“Aqressiv Rusiya” imici yenidən geri qayıdır

gundemxeber.az Rusiya Azərbaycana qarşı qarşı imperialist meyllərini yenidən gündəmə daşıyıb. Bu ölkənin diplomatından politoloquna, hərbçisindən Azərbaycan əsilli oliqarxına qədər hamı mətbəxə çağırılıb...I Putin hakimiyyəti dövründə formalaşmış, Medvedyevin prezidentliyi dövründə unudulmuş “Aqressiv Rusiya” imici yenidən geri qayıdır.
Azərbaycan əsilli bir qrup oliqarxın günün birində Rusiya Azərbaycan Təşkilatları İttifaqı təsis etməsi də Rusiyanın “tədbirli davranışının” nəticəsinə daha çox oxşayır. Rusiyada fəaliyyət göstərən Azərbaycan diaspor təşkilatları arasında və ya bu qurumların daxilində mətbuat səhifələrini hər gün zəbt edən, qarşılıqlı ittihamlarla zəngin olan bir qarşıdurma xatırlamaq olmur. Lakin günün birində Azərbaycan əsilli iş adamları kimi tanınan və Rusiyanın müxtəlif zamanlarda “gözünü qorxutduğu”, “qılıncının tərs üzünü göstərib çəkdiyi” oliqarxlar bir masa arxasında toplaşıb yeni ittifaq yaratdıqlarını bəyan edirlər. Bu ittifaqda birləşən şəxslərin ümumi kapitalının təxminən 50 milyard dollardan çox olduğu söylənilir. İctimai rəydə dərhal “Milyarderlər İttifaqı” imici qazanan bu birlik bir çox suallar doğurub və təəssüf ki, təşkilatçılar bu suallara cavab verməkdən ən müxtəlif üsullarla yayınırlar.
Təşkilatın ilhamvericisi olduğunu gizlətməyən Rüstəm İbrahimbəyov ciddi-cəhdlə RATİ-nin təsis olunmasında əsas məqsədin “Rusiyadakı azərbaycanlıların problemlərini həll etmək” olduğunu desə də, aralarında ciddi problemlər olan, uzun illər bir masa arxasında əyləşməmiş azərbaycanlı sərvət sahiblərinin qəflətən necə bir araya gələ bildiyini izah etmir. Telman İsmayılovun yubiley diski bir zamanlar Bakıda xitə çevrilmişdi, haqqında hələ də əfsanələr dolaşan o məclisdə indiki RATİ təsisçilərindən yalnız Abbas Abbasov iştirak edib (?!). Bu, kiçik, ilk baxışdan əhəmiyyətsiz, amma gerçəkdir – ambisiyaları ad günündə belə bir araya gəlmələrinə imkan verməyən sərvət sahibi olan azərbaycanlılar bir masa ətrafına toplaşaraq, qurum təsis etməyə (özü də Rusiyada yaşayan azərbaycanlılar naminə) özlərində güc tapıblar. Bunun üçün son dərəcə vacib səbəb olmalıdır. Bu “son dərəcə vacib səbəb”in “Rusiyadakı azərbaycanlıların problemlərini həll etmək” olduğunu Rüstəm İbrahimbəyovun hansısa kino personajının dilindən eşitmək daha səmimi təsir bağışlayardı, nəinki onun öz dilindən...
Rüstəm İbrahimbəyov nə qədər əksini sübut etməyə çalışsa da, Rusiyada biznes və külli miqdarda kapital sahibi olmağın yolu ən yüksək səviyyədə siyasi hakimiyyət tərəfindən himayə olunmaqdan keçir. Qonşu ölkədə siyasi hakimiyyətin iradəsindən kənar kapital sahibi olmaq istəyənlərin adı bəllidir: Xodorkovski, Berezovski, Qusinski... Amma onların sonrakı taleyi də bəllidir! Rusiyadakı Azərbaycan əsilli iş adamları o taleyi yəqin ki, yaşamaq istəməzlər. Odur ki, RATİ-nin bu tərkibdə meydana çıxmasında Xodorkovskinin, Berezovskinin, Qusinskinin məlum taleyi və onlara bu taleyi biçən şəxsin mütləq rolu olduğu danılmazdı... Bunun əksini isbatlamağa çalışmaq belə gülüncdür.
Əgər belə olmasaydı, Abbas Abbasov, Söyün Sadıqov və başqalarının “ Bakıya sədaqət andından” sonra yenidən proses başlamaz, Azərbaycana emissarlar göndərilməz və RATİ-nin Rusiyada regional ofislərinin açılmasına start verilməzdi. Bu prosesin özü belə o “oliqarxların qərar və talelərinin öz əllərində olmadığını” göstərir. Deməli, onların Rusiyadakı “digər azərbaycanlıların taleyi ilə bağlı qərar vermək üçün toplaşmaları da” inandırıcı deyil.
Bəs “Soyuq müharibə” necə bitəcək? Səbəblər yalnız Rusiyanın postsovet məkanında müstəqil siyasət yürüdən son ölkə olan Azərbaycanı öz təsir dairəsinə salmaq, Qərbi bölgədən tamamilə sıxışdırıb çıxarmaqdır, bölgədə hərbi və siyasi iddialarını möhkəmlətməkdir, yoxsa başqa səbəblər də var? Bunu proseslərin gedişi göstərəcək, lakin Rusiya-Azərbaycan münasibətlərindəki gərginlik təkcə bu amillərlə bağlı deyil. Rusiya ən azı sabiq SSRİ məkanında öz nüfuz dairəsini tam bərpa etmək istəyir, çünki “ərəb baharı”ndan sonra Kreml Afrika və Asiyadakı mövqelərini bir-bir itirməkdədir. Moskvanın hələlik revanş götürə biləcəyi və Qərbə böyük zərbə vura biləcəyi yeganə məkan Azərbaycan görünür. Çünki...
...Azərbaycan Avropanın Rusiyadan enerji asılılığını aradan qaldıra biləcək yeganə ölkədir. Qərb hazırda Azərbaycanı məhz bu nöqteyi-nəzərdən dəyərləndirir və verilən ən müxtəlif səviyyəli bəyanatların ana xəttini bu fikir təşkil edir. Azərbaycanın enerji siyasəti də bu xəttə köklənib, gerçəkləşdirilən ən müxtəlif enerji layihələrinin əsas məqsədi Xəzərin karbohidrogen ehtiyatlarını Avropa bazarına çıxarmaqdır. Uğurlu siyasətdir, lakin bu, həm də Rusiyanı Avropa üzərində mühüm təzyiq vasitəsindən məhrum etməkdir. Dünyada həmişə münaqişələrin əsas səbəbi enerji mənbələrinə nəzarət olub, Rusiya - Azərbaycan münasibətlərində yaranmış və hələ uzun müddət davam edəcək kimi görünən gərginliyin əsas səbəblərindən biri və bəlkə də birincisi məhz budur...

“Siyasət şöbəsi”