Azərbaycanlıları Terrorçuluğa Nə Vadar Edir?Xarici İşlər Nazirliyi son günlər Suriyada Azərbaycan vətəndaşlarının öldürülməsi ilə bağlı yayılan xəbərlərə münasibət bildirib. Nazirliyin mətbuat xidmətinin rəhbəri Elman Abdullayev Suriyada baş verənləri yaxından izlədiklərini deyib: “Suriyada vəziyyət hazırda gərgin olaraq qalır. Biz əvvəllər də qeyd etmişik ki, bununla əlaqədar Azərbaycanın Suriyadakı səfirliyi fəaliyyətini dayandırıb. Səfirlik Livanın paytaxtı Beyruta köçürülüb və orada fəaliyyət göstərir. Buna baxmayaraq, biz Suriyada baş verənləri yaxından izləyirik və ilk növbədə çalışırıq ki, orada öldürüldüyü bildirilən şəxslərin Azərbaycan vətəndaşı, yaxud azərbaycanlı olub-olmadığını müəyyənləşdirək. Həmin şəxslərin Azərbaycan vətəndaşı və yaxud azərbaycanlı olması müəyyənləşərsə, bundan sonra araşdırılmalıdır ki, onlar Suriyaya hansı yollarla və hansı vasitələrlə gedib çıxıblar. Nəzərə alsaq ki, Suriyada hazırda vəziyyət gərgin olaraq qalır və bu ölkədə heç bir diplomatik nümayəndəlik fəaliyyət göstərmir, bunun bizim araşdırmalarımıza necə böyük əngəl törətdiyini müəyyən etmək çətin deyil. Lakin bu çətinliklərə və əngəllərə baxmayaraq, bu istiqamətdə araşdırmalarımız davam etdirilir”.

E.Abdullayev həmçinin Azərbaycan Xarici İşlər Nazirliyinin 2011-ci ildə elan etdiyi Azərbaycan vətəndaşlarının Suriyaya səfər etmələrinin məqsədə uyğun hesab edilməməsi ilə bağlı xəbərdarlığının qüvvədə qaldığını da xatırladıb (apa).

Azərbaycanlılar Suriyaya necə gediblər?

Azərbaycanlıları Terrorçuluğa Nə Vadar Edir?Politoloq Elxan Şahinoğlu bu prosesin getdikcə intensiv hal aldığını və artıq təhlükəli həddə çatdığını deyir. Onun sözlərinə ğörə, Suriyada 200 min Azərbaycan vətəndaşının savaşdığını ehtimal ediliır. Politoloq hesab edir ki, bu, çox təhlükəli bir məsələdir: "Təhlükə ondan ibarətdir ki, onlar savaşa məhz terrorçu qruplar tərəfindən qatılırlar. İndiyə qədər mən eşitməmişəm ki, hansısa azərbaycanlı müxalifət tərəfdən "Azad Suriya Ordusu" sığınağında savaşsın. Onların mütləq əksəriyyəti ya əl-Qaidə, ya da bu təşkilata bağlı qruplara qoşularaq savaşırlar, qətlə yetirilirlər".

Kimlər üz tutur Suriyaya?

E.Şahinoğlu deyir ki, Suriyaya üz tutanların əksəriyyəti Azərbaycanın Şimal bölgəsindən olan insanlardır: "Məncə, bu məsələnin araşdırılmasına ehtiyac var. Gələcəkdə Azərbaycana təhlükə yarada bilər. Suriyada savaş bitdikdən sonra onlar geri qayıdacaqlar. Onlar hansı təlimatlarla qayıdacağı da ciddi problem yaradacaq. Düşünürəm ki, Azərbaycanda bununla bağlı hər hansı bir gizli şəbəkə də fəaliyyət göstərir. Yoxsa bu insanları kim silahlandırır, kim Suriyaya gedib çatmalarına kömək edir? Bu, hansı xarici dövlətlərdir? Hansı şəbəkələrdir? Əgər bu suallar araşdırılmasa gələcəkdə Azərbaycana ciddi təhlükələr gətirə bilər".

Onları ora aparan ideologiyadır, yoxsa...?

Azərbaycanlıları Terrorçuluğa Nə Vadar Edir?İlahiyyatçı alim Elşad Miriyə görə insanları Suriyaya aparan inanclarıdır. Yoxsa kimsəni ora zorla aparmaq mümkün deyil: "Bu insanlar inanırlar ki, sabah gedib orada döyüşsələr Allah üçün döyüşmüş olurlar. Məhz, bu məqsəd üçün gedirlər. Bu məsələlərdə insanlar arasında güclü maarifləndirmə işi aparmaq lazımdır ki, bu gün həmin yerdə baş verənlər cihad olmadığını insanlar anlasınlar".

E.Miri azərbaycanlıların Suriyaya getməsinin qarşısını düzgün maarifləndirmə işi ilə almaq mümkün olduğunu düşünür. “Suriyanı tənqid, insanları təhqir eləməklə heç nə düzəlməyəcək. Bu gün Suriyada baş verənlər bütün dünyada qardaş qırğını kimi qəbul edilib".

Suriyada vəziyyət gərginləşəndən sonra xeyli sayda Azərbaycan vətəndaşı bu ölkəyə gedərək müxtəlif radikal qruplaşmaların tərkibində hökumət qüvvələrinə qarşı vuruşmağa başlayıb. Verilən məlumatlardan aydın olur ki, ötən müddət ərzində həmin döyüşlərdə 100-ə yaxın azərbaycanlı həyatını itirib. Onların bir çoxlarının fotosu mücahidlər tərəfindən sosial şəbəkələrdə yayılıb. Təkcə son bir həftədə Suriyada dörd azərbaycanlı mücahidin öldürüldüyü bildirilir.

Əgər deyildiyi kimi Suriyada döyüşən azərbaycanlıların sayı 200 min təşkil edirsə, bu, hakimiyyətin narahat olması üçün ciddi əsasdır. Bu göstərici, həmçinin hakimiyyətlə cəmiyyət arasında bağlantının olmamasına dəlalət edir. Başqa bir önəmli məqam isə ondan ibarətdir ki, insanlarımızın mücahidlik kimi ideyalara inanıb başqa ölkələrdə terrorçularla bərabər savaşması cəmiyyətdəki mənəvi-ideoloji boşluğun olmasına dəlalət edir. Boşluqda və informasiyasız çevrədə qalan insan istənilən nağıla, ideyaya, manipulyasiyaya uymağa hazır obyektdir. Ola bilsin ki, terrorçulara qoşulan azərbaycanlılar həqiqətən də çox inandıqları bir məqsəd üçün savaşmağa gediblər. Ancaq məsələ burasındadır ki, müasir cəmiyyətlərdə savada və kifayət qədər informasiyaya malik insanın terrorçuların uydurduğu müqəddəslik nağıllarına uyması demək olar ki, mümkün deyil. Digər tərəfdən, ciddi maddi çətinliklər yaşayan insanların başqa ölkələrdə döyüşməsi pul qazanmaq mənbəyi kimi də nəzərdən keçirilə bilər. Bütün bunlarla yanaşı bir reallığı nəzərdən qaçırmaq olmaz. Tarixi təcrübə göstərir ki, bu kimi problemləri görməzlikdən gələn hakimiyyətlər ona önəm verməyə başlayanda artıq çox gecikmiş olurlar.