Bəlkə də Suriyada, İraqda və bir sıra oxşar ölkələrdə gedən müharibələrdə, peşə borcunu yerinə yetirərkən jurnalistlərin qəsdən öldürülməsi, digər yerlərdə isə onların “ucuzlaşmasına” gətirib çıxarır. Ya da hansısa bir məmurun var-dövlətini aşkarlayan mətbuat orqanı, həmin məmurun qəzəbinə tuş gəlir. Nəticədə, ölkədə həlli vacib olan məsələlər bir kənara atılaraq, mətbuat haqqında qanunda dəyişikliyə ehtiyac olduğu bilidirilir.

Yaxşı bilirik ki, 7-8 il bundan öncə mətbatımıza bəslənilən münasibət də belə deyildi. İlin ildən pis gəlməsi danılmaz faktdır. Vaxtilə jurnalistləri özünün dostu hesab edən mərhum prezidentimiz, xalımızın ümumilli lideri Heydər Əliyev, mətbu orqanların dövlətə olan borcunun silinməsi haqda qərarını verdi. O, jurnalistləri tez-tez qəbul edib, hər kəsə lazımi köməkliyini də göstərirdi.. Üstəlik məmurlara və məhkəmə orqanlarına, jurnalistlərə qarşı nəzakətli davranmağı tövsiyyə edərdi. Hansısa deputat və yaxud da vəzifə sahibi KİV haqqında əsassız danışa bilməzdi. Axı, jurnalistin qələmdən savayı nəyi var?

Doğrudur, bu sahədə çox qarışıqlıqdır. Elektrik, traktorist, bərbər, bufetçi və sairə peşə sahibləri əlinə vəsiqə alıb. Onun da günahı biz özümüzük. Bunu nə Prezident edir, nə də Mlli Məclis. Hər qəzet açan vəsiqə satır. Vəsiqəni qəbul edənlər istər-istəməz küçələrə düşür, “reket”çilklə məşğul olurlar. Nə danışığını bilir, nə sual verməyi bilir, nə də gedişinin məqsədini bilmir. Nəzakətsizliyi və xarıci formasının uyğunsuzluğu, əsl yazarlara qarşı mənfi imic yaradır. Onlara vəsiqə satanlar bilməlidirlər ki, böyük bir tarixi olan Azərbaycan jurnalistikası dilənçilik demək deyil! Bu sahəyə gəlir mənbəyi kimi baxanlar başa düşməlidirlər ki, hər bir ölkənin müstəqilliyinin atributlarından sayılan, söz və mətbuat azadlığını qoruyub saxlamaq lazımdır. Vəsiqə satanların bu əqidəsi ilə mətbuat ucuzlaşar da, üstəlik anarxiya da olar. Bunu deməkdə məqsədim budur ki, Milli Məclis bu yaxınlarda KİV haqqında qanunda dəyişiklik edilməsi barədə qanun layihəsini ölkə başçısının masasının üstünə çıxarana kimi, yaxşı olardı ki, Azərbaycan mətbuatında anarxiyanın aradan götürülməsi haqqında qanun işləyib, Prezidentə təqdim edəydi.

Ötən il Bakıda jurnalistlərə yeni mənzillərin tikilib istifadəyə verilməsi, ölkə rəhbəri tərəfindən böyük qayğıdır. Bu dünyada analoqu olmayan humanist bir addımdır. Lakin Bakıda evi olanlara da ev verilmıəsi, evsizlərin isə kirayədə qalması xoşagəlməzdir. Mənim fikrimcə bu yaxşı hal deyil. Prezident də bu məsələdə günahkar sayılmır. Ona yalançı məlumatlar verənlər birbaşa məsuliyyət daşıyırlar. Ölkə başçısı hansı jurnalistin evinin olub-olmamasını yoxlayan deyil. Ətrafındakı inandığı adamlar da, gərək Prezidentə haqsız danışmasınlar. Onu da qeyd edək ki, Bakı heç də jurnalistlərin və jurnalistikanın mərkəzi deyil. Əyalətlərdə də bu peşə sahiblərinin içərisində gözəl qələmi, peşə fəaliyyəti olanlarımız da az deyil. Bəs onlar qayğını kimdən gözləməlidirlər? Yəni, Bakıda yaşamırlar

deyə evsuz-eşiksizmi qalmalıdırlar? Yaxşı olardı ki, KİV haqqında qanunda jurnalistlərin əleyhinə dəyişiklik üçün layihə işləyən Milli Məclis üzvləri bunu da nəzərə alaydılar.

Son zamanlar jurnalistlərə təzyiq vasitəsi kimi məhkəmələrdən istifadə mexanizmı şiddətlənib. AR MPM-nin müvafiq maddəsinə əsasən, vəzifəli şəxsin şərəf, ləyaqətinin alçaldılması və işgüzar nüfuzuna xələl gətirilməsi maddəsi dəbdədir. Necə yəni, məmurun əli hər gün pulla oynadığı halda, onun nöqsanlarından yazan şərəf və ləyaqətinə, işgüzar nüfuzuna xələl gətirmiş olur? Demək, susub danışmamalı, gördüyünü də görməıməzliyə vurmalısan. Yəqin ki, onda bu işə demokratik qayda demək olar...

Kütləvi İnformasiya Vasitələrinin İnkişafına Dövlət Dəstəyi Fondunun seçimini düz aparmamağını izah etməyə dəyməz. Hər il dövlətdən yardım alan eyni qəzetlərdir. Onlar həm dövlətin özündən, həm də dövlətin ayırdığı vəsaitdən yararlanırlar. Əslində həmin vəsaitdən yararlanan mətbu orqanların günahı yoxdur. Günah vəsaiti haqsız parçalayanlardadır. Hətta, elə qəzetlərə də vəsait ayrılır ki, onların çox az oxucusu var, ya da heç yoxdur. Məgər, bu Azərbaycanda mətbuatın inkişafımı deməkdir?

...Bəlkə də belə də deyil. Ancaq bu mənin şəxsi fikrimdir. Nədənsə xəbislik, paxıllıq və irəli gedənə badalaq vurmaq, sanki qanımıza hopub. Cəmi 60-80 il ömür yaşayan insanların bir-biri ilə ədavətinə nə ehtiyac var? Olmazmı ki, insanlar həyat və fəaliyyət dövrlərini mehribanlıqla yaşayalar. Bax bu ədavət prinsipi, yazılan həqiqətlərdən əsəbini cilovlayanmayan məmurlar bu gün azad və müstəqil dediyimiz mətbuata təzyiqlərini artırır və hər vasitə ilə jurnalistlərə ləkə yaxmağa çalışırlar. Təbii ki, azad sözü və azad fikri olmayan, eyni zamnda haqlı danışığı boğulan ölkə heç vaxt xoşbəxt ola bilməz!

İlham Hacalı