməklə” cəzalandırıldı. Bu qanuna zidd hərəkətləri barədə Şakir Fikrət Qafarova etirazını bildirmək üçün qəbula gətirilib. Şakiri Fikrət Qafarov 2 saata qədər eyni ilə qolları arxadan qandallanaraq ağrılı vəziyyətdə qapıda saxladıqdan sonra qəbul edib. Ona yaradılmış şəraitin səbəbini isə Fikrət Qafarov ona “bu hələ harasıdır, bundan sonra daha pis günə qoyacağını” bildirərək hədələyib. Hazırda qəsdən onu dəfələrlə zorakılıqla saxlanma kamerasını təhqiramiz surətdə dəyişərək, mənəvi işgəncələrə məruz qoyur. Şakirə uzun müddət abunəçi olduğu qəzetin verilməsinə qadağa qoyulub”.

Müslümat Rzaxanova qeyd edib ki, 2015-ci ilin oktyabr ayından Şakirin bütün yazışmalarının ünvanına göndərilməsinə qadağa qoyulub, fevral ayından isə telefon danışıqlarına qadağa qoyulub: “Həbsxanada nəinki Şakirin, eyni zamanda bir sıra məhbusların yazışmalarını da məhdudlaşdırıb. Yəni illərlə həbsxanada Ədliyyə Nazirliyi yanında ictimai komitənin təşəbbüsü ilə tətbiq edilən məhbusların yazışmalarının rəsmi qaydada qeydiyyatı aparılan rəsmi dəftəri də Fikrət Qafarov ləğv edib. Məhbusların sifariş ilə göndərilən məktublarının qəbzləri də əvvəllər olduğu kimi onlara verilmir. Oktyabr ayından bu günə kimi Şakir bir dənə də olsun məktubunu nə göndərə bilir, nə də ala bilir. Fevral ayından isə bu günə kimi ona qanuna müvadfiq telefon danışığı verilməyib. Fikrət Qafarov öz vədinə əməl edərək, oğlumun zorakılıqla köçürdüyü 4 nəfərlik kamerasında hər gün korpusun starşinası və giziri İltifat Mustafayevə və Tural adlı leytenanta xüsusi göstəriş verərək hər gün Şakirin saxlandığı kameranı alt-üst edib bütün əşyalarını, ərzaqlarını yararsız hala salaraq.kaptyorkaya çıxarır. Həmin kaptyorkanın bir

hissəsində kiçik yerə ərzaq və əşyaları bir-birinin üstünə yığıb yararsız hala salınır. Həmin kaptyorkanın çox hissəsi isə rəisin göstərişi ilə imkanlı məhbusun istifadəsinə verilib, həmin məhbus 4 adamlıq kamerada tək qalması ilə yanaşı, ona qulluq etmək üçün xüsusi məhbus da təhkim edilir. Həbsxanada dövlər qanunlarından yox, öz qanunlarını tətbiq edən Fikrət Qafarovun rəis olduğu müddətdə özünə qəsd və vaxtında tibbi yardım göstərilmədən, yaxud müəmmalı məhbus ölümlərinin sayına baxmaq kifayətdir ki, bu gün həbsxananın gestapo rejimini geridə qoyduğunu təsdiq edir”.

“30-a yaxın ömürlük məhbusun yeganə gördükləri işıqın qarşısı alınıb”

Müslümat Rzaxanova əlavə edib ki, bu il fevral ayından Fikrət Qafarovun göstərişi ilə heç bir səbəb olmadan çoxsaylı məhbuslara əl qandalı tətbiq etdiyi barədə həm məhbusların, həm də məhbus yaxınları dəfələrlə əlaqədar rəhbərliklərə, Ombudsmana müraciət etsələr də nəticəsi olmayıb: “Bütün bu hallar barədə məhbus və məhbus yaxınları dəfələrlə əlaqədar rəhbərliklərə məruz etsə də, nəticədə müraciət edən məhbuslar Qafarov tərəfindən daya qəddarlıqla təzyiqlərə məruz qalır. Buna səbəb isə əlaqədar rəhbərliklər, Ombudsman bütün şikayət və müraciətləri “araşdırmaq” üçün məhz ondan şikayət etdikləri Fikrət Qafarova göndərir. Fikrət Qafarov isə məsuliyyətsizliyinə arxalanaraq, məhbuslara qarşı qəddarlıqlarını davam etdirir. Tbeliyində olan həbsxana personalının “köməyi” ilə şikayətləri təqzib edəçək. saxta cavablar tərtib edir. Eyni zamanda şikayət edən məhbuslar barəsində saxta ittihamlar tərtib edərək, məhbusların həyati vacib sənədləri yararsız hala salınır. Onu da nəzərinizə çatdırmaq istərdim ki, Qafarovun əvəlki cəzaşəkmə müəssisələrində məhbuslara qəddarlıqları məhbusların etiraz aksiyalarına səbəb olmuşdu. Hazırda Qobustan həbsxanasında tətbiq etdiyi qadağalar, məhbusların əlaqədar rəhbərliklərə və yaxud digər yazışmalarına tətbiq etdiyi senzuradan sonra da göndərilməməsini, bu gün də həbsxana rəisi tərəfindən davam edir. Həbsxanada məhbuslara qarşı yaradılmış dözülməz şəraiti gestapo rejimi ilə əlaqələndirməyimə səbəbi də nəzərinizə çatdırmaq istərdim.

Qəddarlığın son dərəcəsini Qafarov çozsaylı məhbusların yeganə görə biləcəyi həbsxana həyətindən məhrum edərək, məhbusların kiçik pəncərələrinin qarşısına şit quraşdıraraq, qapalı həbsxananı həmin məhbuislar üşün 2-ci dəfə qapalı etməsi heç bir insanlığa sığmir. Həmin şiti qapamış plakata güclə görünən prezidentin və ulu öndərin foto- şəkilləri, bir də “Mən fəxr edirəm ki azərbaycanlıyam”qalan hissələr isə tam ağ örtüklə qapanmışdı. 30-a yaxın ömürlük məhbusun yeganə gördükləri işıqın qarşısı alınıb. Məhbuslara tətbiq edilən əl qandal, məhbusların zorakılıqla saxlandıqları kameradan çıxarılaraq, bir-biri ilə düşmən mövqeyli məhbusla bir kameraya köçürülərək hər ikisinin həyatına yaradılmış təhlekə, xəstə məhbusla sağlam məhbusu zorakiliqla bir kameraya köçürməsi, yazışmalarına qoyulmuş məhdudiyyət, cüzi səbəbdən çərimə təcridxanasına köçürülməmişdən əvvəl amansızcasına döyülməsi, təcridxanada uzun müddət əlləri arxadan çarpayıya qandallanaraq ağrılı istirablara məruz qoyması və s. Həbsxanaya görüşə gələn qadınların yaşına əhəmiyyət vermədən, xüsusi cihazdan istifadə etməyərək. təhqiramiz surətdə tam lüt soyundurularaq, insan ləyaqətini alçaldan hərəkətlər etməyə məcbur etməsi 1998-ci ildən bu günə kimi heç bir rəis tərəfindən tətbiq edilməyib, o zamanlar da bir kimsədən qadağan olunmuş əşyaların keçirildiyi barədə məlumatlar da olmurdu”.

Müslümat Rzazxanovanın sözlərinə görə, ömürlük məhbus Ceyhun Qəribovun respublikanın bütün əlaqədar rəhbərliklərinə müraciəti, hazırda Fikrət Qafarovun dini mənsubiyyətinə görə işqəncə üçün ayırdıqı 121 kameraya köçürdüyü Arif Quliyevin atasının verdiyi məlumata görə adam dəhşətə gəlir: “Arifə işgəncə vermək üçün qəddarlıqları ilə seçilən Təvəkkül İsmayılov və İmran adlı xüsusi məhbusların işgəncələrinə məruz qaldığını, ona bədən xəsarətləri yetirildiyini bildirib. Məhz belə işgəncələrə məruz qalan məhbus Abbasov boğazını kəsərək özünəqəsd etmişdi. Vüqar Əliyevin valideyinlərinin müraciətində də Fikrət Qafarovun qəddar, qanunazidd hərəkətlərindən bəhs edir. Zaur Süleymanovun anası Zaxalay Süleymanova, Çingiz Paşayevin bacısı Zümrüd xanım da Fikrət Qafarovun qəddarlıından şikayət edirlər”.